*Komisja Wolności Obywatelskich i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego przyjęła we wtorek raport o sytuacji uchodźców w Polsce, w którym zaapelowała o zwiększenie uprawnień cudzoziemców, którym przyznaje się w Polsce tzw. tolerowany pobyt. *
"Wzywamy Polskę do niezwłocznego wprowadzenia +statusu ochrony uzupełniającej+ zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie 2005/85/WE w celu wypełnienia luki prawnej związanej ze statusem +pobytu tolerowanego+" - brzmi końcowa, główna rekomendacja raportu.
Wprowadzony w Polsce w 2003 roku tzw. pobyt tolerowany, który cudzoziemcom nie gwarantuje dostępu do rynku pracy ani ubiegania się o zgodę na stały pobyt, jest w Polsce stosowany dość powszechnie, zastępując status uchodźcy. W 2007 roku o azyl ubiegało się w Polsce 10 048 osób, w większości Czeczenów. 116 osób uzyskało status uchodźcy, a 2 866 osobom zezwolono na pobyt tolerowany - czytamy w raporcie.
Raport PE powstał po wizycie w Polsce dziesięcioosobowej delegacji eurodeputowanych, z udziałem Genowefy Grabowskiej (SdPl) i Urszuli Gacek (PO). Posłowie odwiedzili dwa ośrodki dla imigrantów i cudzoziemców ubiegających się o azyl - w Lesznowoli i w Białej Podlaskiej. Spotkali się też z przedstawicielami polskich władz i organizacji pozarządowych działających na rzecz imigrantów.
"Podczas spotkania z eurodeputowanymi ustalono, że Polska zmieni prawo i dostosuje się do unijnej dyrektywy 85" - zapewniły PAP we wtorek polskie źródła dyplomatyczne w Brukseli.
Jak tłumaczyły, główna różnica między pobytem tolerowanym a "statusem ochrony uzupełniającej" polega na tym, że ten drugi daje możliwość ubiegania się o stały pobyt i zapewnia dostęp do rynku pracy. Osoby z pobytem tolerowanym korzystają natomiast z ochrony socjalnej na tych samych prawach co obywatele polscy.
Od 2003 roku zostało wydanych około 7000 zezwoleń na pobyt tolerowany w Polsce.
Zgodnie z obowiązującym prawem, cudzoziemiec może go otrzymać, jeśli jego powrót do rodzimego kraju oznaczałby "zagrożenie jego prawa do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego, mógłby zostać poddany torturom albo nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu, mógłby być zmuszony do pracy, mógłby być pozbawiony prawa do rzetelnego procesu sądowego lub mógłby być ukarany bez podstawy prawnej".
Delegacja Komisji Wolności Obywatelskich i Spraw Wewnętrznych przebywała w Polsce od 1 do 3 kwietnia. Posłowie odwiedzili polskie ośrodki w ramach serii wizyt w podobnych placówkach w różnych krajach UE, m.in. we Włoszech, w Hiszpanii, we Francji, w Belgii, Wielkiej Brytanii i Holandii. Celem delegacji było sprawdzenie, czy poszczególne kraje przestrzegają unijnych przepisów imigracyjnych.
Ogólnie, na tle innych krajów, Polska w opinii PE wypadła nieźle.
"Biorąc pod uwagę, że Polska musiała się zmierzyć z wieloma problemami związanymi z przystąpieniem do Unii Europejskiej(...), delegacja była pozytywnie zaskoczona wynikami w zakresie polityki migracyjnej. Warunki panujące w ośrodkach są ogólnie dobre. Miła atmosfera towarzysząca wizycie jest dodatkowym atutem. Bardzo pozytywnie odczytujemy fakt, że nie ma osób ubiegających się o azyl przebywających w aresztach ani małoletnich w zamkniętych ośrodkach. Dlatego zachęcamy polskie władze do kontynuowania tych praktyk" - czytamy w raporcie.
Wśród przyjętych zaleceń znalazła się rekomendacja jak najszybszego wyremontowania starych budynków w Lesznowoli, które nie spełniają obowiązujących norm sanitarnych. Ponadto eurodeputowani zaapelowali, by unikać aresztowania kobiet w ciąży oraz dzieci, nawet tych będących pod opieką dorosłych. "W przypadku, gdy dzieci muszą przebywać razem z rodzicami, rodziców należy traktować inaczej. Dobrobyt i edukacja dzieci są niezwykle ważne" - czytamy w raporcie.
"Należy zapewnić zatrzymanym dostęp do prawników i bezpłatnych porad prawnych. Zachęcamy polskie władze do przyjęcia ustawy gwarantującej cudzoziemcom przydzielenie przedstawiciela sądowego" - brzmi kolejne zalecenie PE.
Raport PE nie ma charakteru obligatoryjnego.
Inga Czerny (PAP)
icz/ mc/ mhr/
