Szef Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych Marek Plura (PO) uważa, że konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, którą w czwartek zajmą się sejmowe komisje, wyznacza poziom rozwoju cywilizacyjnego kraju.
W czwartek na posiedzeniu sejmowych komisji odbędzie się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych. Polska podpisała konwencję w 2007 roku.
"Zdaję sobie sprawę z tego, że dyskryminacja osób niepełnosprawnych w Polsce, w środku Europy, w XXI wieku, to być może hasło, które brzmi jakby dziwnie. Ale jeżeli dobrze rozejrzymy się wokół siebie - na bariery nie tylko architektoniczne, ale również często mentalne czy organizacyjne - to zrozumiemy, że Polak z niepełnosprawnością nie zawsze może korzystać na równych prawach z wszystkiego tego, co powinno być wspólne i dostępne dla wszystkich" - przekonywał na konferencji prasowej Plura.
Jak mówił, "konwencja tyle będzie znaczyła, ile do życia tego realnego, tego na co dzień, tego toczącego się na ulicy w nią wniesiemy".
"Konwencja nie jest aktem, który jest składem kar i naród, ale jest aktem, który wyznacza poziom rozwoju cywilizacyjnego i równego traktowania osób niepełnosprawnych" - dodał poseł.
Na konferencji w Sejmie posłowie PO podkreślali, że jednym z głównych zadań konwencji jest upowszechnianie w świadomości społecznej tego, że osoby niepełnosprawne powinny być identycznie traktowane w życiu publicznym, jak inni obywatele.
Plura podkreślił, że od dłuższego czasu trwa w Polsce zmiana prawa zmierzająca do poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych. W tym kontekście wspomniał m.in. o ustawie o psie przewodniku, o rentach dla wszystkich paraolimpijczyków czy dostosowywaniu budynków parlamentu dla potrzeb osób niepełnosprawnych.
"Przystępując dzisiaj do ratyfikacji możemy z całym przekonaniem powiedzieć, że jesteśmy do tego naprawdę przygotowani i że ratyfikacja nie jest ratyfikacją na pozór, na pokaz, tylko jest rzeczywistym wdrożeniem standardów konwencji do Polski" - powiedział przewodniczący Komisji Polityki Społecznej i Rodziny Sławomir Piechota.
Piechota zaznaczył, że z ratyfikacją konwencji nie śpieszyły się też kraje przywiązujące duże znaczenie do sytuacji swoich niepełnosprawnych obywateli. Wymienił m.in. USA.
Posłowie zapowiedzieli, że konwencja będzie przez nasz kraj ratyfikowana z zastrzeżeniami - dotyczyć one mają kwestii związanych z ubezwłasnowolnieniem i zawieraniem małżeństw przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną.
Jak wyjaśnił Piechota, przepis Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mówiący o konieczności zgody sądu na zawarcie małżeństwa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub chorobą psychiczną stoi w rażącej sprzeczności z konwencją. Sąd bierze bowiem pod uwagę fakt, czy zawarcie związku jest dopuszczalne ze względu na przyszłe potomstwo. Piechota podkreślił, że jest o przepis o wyraźnym zabarwieniu eugenicznym. Podkreślił, że zostanie on zmieniony.
Konwencja jest pierwszym międzynarodowy aktem prawnym całościowo ujmującym prawa osób niepełnosprawnych. Konwencja została przyjęta w grudniu 2006 r. na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ i weszła w życie 3 maja 2008 r. Do połowy marca 2012 r. podpisały ją 153 państwa, a jej stronami jest 110 krajów. Polska podpisała konwencję w marcu 2007 r.
Propozycja ratyfikacji konwencji została poparta przez partnerów społecznych oraz organizacje pozarządowe osób niepełnosprawnych. Dokument ma przede wszystkim przyczynić się do poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych przez zapewnienie im rzeczywistego korzystania ze wszystkich praw i wolności.
Zgodnie z konwencją pojęcie "osoby niepełnosprawnej" obejmuje osoby, które - oprócz długotrwale naruszonej sprawności fizycznej, umysłowej, intelektualnej lub w zakresie zmysłów - mają także problemy z pokonywaniem różnych barier, wynikające np. z postaw innych ludzi i środowiska.
Konwencja zawiera przepisy zakazujące dyskryminowania niepełnosprawnych, a także nakazujące: tworzenie warunków do korzystania przez nich z praw na równi z innymi osobami oraz wprowadzenie rozwiązań specjalnie do nich adresowanych. Konwencja podkreśla znaczenie, jakie mają dla niepełnosprawnych samodzielność i niezależność. Zwraca uwagę na potrzebę ich udziału w procesach decyzyjnych, a także znaczenie dostępności np. do opieki zdrowotnej, edukacji, informacji i komunikacji.
W Polsce jest ok. 5,5 mln niepełnosprawnych. Najczęstszą przyczyną niepełnosprawności są schorzenia układu krążenia, narządów ruchu i neurologiczne. W 2010 r. niepełnosprawni najczęściej utrzymywali się z renty z tytułu niezdolności do pracy (46,8 proc.) i emerytury (23,4 proc.). Z zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia przedemerytalnego i innych świadczeń społecznych korzystało 11,8 proc. osób. W 2007 r. stopa bezrobocia wśród niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym wynosiła 14,1 proc., w 2009 - 12,8 proc., a w 2010 r. - wzrosła do 15,3 proc.(PAP)
ann/ par/ gma/
