Podróże bieszczadzką kolejką leśną, rejsy po Zalewie Solińskim, skansen archeologiczny Karpacka Troja - to tylko niektóre magnesy, które na Podkarpacie przyciągają co roku tysiące turystów.
Jedną z największych bieszczadzkich atrakcji, oprócz wędrówki po połoninach, jest przejażdżka kolejką wąskotorową. W lipcu i sierpniu będzie ona kursować dwa razy dziennie w tygodniu oraz cztery razy w soboty i niedziele z Majdanu do Przysłupa i z Majdanu do Balnicy. Pierwsza trasa liczy 12 kilometrów, druga - 9 kilometrów.
Pracujący dla kolejki parowóz Kp-4 może rozwijać prędkość do 35 km/godz. Na trasie kolejki leśnej obowiązuje jednak ograniczenie do 15 km/godz. Parowóz posiada skrzynię węglową o pojemności dwóch ton; kolejka składa się z 21 wagonów. W ub.r. z jej usług skorzystało ponad 85 tys. pasażerów.
Bieszczadzka kolejka wąskotorowa powstała w 1898 roku. Jej głównym zadaniem był wówczas transport drewna. W latach 20. XX wieku przeszła pod zarząd lwowskiej dyrekcji PKP. Wtedy też rozpoczęto przewóz ludzi, który z czasem stał się atrakcją turystyczną.W 1996 r. Lasy Państwowe przekazały administrowanie kolejką fundacji Bieszczadzka Kolejka Leśna.
Wypoczywający w Bieszczadach będą mogli również korzystać z usług statków Białej Floty, pływających po Zalewie Solińskim. Będzie można także zwiedzać elektrownię wodną w Solinie i największą w Polsce zaporę wodną. Wycieczki schodzą pięć metrów poniżej lustra wody w zalewie. Rocznie odwiedza zaporę prawie 30 tys. osób.
Bardzo dużym zainteresowaniem turystów cieszy się również skansen archeologiczny Karpacka Troja w Trzcinicy k. Jasła. Skansen powstał w miejscu, gdzie w latach 90. archeolodzy znaleźli ponad 160 tys. różnego rodzaju zabytkowych przedmiotów i obiektów. Zajmuje powierzchnię 8 hektarów, na której znajduje się m.in. ponad 150 metrów zrekonstruowanych wałów obronnych, 18 chat oraz dwie bramy prowadzące do grodu.
Na początku epoki brązu w Trzcinicy zbudowano pierwszą osadę warowną. Otoczona była wałem z palisadą. W latach 2000-1650 przed Chrystusem mieszkała w niej ludność grupy pleszowskiej kultury mierzanowickiej, pozostającej pod silnymi wpływami zakarpackimi.
Potem między 1650 a 1350 rokiem przed Chrystusem żyła tam ludność zakarpacka kultury Otomani-Fuzesabony o bardzo wysokim poziomie cywilizacyjnym. Z kolei między VIII a XI stuleciem w Trzcinicy znajdował się centralny gród jednego z plemion zamieszkujących w tamtym czasie Małopolskę. Najprawdopodobniej został zniszczony w wyniku pożaru u schyłku panowania Mieszka II. Na Podkarpaciu na turystów czekają też m.in. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie. W sanockim skansenie znajduje się replika Rynku Galicyjskiego z drugiej połowy XIX w. pokazuje jego funkcje społeczne, gospodarcze i kulturowe.
Wokół wybrukowanego kocimi łbami, liczącego 5,5 tys. mkw. placu stoi 26 drewnianych budynków. Nie jest to rekonstrukcja wybranego miasta ani przypadkowy zestaw zachowanych domów. Rynek Galicyjski stanowi syntezę dawnych miasteczek, charakterystycznych dla południowo-wschodniej Polski.
W skansenie znalazły się repliki domów z 13 miejscowości Podkarpacia. Są m.in. karczma, poczta, urząd gminy, apteka, sklep, trafika-monopol, warsztat ślusarsko-kowalski oraz zakłady: stolarski, fryzjerski, krawiecki, szewski, zegarmistrzowski i fotograficzny.
Obiekty zostały wyposażone w odpowiednie meble, sprzęty i urządzenia dające zwiedzającym pełny obraz życia, pracy i wypoczynku mieszkańców galicyjskiego miasteczka. W ub. roku skansen zwiedziło prawie 145 tys. osób.
Z kolei Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie to jedyne miejsce w kraju gdzie prezentowana jest m.in. ekspozycja wzornictwa szkła i wystawa o historii szklarstwa. Każdy zwiedzający może uczestniczyć w poszczególnych etapach wytwarzania szkła i dowiedzieć się o najnowszych trendach w tej branży.
Krosno i okolice - zwane szklanym zagłębiem - są największym w Polsce skupiskiem hut szkła gospodarczego i pracowni artystycznego wyrobu szkła. Niektóre z firm, np. Krośnieńskie Huty Szkła "Krosno", pracują nieprzerwanie od początku lat 20. minionego stulecia. (PAP)
huk/ dym/
