*Na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie oraz położonym tuż obok Cmentarzu Orląt Lwowskich trwają przygotowania do niedzielnych obchodów Dnia Wszystkich Świętych. *
"Jak co roku organizujemy tu akcję +Światełko Pamięci+, czyli zbiórkę zniczy, które pierwszego listopada zapłoną na grobach ludzi pochowanych na Cmentarzu Łyczakowskim, bez względu na ich narodowość" - powiedział w środę PAP Grzegorz Opaliński, konsul generalny RP we Lwowie.
Choć zwyczaj palenia zniczy na grobach 1 listopada nie jest na Ukrainie obchodzony, w niedzielę na Cmentarzu Łyczakowskim pojawią się także ukraińscy mieszkańcy Lwowa.
Na ten dzień zaplanowano tu uroczystości pochowania sprowadzonych w październiku z Monachium szczątków członków Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i polityków Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. 1 listopada Ukraińcy świętują 91. rocznicę proklamowania Republiki.
"Jesteśmy przekonani, że akcja +Światełko Pamięci+ nie będzie kolidowała z uroczystościami związanymi z ponownym pochówkiem ukraińskich działaczy" - podkreślił Opaliński w rozmowie z PAP.
Lwowski Cmentarz Łyczakowski został założony w 1786 r. i jest jednym z najstarszych istniejących do dziś cmentarzy w Europie. Spoczywa tu wielu znanych Polaków i Ukraińców.
Prócz Marii Konopnickiej i Gabrieli Zapolskiej, na cmentarzu pochowany jest m.in. matematyk Stefan Banach i malarz Artur Grottger. Wśród grobów zasłużonych Ukraińców znajduje się tu mogiła pisarza Iwana Franki, śpiewaczki operowej Salomei Kruszelnickiej i kompozytora Stanisława Ludkewycza.
W bezpośrednim sąsiedztwie Cmentarza Łyczakowskiego znajduje się Cmentarz Obrońców Lwowa, znany także jako Cmentarz Orląt.
Spoczywają tam Polacy polegli w walkach z Ukraińcami w latach 1918-1919 i w czasie wojny polsko-bolszewickiej z 1920 r. Pochowanych jest tam blisko 3 tys. żołnierzy, głównie chłopców - stąd nazwa Cmentarz Orląt.
Po II wojnie światowej, z przyzwolenia ówczesnych władz sowieckich, cmentarz został zdewastowany. Prace porządkowe na nekropolii strona polska rozpoczęła w 1989 r. Doprowadziło to do sporów z władzami Lwowa, którym nie podobał się napis na płycie głównej cmentarza oraz obecność symboli, które w ich mniemaniu godzą w niepodległość Ukrainy.
Ostatecznie do otwarcia Cmentarza Orląt doszło w czerwcu 2005 r. W uroczystości wzięli udział prezydenci Polski i Ukrainy: Aleksander Kwaśniewski i Wiktor Juszczenko.
Mimo porozumienia wokół nekropolii, zawartego na najwyższym szczeblu, emocje wokół niej wciąż nie wygasają. Sprawa Cmentarza Orląt podnoszona jest praktycznie przy okazji każdej dyskusji na temat polsko-ukraińskich stosunków historycznych.
W październiku temat ten był omawiany na posiedzeniu Lwowskiej Rady Obwodowej, gdzie ponownie zarzucono Polakom, że umieszczają na swych miejscach pamięci narodowej na Ukrainie "symbole polskiego panowania", w tym miecz-Szczerbiec na Cmentarzu Orląt.
Kwestię tę podjęto w odpowiedzi na wydany w sierpniu zakaz wjazdu do Polski uczestników młodzieżowego rajdu śladami przywódcy Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów Stepana Bandery oraz w reakcji na zniszczenie przez nieznanych sprawców pomnika Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) na bieszczadzkiej górze Chryszczata w województwie podkarpackim.
Jarosław Junko (PAP)
jjk/ ksaj/ mc/ mag/