Z inicjatywy ośrodków badawczych wiceministrowie Polski, Rosji i Niemiec rozmawiali w piątek w Brukseli o bezpieczeństwie, w tym obronie przeciwrakietowej. Rosja decyzję o współpracy z NATO ws. tarczy uzależnia od jej wpływu na interesy bezpieczeństwa narodowego.
Trwające cały dzień seminarium współorganizowało warszawskie Centrum Stosunków Międzynarodowych, Instytut na rzecz Integracji Międzynarodowej w Rosji oraz niemiecki Instytut Spraw Międzynarodowych i Bezpieczeństwa (SWP).
"Już sam fakt, że takie spotkanie miało miejsce, jest przesłaniem samym w sobie. Nie byłoby możliwe 10 lat temu ani nawet później" - powiedział sekretarz stanu w niemieckim MSZ Werner Hoyer. Podkreślił, że z niemieckiego punktu widzenia "fascynujące było śledzić wymianę poglądów między polskimi i rosyjskimi przyjaciółmi".
Zwrócił uwagę na ważny kontekst czasowy spotkania, na niespełna miesiąc przed szczytem NATO w listopadzie, gdzie ma zapaść decyzja ws. natowskiego systemu obrony przeciwrakietowej. Od jesieni 2009 r. sekretarz generalny Sojuszu Anders Fogh Rasmussen namawia Rosjan, aby i oni przyłączyli się do tego systemu.
"Mamy bardzo dobrą wiadomość: prezydent Dmitrij Miedwiediew ogłosił, że weźmie udział w szczycie w Lizbonie i rozważy, czy jest użyteczne przeanalizowanie sposobów współpracy między Rosją a członkami NATO w kwestiach obrony przeciwrakietowej. To bardzo duży postęp" - powiedział Hoyer.
Wiceminister Rosji Siergiej Riabkow powtórzył za Miedwiediewem, że Rosja rozważy współpracę ws. tarczy, ale wcześniej NATO musi przedstawić szczegóły i zdecydować, co jest celem nowej tarczy.
"Jesteśmy gotowi, by współpracować na równej stopie w tej sprawie (obrony przeciwrakietowej)" - powiedział. Zastrzegł, że za wcześnie jednak na decyzję: "Potrzebujemy odpowiedzi, w jakim celu system obrony przeciwrakietowej ma być zbudowany oraz z jakimi zagrożeniami i wyzwaniami mamy się zmierzyć poprzez rozwój systemu". Podkreślił, że Rosja musi też przeanalizować, jaki wpływ "system będzie miał na interesy bezpieczeństwa narodowego Rosji".
"Gdy się zgodzimy na te podstawowe kwestie, to wówczas tylko niebo jest ograniczeniem. Możemy iść na bardzo daleko idącą współpracę - dodał wiceszef rosyjskiego MSZ. - Teraz jeszcze nie osiągnęliśmy tego etapu, dyskutujemy o zakresie zagrożeń bilateralnie z różnymi krajami i wspólnie w Radzie NATO-Rosja i mamy nadzieję na dalszy, przynajmniej wstępny postęp na szczycie w Lizbonie w listopadzie".
Pomysł połączenia systemów przeciwrakietowych Francji, Niemiec i kilku innych krajów NATO z tarczą antyrakietową planowaną przez USA (z elementami w Polsce) będzie jednym z głównych tematów listopadowego szczytu NATO.
Wiceminister spraw zagranicznych Polski Jacek Najder podkreślił, że decyzje ws. natowskiego systemu obrony przeciwrakietowej i współpracy w tym zakresie z Rosją "to dwie oddzielne sprawy". "Na szczycie 19-20 listopada ma zapaść decyzja w sprawie systemu obrony przeciwrakietowej jako systemu sojuszniczego" - powiedział. Potem polskim dziennikarzom powtórzył jeszcze dobitniej, że "tylko NATO i jego członkowie mogą taką decyzję podjąć. Decyzję w sprawie obrony przeciwrakietowej jako systemu sojuszniczego podejmuje NATO i członkowie tej organizacji. Żadne inne czynniki na to wpływu nie mają".
Hoyer inaczej rozkładał akcenty, podkreślając gotowość Rosji do rozmów z NATO jako wielki postęp w rozmowach o obronie przeciwrakietowej. "Od samego początku dyskusji nad nową koncepcją strategiczną NATO Niemcy wyraziły jasno, że z niemieckiego punktu widzenia uważamy za pożądane, by wyciągnąć dłoń ku Rosji. Sekretarz generalny NATO to dokładnie robił. Rosja to zaakceptowała i Miedwiediew przyjedzie do Lizbony i jest gotowy do rozważenia możliwości współpracy w obronie przeciwrakietowej. I to jest postęp i powinniśmy przedyskutować w Lizbonie, co jest możliwe" - mówił.
Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/ mc/ mow/
