W czasach, kiedy uchwalaliśmy Konstytucję 3 Maja, mądrze i odważnie próbowaliśmy modernizować nie tylko Polskę, ale i ówczesną Europę - powiedział prezydent Bronisław Komorowski podczas czwartkowego otwarcia ekspozycji oryginału Konstytucji 3 Maja w Galerii Kordegarda w Warszawie.
"Mądrze i odważnie próbowaliśmy wtedy modernizować nie tylko Polskę, ale również i pomagać w modernizacji całego ówczesnego świata europejskiego" - powiedział podczas uroczystości prezydent, któremu towarzyszyła małżonka Anna Komorowska. Podkreślił, że uchwalona przez Polaków Konstytucja 3 Maja ma znaczenie także w czasach współczesnych - "kiedy myślimy o umocnieniu polskiej pozycji i polskiej roli w świecie i w Europie jako kraju, który wyznacza kierunki na nowoczesność". Prezydent dodał też, że najnowsza wystawa w Kordegardzie, która nosi tytuł "Duma Rzeczypospolitej", umożliwia wspólne przeżywanie narodowego święta.
Dokument, który na co dzień przechowywany jest w Archiwum Głównym Akt Dawnych, będzie można oglądać do niedzieli. Archiwum posiada w swoich zbiorach dwa oryginały Konstytucji 3 maja z 1791 r. W Kordegardzie zaprezentowano dokument z Archiwum Publicznego Potockich. Obok oryginału dokumentu są także jego obcojęzyczne edycje: angielska, francuska, niemiecka i rosyjska.
Na wystawie widzowie mogą również obejrzeć animację graficzną obrazu Jana Matejki "Konstytucja 3 Maja", opowiadającą o przedstawionych przez malarza wydarzeniach, ich uczestnikach i okolicznościach. Mogą także zobaczyć broszurę Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego "Wolne chwile żołnierza polskiego, czyli myśli o wiecznym pokoju między narodami ucywilizowanymi", który był opublikowany 3 maja 1831 roku, w czasie Powstania Listopadowego. Tekst broszury zawiera "Konstytucję dla Europy", w której autor postulował ustanowienie Europy narodów, a nie krajów, zniesienie granic, ujednolicenie prawa i wspólne organy władzy.
Podczas tegorocznych obchodów Święta Narodowego Trzeciego Maja prezydent weźmie udział w mszy św. za ojczyznę w stołecznej archikatedrze św. Jana, a następnie na Zamku Królewskim wręczy ordery i odznaczenia państwowe. Po tej uroczystości prezydent uda się na Plac Zamkowy, gdzie wygłosi przemówienie.
Na Placu Zamkowym po odczytaniu preambuły Konstytucji 3 maja oddanych zostanie 21 salw armatnich. W programie uroczystości jest też defilada, pokaz musztry paradnej i koncert orkiestry wojskowej.
Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie, a drugą po konstytucji Stanów Zjednoczonych spisaną ustawą zasadniczą na świecie. Ustawa Rządowa z 3 maja 1791 r. stanowiła zwieńczenie reform Rzeczpospolitej podjętych w okresie obrad Sejmu Czteroletniego (1788-1792). W miejsce wolnej elekcji wprowadzała w Polsce ustrój dziedzicznej monarchii konstytucyjnej. Religii katolickiej przyznawała pozycję uprzywilejowaną, zapewniając tolerancję dla innych wyznań. Przyjęła trójpodział władzy na: prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zachowywała też stanową strukturę społeczeństwa, otwierając jednocześnie perspektywy dalszych przekształceń ustroju. (PAP)
nno/ dym/
