Szef NATO Anders Fogh Rasmussen, przebywający z wizytą w stolicy Libii, Trypolisie, w poniedziałek z zadowoleniem wypowiedział się o zakończeniu operacji Sojuszu w tym kraju, która przyczyniła się do obalenia dyktatora Muammara Kadafiego.
"Wspaniale być w Libii, wolnej Libii - oświadczył Rasmussen na konferencji prasowej w Trypolisie, zorganizowanej wspólnie z szefem powstańczej Narodowej Rady Libijskiej Mustafą Dżalilem. - Robiliśmy wszystko, by was chronić. Razem odnieśliśmy sukces. Libia wreszcie jest wolna, od Bengazi do Bregi, od Misraty do Trypolisu".
Powiedział, że jest dumny z roli odegranej przez NATO w czasie 7-miesięcznego powstania przeciwko Kadafiemu, w której przeciwników dyktatora wspierały samoloty i okręty Sojuszu.
"W poniedziałek o północy zakończy się udany rozdział w historii NATO. Już rozpoczęliście pisanie nowego rozdziału historii Libii" - mówił sekretarz generalny. Zapewnił, że dowódcy NATO "bardzo starali się zagwarantować, że nie stanie się krzywda" cywilom.
Dżalil podziękował Rasmussenowi za wsparcie udzielone powstańcom przez NATO. "Uderzenia były precyzyjne, więc cywile nie ucierpieli, naród Libii może to poświadczyć" - podkreślił.
31 marca NATO rozpoczęło operację "Zjednoczony Obrońca" w Libii na podstawie rezolucji 1970 oraz 1973 Rady Bezpieczeństwa ONZ. Druga rezolucja upoważniała Sojusz m.in. do użycia "wszelkich środków" niezbędnych do ochrony ludności cywilnej, ale wykluczała jakąkolwiek obecność wojskową na terytorium Libii. Operacja NATO polegała więc na kontrolowaniu nałożonego na Libię embarga ONZ na dostawy broni i strefy zakazu lotów nad Libią oraz na działaniach mających na celu ochronę ludności cywilnej.
Od początku operacji do wstrzymania działań 24 października NATO przeprowadziło ponad 26,1 tys. lotów. Siły NATO skontrolowały także ponad 3 tys. okrętów pływających u wybrzeży Libii. Według danych Sojuszu z powodu podejrzeń o łamanie embarga na dostawy broni zatrzymanych zostało w sumie 11 statków.
Wstępną decyzję o zakończeniu działań w Libii podjęto 21 października na nadzwyczajnym spotkaniu Rady Północnoatlantyckiej, po potwierdzeniu informacji o śmierci Kadafiego oraz opanowaniu przez siły powstańcze Libii większości terytorium kraju.
Decyzja ta miała zostać potwierdzona w środę (26.10.), jednak została odroczona do piątku (28.10.) ze względu na trwające negocjacje między przedstawicielami Sojuszu, ONZ oraz nowymi władzami Libii. Narodowa Rada Libijska wielokrotnie apelowała o utrzymanie sił NATO w kraju do końca roku lub przynajmniej do końca przyszłego miesiąca.
Jednak w czwartek (27.10.) Rada Bezpieczeństwa ONZ cofnęła mandat dla operacji NATO w Libii. Jednogłośnie przyjęto rezolucję w sprawie wygaśnięcia mandatu ONZ dla tej operacji oraz odwołano zakaz lotów nad Libią.(PAP)
ksaj/ ro/
10102020 10101528 arch.
