(dochodzi szersze tło, m. in.życzenia od Putina)
2.3.Moskwa (PAP) - Michaił Gorbaczow, jedyny prezydent Związku Radzieckiego i architekt "pierestrojki", skończył w czwartek 75 lat.
Jeszcze przed południem polityk odebrał w życzenia urodzinowe w założonej przez siebie i mającej siedzibę w Moskwie fundacji. Jak poinformowało biuro prasowe Fundacji Gorbaczowa, z całego świata przyszły tysiące jubileuszowych pozdrowień od obecnych i byłych szefów państw i rządów, przywódców partii, organizacji obywatelskich oraz zwykłych ludzi.
Życzenia złożyła m.in. kanclerz Niemiec Angela Merkel i - za pośrednictwem nagrania wideo - byli prezydenci USA George H. W. Bush oraz Bill Clinton. Późnym wieczorem dołączył do nich prezydent Rosji Władimir Putin, o czym poinformowała kancelaria prasowa Kremla.
Z okazji rocznicy, w wąskim gronie przyjaciół, odbyła się uroczystą kolacja. Wcześniej jedna z rosyjskich gazet zapowiadała, że będzie to bankiet na 250 osób w moskiewskiej restauracji. Wśród gości mieli znaleźć się były kanclerz Niemiec Helmut Kohl oraz były szef zachodnioniemieckiej dyplomacji, Hans-Dietrich Genscher.
Już we wtorek z okazji 75-lecia Gorbaczowa odbył się koncert charytatywny. Rosyjska telewizja emituje w związku z rocznicą filmy dokumentalne o jubilacie oraz jego żonie Raisie. Od początku tygodnia gazety publikują z nim wywiady.
"Wierzyłem, że jawność (w oryginale - "głasnost"), powinna rozbudzić w ludziach aktywność i kreatywność, a także poddać kontroli nomenklaturę i partiokrację" - powiedział Gorbaczow w rozmowie z Interfaxem. Dodał, że "zawsze podążał w stronę socjaldemokracji".
Gorbaczow jako sekretarz Komitetu Centralnego Partii zapoczątkował w 1987 roku "pierestrojkę" - reformy systemu politycznego i gospodarczego Związku Radzieckiego, które bezpośrednio wpłynęły na rozbicie Układu Warszawskiego i rozpad ZSRR (1990-1991). Przemiany w gospodarce, podejmowane w celu przyspieszenia wzrostu gospodarczego, postępowały znacznie wolniej i nie przyniosły powodzenia.
Duże uznanie zdobył na arenie międzynarodowej, gdy po spotkaniu z prezydentem USA Ronaldem Reaganem na szczycie w Reykjaviku w 1986 roku, konsekwentnie działał na rzecz rozbrojenia i światowego bezpieczeństwa. W 1990 roku otrzymał za to Pokojową Nagrodę Nobla.
Po upadku ZSRR i utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) zrzekł się funkcji prezydenta. W 1992 roku założył fundację zajmującą się badaniem procesów społeczno-politycznych na obszarze WNP.
Michał Zabłocki (PAP)
jm/
