Rosja przedstawi w przyszłym tygodniu na spotkaniu krajów eksportujących gaz ziemny w Teheranie projekt statutu organizacji na kształt OPEC (Organizacji Eksporterów Ropy Naftowej), która ma stać na straży ich interesów.
Poinformował o tym w poniedziałek dziennik "Kommiersant", powołując się na źródło w rządzie Rosji.
Według gazety, dokument zostanie zaprezentowany na naradzie przedstawicieli krajów skupionych w Forum Państw Eksporterów Gazu (Gas Exporting Countries Forum; GECF). Odbędzie się ona 28 kwietnia w stolicy Iranu. Spotkanie to poprzedza VII sesję tej organizacji planowaną na czerwiec w Moskwie.
W zamyśle Rosji przyjęcie statutu GECF ma być pierwszym krokiem na drodze przekształcenia tej luźnej organizacji w potężne lobby gazowe.
Powstałe w 2001 roku GECF skupia 16 krajów posiadających duże złoża błękitnego paliwa, w tym Rosję, Iran, Katar, Wenezuelę i Algierię. Spośród największych producentów gazu do organizacji nie należy tylko Norwegia (ma status obserwatora).
Na kraje GECF przypada 73 proc. światowych złóż tego surowca i 42 proc. jego światowego eksportu.
Propozycję utworzenia przez eksporterów gazu organizacji na kształt OPEC zgłosił w styczniu 2007 roku duchowy i polityczny przywódca Iranu, ajatollah Ali Chamenei. Prezydent Rosji Władimir Putin uznał ją wkrótce za "interesującą".
Oba kraje kontrolują ponad połowę zasobów gazu na świecie. Złoża w Rosji oceniane są na 47,82 bln metrów sześciennych, a w Iranie - na 26,74 bln metrów sześciennych.
Pomysł utworzenia takiego kartelu niepokoi Unię Europejską, która importuje ponad połowę zużywanego przez siebie gazu. Inicjatywie tej ostro sprzeciwiają się też USA.
Propozycja powołania do życia "gazowego OPEC" była już omawiana na VI sesji GECF, która w kwietniu ubiegłego roku obradowała w stolicy Kataru - Dausze. Porozumiano się wówczas co do utworzenia komisji pod rosyjskim przewodnictwem, która przeanalizuje sytuację na rynku gazowym.
W opinii "Kommiersanta", rosyjski projekt statutu GECF jest łagodniejszy od irańskiego. Moskwa postuluje, by organizacja była miejscem koordynowania polityki cenowej, a także oceny projektów nowych gazociągów. Natomiast Teheran niemal otwarcie mówi o porozumieniu kartelowym i proponuje powielanie rozwiązań przyjętych w OPEC.
Jak twierdzi moskiewska gazeta, irański projekt został negatywnie zaopiniowany przez MSZ Rosji, które ostrzegło rząd, że poparcie inicjatywy Iranu może mieć niekorzystne konsekwencje międzynarodowe.
Jerzy Malczyk(PAP)
mal/ kar/ mow/
