Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci oraz redakcja "Polityki" są wśród laureatów VIII edycji konkursu "Popularyzator Nauki", organizowanego przez serwis internetowy Nauka w Polsce PAP i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Nagrody wręczono w środę w siedzibie Polskiej Agencji Prasowej w Warszawie. W uroczystości wzięła udział minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Barbara Kudrycka.
Zwracając się do naukowców i dziennikarzy, minister wskazała na "ogromną wagę popularyzowania osiągnięć naukowych", mówiła o potrzebie "wprowadzania popularyzacji nauki do szkół, uczelni i codziennego życia publicznego". Rozwojowi nowoczesnych technologii towarzyszyć powinno "przełamywanie hermetycznego języka nauki" - zaznaczyła prof. Kudrycka. "Staramy się doprowadzić do tego, by rzetelnie prowadzone badania były popularyzowane tak szeroko, jak to możliwe" - powiedziała minister.
Prezes Polskiej Agencji Prasowej Jerzy Paciorkowski podkreślił, że serwis Nauka w Polsce PAP, organizujący konkurs "Popularyzator Nauki" wspólnie z ministerstwem, to duży sukces agencji. Poprzez swoją działalność przyczynia się do integrowania środowiska naukowego i promowania innowacyjności - powiedział podczas uroczystości prezes PAP.
Do konkursu "Popularyzator Nauki 2012" zgłoszono prawie siedemdziesiąt kandydatur z całej Polski. Oceniało je jury pod przewodnictwem prezesa Polskiej Akademii Nauk prof. Michała Kleibera.
W kategorii "Naukowiec/Instytucja naukowa" laureatami są: Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, dyrektor Centrum Fizyki Teoretycznej PAN w Warszawie dr hab. Lech Mankiewicz oraz popularyzujące naukę małżeństwo - prof. Ewa Kulczykowska z Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie i dr hab. inż. Marek Kulczykowski z Instytutu Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku.
"Prowadzenie strony internetowej +Na Tropach Tajemnic Przyrody+ i współpraca z naukowcami, którzy w nieszablonowy sposób przybliżają odbiorcom tajemnice fizyki - tak popularyzuje naukę Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie" - podali organizatorzy konkursu. Intensywną działalność popularyzatorską Instytut prowadzi od lat. Współfinansuje m.in. ogólnopolski konkurs "Science on Stage", współorganizuje krakowskie i małopolskie konkursy fizyczne. Realizował też własne niekonwencjonalne pomysły, np. filmy animowane, sztuki teatralne i talk-show.
Dr. hab. Lecha Mankiewicza fascynują m.in. możliwości, jakie przed popularyzacją nauki otwiera internet. Zaangażował się w Khan Academy, internetowy program wspierania nauki przedmiotów ścisłych. "Uprawia popularyzację aktywną. Popularyzacja aktywna, w odróżnieniu od pasywnej, nie polega na wygłaszaniu odczytów i pisaniu artykułów, ale na tworzeniu środowiska, w którym uczestnicy aktywnie biorą udział we wspólnych działaniach" - podkreślili naukowcy z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, którzy zgłosili Lecha Mankiewicza do konkursu.
Prof. Ewa Kulczykowska i dr hab. inż. Marek Kulczykowski są pomysłodawcami i gospodarzami "Letnich Spotkań z Nauką". "Wykłady wybitnych naukowców, długie naukowe dyskusje po zachodzie słońca, a dla dzieci Oranżeria Naukowa, od dziesięciu lat czekają na miłośników nauki nad jeziorem Wdzydze w otoczeniu Borów Tucholskich" - podali organizatorzy konkursu.
W kategorii "Dziennikarz/Redakcja/Instytucja nienaukowa" nagrody przyznano: Krajowemu Funduszowi na rzecz Dzieci, red. Krzysztofowi Michalskiemu z Programu Pierwszego Polskiego Radia i redakcji tygodnika "Polityka".
Dzięki programowi pomocy wybitnie zdolnym uczniom, prowadzonemu przez Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci, "młodzi naukowcy" mogą uczestniczyć w specjalistycznych warsztatach badawczych w czołowych polskich ośrodkach akademickich. Odbywają seminaria, konsultacje i staże w laboratoriach, wyjeżdżają na wielodyscyplinarne obozy i imprezy naukowe, takie jak obóz w bazie rakietowej w północnej Norwegii czy warsztaty przyrodnicze w Alpach.
Red. Krzysztof Michalski popularyzatorem nauki jest od trzydziestu lat. Przygotowywał wiele programów poświęconych nauce, m.in. dla TVP. Obecnie w radiowej Jedynce prowadzi program "Naukowy zawrót głowy". Sam o sobie powiedział: "Staram się w miarę głęboko wchodzić w coraz to nowe tematy i spotykać coraz to nowych ludzi. Przypuszczam, że poznałem już kilka tysięcy osób uprawiających naukę. Dziennikarz polityczny nie ma takiej szansy, żeby wciąż odnajdywać w swojej pracy nowe postaci".
Tygodnik "Polityka" doceniono w konkursie za ciekawe artykuły popularnonaukowe, tworzenie kwartalników: Niezbędnik Inteligenta, Pomocniki: Psychologiczny, Historyczny i Medyczny, przyznawanie prestiżowych Nagród Naukowych.
Wyróżnienia w kategorii "Prezentacja popularnonaukowa" otrzymali: dr Tomasz Pluciński z Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego - za pokazy doświadczeń chemicznych; dr Katarzyna Górak-Sosnowska z Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie - za prezentację "Czy islam może być cool? Muzułmańska kultura popularna"; i dr Barbara Łydżba-Kopczyńska z Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego - za prezentację "Czy możliwe jest doskonałe fałszerstwo dzieła sztuki?".
Nagrodę specjalną za całokształt działalności popularyzatorskiej odebrał Jerzy Vetulani z Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie, profesor nauk przyrodniczych, psychofarmakolog, neurobiolog i biochemik. "Prof. Vetulani z lekkością porusza się po trudnych i nieraz kontrowersyjnych tematach. Przybliża odbiorcom nie tylko najnowsze odkrycia neurobiologów, ale również ważne społecznie wnioski, jakie z tych badań płyną" - poinformowali organizatorzy konkursu.
"Wykłady prof. Vetulaniego przyciągają rzesze ciekawskich, a liczne wywiady z naukowcem i jego artykuły w prasie czy wpisy na blogu +Piękno neurobiologii+ cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem. Profesor działalność popularyzatorską potrafi połączyć z działalnością naukową - jest cenionym naukowcem, a jego publikacje w prestiżowych czasopismach są wielokrotnie cytowane przez ekspertów" - podkreślono.
Podczas środowej uroczystości przyznano również wyróżnienia serwisu Nauka w Polsce PAP za politykę informacyjną - otrzymali je: Jacek Szymik-Kozaczko z Uniwersytetu Śląskiego i Instytut Chemii Fizycznej PAN w Warszawie.
Celem konkursu "Popularyzator Nauki", który po raz pierwszy odbył się w 2005 roku, jest promowanie ludzi nauki, zespołów naukowych, dziennikarzy i redakcji, wyróżniających się w popularyzacji nauki wśród młodzieży i dorosłych.(PAP)
jp/ hes/ jra/
