Właściciele punktów sprzedaży papierosów mogą spodziewać się wzmożonych kontroli w ramach XI edycji Programu Odpowiedzialnej Sprzedaży STOP18!, którego celem jest zapobieganie dostępowi nieletnich do wyrobów tytoniowych.
Według najnowszych badań, tylko co czwarty sprzedawca odmawia sprzedaży papierosów nieletnim.
Straż miejska otrzymała od koordynatorów Programu STOP18! "czarną listę" 1900 punktów sprzedaży w kraju, w których mogło dojść do złamania prawa. W dokumencie znajdują się adresy punktów z 47 miast, w których sprzedawcy byli skłonni sprzedać papierosy młodo wyglądającemu ankieterowi podczas badania metodą Tajemniczy Klient.
W tym roku głównym zadaniem Programu STOP18! będzie znalezienie nowych sposobów na poprawienie nadzoru nad sprzedażą wyrobów tytoniowych. Według najnowszych badań, w Polsce zaledwie co czwarty sprzedawca odmawia sprzedaży papierosów osobie nieletniej.
"Od 2000 roku przestrzeganie zakazu sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom niepełnoletnim wzrosło z kilku do około 30 proc., jednak przez ostatnie trzy lata utrzymuje się na podobnym poziomie. Niepokojące jest również duże przyzwolenie społeczne dla tego zjawiska" - podkreślił Andrzej Godewski, koordynator Programu STOP18!
Aby poprawić nadzór nad sprzedażą papierosów, organizatorzy programu rozważają m.in. zwiększenie kompetencji policji i straży miejskich, rozszerzenie kar na właścicieli punktów sprzedaży wyrobów tytoniowych lub wprowadzenie licencji na handel wyrobami tytoniowymi. Propozycje zmian w prawie mają być przedmiotem zaplanowanych na drugie półrocze debat eksperckich. Uczestnikami organizowanych przez Koalicję Programu STOP18! spotkań będą przedstawiciele instytucji rządowych, organizacji społecznych, służb kontrolnych, profilaktycy oraz sprzedawcy.
Obecnie za przyłapanie na sprzedaży wyrobów tytoniowych osobie niepełnoletniej, sprzedawcy grozi mandat w wysokości 500 zł lub grzywna do 5 tys. zł. Jak podkreślają organizatorzy programu, przypadki karania sprzedawców są sporadyczne, ponieważ muszą być oni przyłapani na gorącym uczynku. Dodatkowym utrudnieniem w ich karaniu jest np. ciążący na strażnikach miejskich obowiązek podejmowania działań służbowych w mundurze, co powoduje, że przyłapanie sprzedawcy na sprzedaży wyrobów tytoniowych osobie nieletniej jest praktycznie niemożliwe.
W ramach tegorocznej edycji Programu STOP18! strażnicy miejscy będą zapraszać sprzedawców na szkolenia z zasad handlu wyrobami tytoniowymi oraz technik uprzejmej, ale zdecydowanej odmowy sprzedaży osobom nieuprawnionym. W ubiegłym roku przeszkolili w ten sposób ponad 2,7 tys. sprzedawców.
Do programu mogą włączyć się wszystkie gminy. Samorządy, które wyślą na adres samorzady@stop18.pl potwierdzenie udziału w akcji, otrzymają bezpłatne materiały informacyjne oraz doradztwo w zakresie działań profilaktycznych. W ubiegłorocznym Programie STOP18! uczestniczyło ponad 200 miejscowości.
Kulminacją tegorocznej edycji programu będzie ogólnopolski Dzień Odpowiedzialnej Sprzedaży zaplanowany na 11 września.
Z badań agencji AC Nielsen, która prowadziła obserwacje w 47 miastach o wielkości co najmniej 50 tys. mieszkańców, wynika, że 73 proc. sprzedawców nie odmawia sprzedaży papierosów nieletnim.
W Warszawie na 165 skontrolowanych punktów sprzedaży 115 trafiło na "czarną listę". Jak pokazały wyniki badania Tajemniczy Klient, w stolicy ponad połowa sprzedawców byłaby skłonna sprzedać papierosy osobie niepełnoletniej, w Płocku i Radomiu odsetek ten wyniósł ponad 80 proc.
Program Odpowiedzialnej Sprzedaży STOP18! prowadzony jest od 1998 roku. W tegorocznej edycji programu udział biorą m.in. Komitet na rzecz Dzieci w Polsce "KONARD", Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Naczelna Rada Zrzeszeń Handlu i Usług, Polska Izba Handlu, Unia Polskich Sieci Detalicznych. Akcji patronuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Program został wpisany na listę inicjatyw wspierających rządowe programy "Razem Bezpieczniej" i "Bezpieczne Wakacje". (PAP)
akw/ malk/ mow/
