27,8 mln zł wraz z odsetkami ma zapłacić Skarb Państwa katowickiej spółce Ideon za błędne decyzje organów podatkowych - zdecydował w czwartek Sąd Okręgowy w Katowicach. Chodzi o decyzje aparatu skarbowego z czasów, gdy spółka nosiła nazwę Centrozap.
Według strony powodowej, jeśli wyrok się uprawomocni, państwo będzie musiało zwrócić łącznie z odsetkami około 50 mln zł. Skarb Państwa ma też pokryć koszty procesu - ponad 14,5 tys. zł.
Sprawa Centrozapu to jeden z największych w Polsce procesów wytoczonych przez podmioty gospodarcze Skarbowi Państwa. Giełdowa spółka żądała pierwotnie 100 mln zł. Jej przedstawiciele dowodzili, że działanie urzędników spowodowało, iż spółka straciła nie tylko aktywa i pieniądze, ale także dobre imię, zaufanie odbiorców, wiarygodność na krajowych i zagranicznych rynkach.
Był to ponowny proces w tej sprawie. W 2010 r. Sąd Apelacyjny w Katowicach, po zapoznaniu się z kasacją Sądu Najwyższego, uchylił wyrok sądu okręgowego z 2008 r. i skierował sprawę ponownie do pierwszej instancji.
Spółka wskazała w pozwie, że działania aparatu skarbowego i ujawnienie informacji o bardzo poważnych zobowiązaniach podatkowych doprowadziły de facto do upadłości spółki czy też upadłość była wynikiem pozornych czynności prawnych i wyłudzania podatku VAT.
Strona powodowa zakwestionowała kilkanaście decyzji inspektora kontroli skarbowej. Sąd podzielił jej opinię, że były sprzeczne z prawem. Przed wydaniem wyroku sąd opierał się na opinii biegłego, który miał określić związek pomiędzy decyzjami aparatu skarbowego a ewentualną szkodą oraz ustalić faktyczną wysokość strat.
Biegły opinii stwierdził, że te decyzje miały znaczący wpływ na to, co działo się z firmą Centrozap - wskazała sędzia Aneta Pieczyrak-Pisulińska. "Po pierwsze trzeba było utworzyć rezerwy, po drugie te rezerwy przeksięgować na zobowiązanie krótkoterminowe, to obciążyło bilans, następnie inne wskaźniki ekonomiczne. To skutkowało tym, że banki odmówiły finansowania, to spowodowało +zwinięcie się+ działalności (...) i w rezultacie zwolnienia grupowe, a w końcu upadłość z możliwością zawarcia układu" - dodała sędzia.
Biegły wskazał też, że szkody poniesione przez spółkę to z jednej strony straty z powodu ograniczenia działalności, a drugiej - powstałe na skutek niemożliwości korzystania z niesłusznie zapłaconych należności, które ostatecznie zostały umorzone.
Prezes firmy Ideon Ireneusz Król określił wyrok jako satysfakcjonujący i bardzo wyważony. "Uważam, że to, co dzisiaj usłyszałem, jest pewnego rodzaju symbolem walki o sprawiedliwość, symbolem walki z organami skarbowymi i z tym, co do tej pory w naszym kraju było" - skomentował.
Przypomniał, że sprawa ciągnie się od wielu lat, a pierwsza kontrola podatkowa w jego firmie miała miejsce w 1994 r. W sprawie sądowej zgromadzono 15 tomów akt, strony wymieniły pomiędzy sobą ok. 3 tys. pism procesowych - podał.
Pierwszy proces w tej sprawie przed katowickim sądem okręgowym trwał ponad trzy lata. W listopadzie 2008 r. sąd przyznał spółce 42,5 mln odszkodowania (wraz z odsetkami liczonymi od marca 2005 r. chodziło o kwotę ok. 63 mln zł). W uzasadnieniu sąd podkreślił, że nie ma wątpliwości co do tego, że urzędnicy skarbowi wydali w sprawie Centrozapu 14 błędnych decyzji, przyczyniając się tym do pogrążenia i upadłości spółki.
Apelację złożyła reprezentująca w procesie Skarb Państwa Prokuratoria Generalna, która stała na stanowisku, że nie było mowy o bezprawności wydanych wobec Centrozapu decyzji, choć można mówić o ich wadliwości. Bezprawność wiąże się z rażącym błędem organu kontroli skarbowej, który winien być stwierdzony w określonej procedurze. Tymczasem w tej sprawie - argumentowała Prokuratoria - dwa razy orzekały sądy administracyjne i uchyliły jedynie w części decyzje wydane wobec Centrozapu, a wszystkie środki wpłacone tytułem tych uchylonych decyzji zostały spółce zwrócone wraz z należnym odsetkami.
W czerwcu 2009 r. Sąd Apelacyjny w Katowicach zmienił wyrok sądu okręgowego, uznając, że Centrozapowi nie należy się odszkodowanie. Centrozap złożył skargę kasacyjną w Sądzie Najwyższym. SN skierował sprawę ponownie do sądu apelacyjnego, stamtąd sprawa trafiła ponownie do sądu okręgowego.
Ideon SA to spółka działająca na rynku energetycznym w Polsce i innych krajach Europy Środkowej. Obecnie dominującym przedmiotem jej działalności jest obrót energią elektryczną. Firma chce stać się znaczącym graczem w sektorze energetycznym, a szczególnie w handlu energią elektryczną oraz gazem.
Firma powstała w 1951 roku jako centrala handlu zagranicznego Centrozap. Przez lata działała na rynku przemysłu ciężkiego, budowy obiektów przemysłowych i usług przemysłowych. Od marca 2012 r. firma nosi nową nazwę.(PAP)
kon/ mki/ gma/
