Sąd: Brodsky może być wydany do Niemiec, ale nie za szpiegostwo

Orzekł tak w środę nieprawomocnie Sąd Okręgowy w Warszawie. Częściowo uwzględnił on wniosek polskiej prokuratury o przekazanie tego obywatela Izraela do Niemiec na podstawie wydanego w tym kraju europejskiego nakazu aresztowania. Sąd podkreślił, że nie wypowiada się o winie czy niewinności Brodsky'ego, ale tylko o przesłankach dopuszczalności jego wydania. Zarazem sąd przedłużył areszt wobec Brodsky'ego na maksymalny czas - do 11 września br.

Decyzję o zażaleniu się na tę decyzję do Sądu Apelacyjnego w Warszawie obrona podejmie po analizie pisemnego uzasadnienia postanowienia. To samo mówi prokurator.

Na Brodskym - zatrzymanym 4 czerwca na Okęciu na podstawie ENA - ciążą niemieckie zarzuty działalności wywiadowczej przeciw Niemcom oraz poświadczenia nieprawdy i pomocy w sfałszowaniu dokumentów dla osoby, która miała brać udział w zamachu.

Polski obrońca mec. Krzysztof Stępiński wniósł przed sądem o odmowę przekazania swego klienta do Niemiec; nie ujawnił mediom argumentów obrony. Wiadomo, że obrona utrzymuje, że Brodsky nie jest tą osobą, za którą uważa go strona niemiecka. Według polskiej prokuratury, "autentyczność paszportu Brodsky'ego nie budzi wątpliwości". Prokurator był za wydaniem zatrzymanego do Niemiec.

Po dwóch dniach posiedzeń SO uznał, że identyfikacja zatrzymanego jako osoby ściganej przez niemieckie władze nie ulega wątpliwości. Podkreślił, że nie zastępuje sądu niemieckiego i nie orzeka o winie czy niewinności Brodsky'ego.

W uzasadnieniu decyzji sędzia Tomasz Całkiewicz powołał się na polski Kodeks postępowania karnego, który stanowi, że odmawia się wykonania ENA m.in. wtedy, jeżeli wydano go "w związku z przestępstwem popełnionym bez użycia przemocy z przyczyn politycznych". Sąd ocenił, że zapis ten odnosi się do zarzucanego Brodsky'emu przestępstwa udziału w obcym wywiadzie na szkodę Niemiec. Według sędziego, samo branie udziału udziału w działalności wywiadowczej, rozumianej jako zorganizowana działalność suwerennego państwa, nie jest związane z przemocą. Sędzia podkreślił też, że wniosek Niemców o ENA "nie dotyczył żadnych zabójstw".

Dodatkowo sędzia wskazał, że w tym wątku ENA nie została spełniona tzw. zasada wzajemności, która jest warunkiem wydania kogoś obcemu państwu. W Polsce nie jest bowiem karany udział w obcym wywiadze przeciw Niemcom, a w Niemczech - przeciw Polsce. Polski kodeks karny przewiduje bowiem karalność tylko działalności wywiadowczej skierowanej przeciw interesom RP.

Zarazem sąd uznał, że nie ma przeszkód do wydania Brodsky'ego za ścigane w obu państwach "przestępstwo pospolite": poświadczenie nieprawdy i fałszerstwo. W konkluzji sędzia zaznaczył, że Brodsky będzie mógł stanąć przed niemieckim sądem tylko za te dwa przestępstwa, a nie za szpiegostwo.

Brodsky, który miał w sądzie tłumacza jęz. hebrajskiego, nie skomentował decyzji sądu.

Mec. Stępiński powiedział mediom, że decyzję o zażaleniu podejmie sam Brodsky po otrzymaniu przetłumaczonego na jęz. hebrajski pisemnego uzasadnienia (co jest obowiązkiem sądu - PAP), a to może potrwać do kilkunastu dni. "Wtedy zapadnie decyzja, czy będziemy się odwoływać" - dodał. Na zażalenie Brodsky będzie miał 3 dni od chwili doręczenia mu uzasadnienia.

Adwokat nie chciał się szczegółowo odnosić do decyzji sądu. Przyznał, że jest ona częściowo korzystna dla jego klienta, m.in. dlatego, że za czyny, na których ściganie zgodził się sąd, groziłoby mu do 3 lat więzienia, a za szpiegostwo - do 5 lat. Mec. Stępiński uchylił się od odpowiedzi na pytanie, jak decyzję sądu oceni Izrael.

Prokurator Cezary Kłos powiedział PAP, że będzie chciał przeanalizować wywody pisemnego uzasadnienia sądu ws. uznania przez sąd działalności szpiegowskiej jako podjętej z przyczyn politycznych. Od tego uzależnia on ewentualne zażalenie w tym wątku decyzji, która generalnie odpowiada jego wnioskowi.

Tak jak w poniedziałek środowe posiedzenie sądu było zamknięte dla mediów; jawne było zaś samo ogłoszenie decyzji. Brodsky został ponownie doprowadzony do sądu z aresztu - tym razem przez siedmiu uzbrojonych po zęby policyjnych antyterrorystów (w poniedziałek było to dwóch zwykłych funkcjonariuszy). Zwiększeniem ochrony - która była obecna na sali podczas ogłaszania decyzji - był zaskoczony zarówno sędzia, jak i obrona. Prokurator powiedział PAP, że on nie wnosił o zwiększenie ochrony i że była to zapewne samodzielna decyzja policji.

W zeszły piątek Sąd Apelacyjny w Warszawie utrzymał areszt wobec Brodsky'ego. Uzasadniono to "dużym prawdopodobieństwem popełnienia przestępstwa" oraz obawą jego ucieczki lub utrudniania postępowania.

To niemieckie media ujawniły, że Brodsky'ego w początkach czerwca zatrzymano w Polsce. Uznano to za "kontrolowany przeciek" władz w Berlinie. Według tygodnika "Der Spiegel", domniemany agent przebywał w Niemczech jako Alexander Verin, a analiza jego płatności dokonywanych kartami kredytowymi wykazała, że posługiwał się także nazwiskiem Brodsky.

Dwaj izraelscy ministrowie mówili po ujawnieniu sprawy, że Polska powinna przekazać zatrzymanego ich krajowi. Nic jednak nie wiadomo o oficjalnym piśmie w tej sprawie. Izraelski dziennik "Haarec" podawał, że Polska czuje się zakłopotana i schwytana w potrzask między dwoma państwami, które uważa za przyjaciół - czyli Izraelem i Niemcami.

Premier Donald Tusk mówił, że zależy mu na tym, aby sprawa nie zaszkodziła polsko-izraelskim stosunkom, a zarazem zwracał uwagę, że przepisy prawa europejskiego nie dają zbyt wielu możliwości działania polskiemu sądowi. Z kolei polska prokuratura "nie bierze pod uwagę kwestii politycznych", lecz tylko procedury i podkreśla, że Izrael nie jest stroną postępowania ws. wniosku ENA.

19 stycznia Mahmud al-Mabhuh, jeden z założycieli Brygad Ezedina al-Kasama, wojskowego skrzydła Hamasu, został zamordowany w hotelu w Dubaju. O zabójstwo policja emiratu oskarża izraelskie służby wywiadowcze. Zabójcy posługiwali się paszportami państw Zachodu. W związku z zamachem Interpol poszukuje 27 osób.(PAP)

sta/ malk/ bk/