Brak autentycznego społeczeństwa obywatelskiego oraz centralizacja władzy publicznej to obecnie główne zagrożenia polskiej demokracji - uważają prof. Marek Safjan i prof. Jerzy Regulski.
Byli oni wśród uczestników debaty Konwersatorium "Doświadczenie i Przyszłość" zorganizowanej w piątek w Senacie.
"Jesteśmy młodą, niedojrzałą jeszcze demokracją, przed którą stoi wiele kolejnych wyzwań. Mamy państwo prawa, sądy, samorządy, jesteśmy również w Unii Europejskiej, to czego nam dzisiaj brakuje, to autentycznego społeczeństwa obywatelskiego" - powiedział prof. Safjan.
Jego zdaniem obecnie odczuwalny jest niedostatek poważnej, autentycznej debaty o zasadniczych problemach Polski. "Dzisiaj należy oczekiwać znacznie większej odpowiedzialności każdego Polaka za jego własne otoczenie i za jego własną, małą ojczyznę" - podkreślił.
Ocenił, że społeczeństwo polskie jest dzisiaj zmęczone polityką i jest do niej zniechęcone, co - jego zdaniem - potwierdzają liczne badania.
"Blisko 70 proc. badanych przejawia kryzys zaufania do wszelkich form czysto politycznego działania. Jest to wyraźny przejaw +alienacji+ klasy politycznej we współczesnej Rzeczypospolitej, ale również pewnej niedojrzałości samego społeczeństwa, które wydaje się coraz bardziej zagubione, w coraz bardziej skomplikowanym gąszczu niejasnych rozwiązań instytucjonalnych" - ocenił Safjan.
W jego ocenie, powodzenie w budowaniu nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego zależy w decydującym stopniu od tego, jaka będzie dalsza strategia państwa w stymulowaniu aktywności na szczeblu samorządowym.
"Dzisiaj potrzebny jest nowy impuls w postaci dalszych istotnych reform instytucjonalnych, mających na celu decentralizację władzy i przekazanie jej samorządom lokalnym" - ocenił b. prezes Trybunału Konstytucyjnego.
Według prof. Regulskiego jeśli chcemy zbudować w Polsce państwo obywatelskie oparte na samorządności to powinniśmy ograniczyć działanie państwa do tych dziedzin, w których państwo jest niezbędne.
"Państwo w Polsce ma być silne, ale siła państwa nie polega na tym, aby przejmować jak najwięcej kompetencji pod swoje skrzyła, ale na tym, aby swoje obowiązki dobrze wypełniać. Trzeba oddać społeczeństwu instytucje, które są obecnie zarządzane przez resorty" - podkreślił Regulski.
W ocenie prezesa Fundacji Rozwoju i Demokracji Lokalnej koncentracja władzy prowadzi do wszelkiego rodzaju wynaturzeń i do zagrożenia praw obywatelskich, "gdyż obywatel jest uzależniony od decydentów, a nie od prawa".
Konwersatorium "Doświadczenie i Przyszłość" to instytucja społeczna powstała w 1978 r z inicjatywy Stefana Bratkowskiego. Klub reaktywowano w 2007 roku jako odpowiedź na obecny stan debaty publicznej. Pierwszy raport opublikowany w maju 2007 roku nosił tytuł "Uwagi o stanie demokracji w Polsce".
W skład Rady Programowej DiP, której szefem jest b. prezes Trybunału Konstytucyjnego Marek Safjan wchodzą m.in: Stefan Bratkowski, Wiktor Osiatyński, Jerzy Regulski, Edmund Wnuk- Lipiński i Andrzej Zoll. (PAP)
agy/ mok/ mow/
