2.3.Warszawa (PAP) - Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich (SDP) apeluje, by ustawowo zakazać werbowania osób wykonujących zawody zaufania publicznego, w tym dziennikarzy, do służb specjalnych. W piątek Stowarzyszenie zamierza wystosować w tej sprawie list otwarty do władz. Sceptyczny wobec pomysłu SDP jest szef Agencji Wywiadu płk. Zbigniew Nowek.
Według Nowka, czym innym była bowiem "współpraca z komunistyczną Służbą Bezpieczeństwa, gdzie donoszono na kolegów, przyjaciół, często łamiąc im życiorysy, a inna może być sytuacja w tej chwili w wolnej Rzeczpospolitej".
"Kiedy np. dziennikarz uzyska informację o planowanym zamachu terrorystycznym, będzie chciał przekazać te informacje i może się okazać, że jest jedyną osobą, która może zidentyfikować to środowisko, które taki zamach chce przeprowadzić, to nie może trafiać na ustawowy zakaz przekazania takich informacji" - powiedział w czwartek dziennikarzom szef AW.
"Więc przy ewentualnej dyskusji o zakazie współpracy dziennikarzy ze służbami należałoby wyraźnie powiedzieć, że w wypadkach najważniejszych dla państwa jak terroryzm, szpiegostwo powinien być wyjątek - oczywiście pod bardzo ścisłym nadzorem - ale taki wyjątek powinien być" - dodał Nowek.
Natomiast według szefowej SDP Krystyny Mokrosińskiej, stała współpraca lub "bycie na etacie" służb specjalnych jest w przypadku dziennikarzy niedopuszczalne. Odnosząc się do podawanych przez Nowka przykładów Mokrosińska powiedziała, że w wypadku posiadania informacji np. o zagrożeniu terrorystycznym, powiadomienie o tym odpowiednich służb jest obywatelskim obowiązkiem, czym innym natomiast jest stała współpraca.
Dodała, że apel do władz ma związek z tym, "co się wydarzyło wokół dziennikarzy +Rzeczpospolitej+: Anny Marszałek i Bertolda Kittela". "+Rzeczpospolita+ zastąpiła władze, które okazały się w wielu przypadkach nieudolne. Dziennikarze śledczy stanęli na wysokości zadania, ujawnili mnóstwo afer korupcyjnych. I w tej sytuacji oni muszą być pewni, że nie będzie się im +podkładać smroda+ - nie wiadomo kim wy jesteście" - powiedziała w czwartek dziennikarzom Mokrosińska.
"Jeżeli są dokumenty, że są powiązani (ze służbami specjalnymi - PAP), trzeba je ujawnić, natomiast jeżeli tych dokumentów nie ma, trzeba ich przeprosić" - dodała.
"To nie jest tak, że dziennikarz nie ma prawa skorzystać z podrzuconej mu informacji, bo ma. Każde źródło informacji jest dobre, o ile jest zweryfikowane, ale nie można dopuścić do sytuacji, że dziennikarzowi zarzuca się, że został zmanipulowany przez służby specjalne(...) Dlatego tak ważne jest ustalenie współcześnie zasady, że służby specjalne nie mają prawa korzystać z osób wykonujących zawody służby publicznej, czyli m.in. dziennikarzy" - powiedziała Mokrosińska.
Dyskusja o zakazie współpracy dziennikarzy ze współczesnymi służbami specjalnymi była częścią debaty pt. "Czy potrzebna jest lustracja dziennikarzy?", zorganizowanej przez Stowarzyszenie Pracowników Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa oraz SDP.
Na pytanie czy lustrować, większość zebranych członków stowarzyszeń dziennikarskich odpowiedziała twierdząco. Jako główny argument podawano fakt, że dziennikarz, który jest zawodem zaufania publicznego, musi być wiarygodny.
"Ludzie mają prawo wiedzieć, czy ktoś, kto pisze, czy zabiera publicznie głos miał w przeszłości epizod współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa" - powiedział w debacie szef krakowskiego oddziału SDP Andrzej Stawiarski.
Jednym z pomysłów, jaki pojawił się w trakcie debaty było, by przy okazji nowelizacji ustawy lustracyjnej zapisać, by lustracji podlegali wszyscy dziennikarze, niezależnie czy pracują w mediach publicznych, czy komercyjnych. (PAP)
js/ jra/
