Sejm przyjął w piątek nową ustawę o cudzoziemcach, która ma zastąpić dotychczas obowiązujące przepisy; wprowadza ona ułatwienia dla cudzoziemców pracujących i studiujących w Polsce oraz chcących zalegalizować pobyt.
Ustawę poparło 307 posłów, nikt nie był przeciwko, 134 osoby wstrzymały się od głosu.
Projekt ustawy przygotowało MSW. Obejmuje wszystkie sprawy związane z pobytem cudzoziemców w naszym kraju, które dotychczas były regulowane w różnych aktach prawnych; systematyzuje i porządkuje nowe problemy i nieopisane dotąd sytuacje. Dostosowuje też polskie prawo do 14 dyrektyw Unii Europejskiej.
W pracach nad ustawą aktywny udział brali przedstawiciele organizacji pozarządowych współpracujących z cudzoziemcami i udzielających im pomocy prawnej, m.in. Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Stowarzyszenia Interwencji Prawnej. Posłowie uwzględnili większość postulatów zgłaszanych przez stronę społeczną.
Ustawa wydłuża z 2 do 3 lat maksymalny okres, na jaki cudzoziemcom może być udzielone zezwolenie na pobyt czasowy. Cudzoziemcom studiującym na polskich uczelniach zezwolenie na pobyt czasowy będzie przyznawane na 15 miesięcy, a kontynuującym studia na kolejnym roku - na okres do 2 lat, a nie jak do tej pory - na rok. Cudzoziemcy - absolwenci polskich uczelni, którzy poszukują w Polsce pracy, będą mogli ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy na okres jednego roku.
Ustawa przyspieszy procedury udzielania zezwoleń na pobyt. W tym celu skrócono termin, w którym odpowiednie służby udzielają informacji, czy wjazd i pobyt cudzoziemca nie zagraża m.in. bezpieczeństwu albo porządkowi publicznemu. Dotychczasowy termin 30 dni skrócono do 21.
Cudzoziemiec, który pracuje w Polsce, będzie mógł ubiegać się o zezwolenie na pobyt oraz pracę, w ramach jednej procedury. Obecnie to pracodawca, który chce zatrudnić w Polsce cudzoziemca, musi ubiegać się dla niego o zezwolenie. Dopiero po jego uzyskaniu cudzoziemiec może wystąpić o zezwolenie na pobyt.
Procedura wydawania zezwoleń na pracę nie zostanie zlikwidowana. Pracodawca nadal będzie miał możliwość uzyskania zezwolenia na pracę, które będzie uprawniało m.in. do ubiegania się o wizę dla cudzoziemca chcącego pracować w Polsce.
Ponadto cudzoziemiec będzie mógł przez jeden miesiąc pozostawać bez zatrudnienia. W tym czasie nie straci udzielonego mu wcześniej zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Ustawa wprowadza regulacje dotyczące umieszczania dzieci cudzoziemskich pozbawionych opieki w strzeżonych ośrodkach. Będą mogły tam trafiać tylko dzieci powyżej 15. roku życia. Organizacjom pozarządowym nie udało się przekonać posłów i rządu do całkowitego zakazu detencji dzieci, udało się jednak wpisać podczas prac podkomisji do projektu klauzulę dobra dziecko jako przesłanki, którą sąd powinien uwzględniać, orzekając o umieszczeniu małoletniego bez opieki albo rodziny z dziećmi w strzeżonym ośrodku.
Na wniosek strony społecznej wprowadzono również w podkomisji zapis, w myśl którego po złożeniu przez cudzoziemca skargi do sądu administracyjnego na decyzję w sprawie zobowiązania do powrotu wraz z wnioskiem o wstrzymanie tej decyzji, nie będzie ona mogła zostać wykonana. Obecnie złożenie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji, w skutek czego zdarza się, że cudzoziemcy są wydalani przed rozpatrzeniem wniosku, a gdy sąd uwzględni skargę, nie ma ich już w Polsce i nie mogą skorzystać z przyznanej przez sąd ochrony.
W piątkowym głosowaniu przyjęto kilkanaście poprawek, jedna z nich dotyczyła rozszerzenia grupy osób, które mogą otrzymać zezwolenie na pobyt stały na czas nieokreślony o osoby z Kartą Polaka. O jej przyjęcie wnioskowały m.in. PiS i SLD. PiS uzależniał poparcie ustawy od przyjęcia m.in. tej zmiany. (PAP)
akw/ abr/ as/
