Marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna otworzył w środę w Sejmie wystawę poświęconą Andrejowi Sacharowowi, fizykowi jądrowemu, obrońcy praw człowieka, laureatowi Pokojowej Nagrody Nobla.
"Tak ułożyło się jego życie. Walczył o wolność świata, z wszelką dyktaturą w sposób pokojowy" - mówił marszałek, podkreślając, że Sacharow to postać symboliczna, człowiek, który z uporem walczył o wolność, wielki naukowiec, rzecznik Praw Obywatelskich, przeciwnik interwencji ZSRR w Afganistanie w 1979 r., a także współtwórca radzieckiej bomby wodorowej. Zdaniem Grzegorza Schetyny niezłomność Sacharowa była wskazaniem i lekcją dla wolności Polski i powstania "Solidarności".
Nic dziwnego, że postawa Sacharowa była inspiracją dla narodów takich jak Polska. Niech postać Sacharowa przypomni jego moralne przesłanie, że niesprawiedliwość popełniona w jednym miejscu jest zagrożeniem dla sprawiedliwości wszędzie - mówił Dariusz Lipiński z Platformy Obywatelskiej.
Wystawa, która przypomina życie i dzieło Sachorowa, powstała z inicjatywy komisarza Praw Człowieka Rady Europy, Thomasa Hammarberga. Została otwarta w grudniu 2009 roku. Była pokazywana m.in. we Francji, Rosji, na Litwie, a także w Parlamencie Europejskim. Powstała ze współpracy z Muzeum i Centrum Publicznym im. Andreja Sacharowa oraz Memoriałem, rosyjskim stowarzyszeniem na rzecz praw człowieka.
Andrej Sacharow urodził się w 1921 w Moskwie. Kilka lat po ukończeniu studiów na wydziale Fizyki Uniwersytetu Moskiewskiego został włączony do specjalnej grupy powołanej dla stworzenia bomby wodorowej w ZSRR. W 1961 r. Sacharow zdecydowanie opowiedział się za zakończeniem prób z bronią jądrową. Dwa lata później przyczynił się do podpisania przez ZSRR, Stany Zjednoczone i Wielką Brytanię Układu Moskiewskiego o zakazie prób.
W 1970 roku założył Komitet Praw Człowieka. W 1975 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla, jednak nie dostał pozwolenia od władz na odebranie nagrody. Pięć lat później, za swoje przekonania Sacharow zostaje pozbawiony wszelkich tytułów oraz skazany na wygnanie do miasta Gorki. Tam czterokrotnie prowadził strajk głodowy i poddawany był przymusowemu karmieniu.
W 1989 roku, po uwolnieniu przez Michaiła Gorbaczowa, Sacharow walczy o uchylenie artykułu szóstego konstytucji ZSRR, który ogłosił Partię Komunistyczną "przewodnią siłą" radzieckiego społeczeństwa. W tym samym roku Sacharow nagle umiera w swoim mieszkaniu. W kondukcie żałobnym bierze udział około 150 tys. osób. (PAP)
pż/ la/ mag/
