Dwie poprawki proponują senatorowie do nowelizacji prawa karnego, która ma zmienić zasady ścigania sprawców przestępstw seksualnych oraz przesłuchiwania ofiar takich przestępstw. W środę w Senacie debatowano nad tą ustawą.
Sejm uchwalił nowelizację w maju. Sporządzono ją na podstawie trzech poselskich projektów, autorstwa PO i Solidarnej Polski. Ustawa stanowi, że wszczynanie śledztw o przestępstwa przeciwko wolności seksualnej nie byłoby uzależnione już od wniosku ofiary, lecz postępowania te byłyby wszczynane z urzędu. Ma to doprowadzić do przełomu w ściganiu takich przestępstw.
Obecnie, aby wszcząć postępowanie w sprawie np. gwałtu, potrzebny jest formalny wniosek osoby pokrzywdzonej i nie wystarcza samo zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Po zmianach wniosek taki nie będzie już konieczny, aby prokuratura lub policja wszczęła śledztwo.
Zgodnie z projektem wprowadzona ma też zostać zasada, że ofiary przestępstw seksualnych są przesłuchiwane w całym postępowaniu tylko raz - w specjalnym, przyjaznym pomieszczeniu i w obecności psychologa. Dźwięk i obraz z przesłuchania byłby nagrywany i odtwarzany na rozprawie sądowej. Powtórne przesłuchanie w sądzie byłoby możliwe tylko wyjątkowo i - aby ograniczyć stres ofiary - mogłyby być dokonywane za pomocą telekonferencji bez konieczności bezpośredniej konfrontacji na sali sądowej pokrzywdzonego z oskarżonym.
Ponadto w ustawie przewidziano, że pokrzywdzone osoby małoletnie do 15. roku życia w sprawach poważnych przestępstw co do zasady nie powinny być przesłuchiwane. Jeśli zachodziłaby jednak taka konieczność, to byłyby one przesłuchiwane tylko raz, w postępowaniu przygotowawczym.
Do przeprowadzania takich przesłuchań konieczne są odpowiednio wyposażone pomieszczenia. Według danych resortu sprawiedliwości z maja, obecnie certyfikowanych pokoi przesłuchań dzieci w kraju funkcjonuje 65, z czego 24 znajduje się w sądach rejonowych. Około 400 pomieszczeń nie posiada na razie certyfikatów, ale w przyszłości mogą one zostać dostosowane do wszelkich wymogów.
Senatorowie chcą jeszcze bardziej ułatwić dostęp do tych specjalnych pomieszczeń. W jednej z dwóch poprawek zgłoszonych do ustawy postulują oni, aby można było organizować takie przesłuchania nie tylko w siedzibie sądu, ale też w pomieszczeniach zorganizowanych poza sądem - nawet jeśli sąd w danym mieście dysponuje takim pomieszczeniem. Druga poprawka ma charakter językowy. Głosowania - w czwartek.
Ściganie gwałtu z urzędu to jeden z postulatów podpisanej przez Polskę w grudniu zeszłego roku konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet, który do tej pory nie był realizowany w Polsce.(PAP)
wkt/ bno/ mow/
