*Szef MSZ Radosław Sikorski otworzy w poniedziałek w Brukseli siedzibę Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji. MSZ podkreśla w komunikacie przesłanym PAP, że to kolejna z licznych inicjatyw Polski na rzecz przemian demokratycznych na świecie. *
W uroczystości wezmą udział m.in. ministrowie spraw zagranicznych Litwy, Słowacji, Estonii, Chorwacji i Belgii. Polska przekazała na siedzibę funduszu budynek dawnej ambasady naszego kraju w Belgii. Powołanie Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji (European Endowment for Democracy, EED) jest flagowym projektem polskiej prezydencji w UE - zaznaczył MSZ w komunikacie przesłanym PAP.
Sikorski zaproponował utworzenie przez UE Funduszu w styczniu 2011 r. w odpowiedzi na brutalne stłumienie przez władze protestów po wyborach prezydenckich na Białorusi i wydarzenia arabskiej wiosny w Tunezji, Egipcie i Libii. Jak zaznacza resort spraw zagranicznych, polskie "know-how" w dziedzinie transformacji i eksporcie demokracji to dobrze już znany produkt w polskiej polityce zagranicznej. I dodaje, że sukces przemian politycznych w Polsce po 1989 r. umożliwił dzielenie się naszym doświadczeniem transformacji z innymi państwami, które chcą wejść na drogę demokracji.
Zgodnie z założeniami Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji ma działać szybciej niż inne struktury UE, ponieważ zgłaszane projekty będą rozpatrywane na bieżąco w tzw. "otwartym cyklu finansowym". Obejmie on swoim wsparciem organizacje społeczne, młodych liderów prodemokratycznych, dziennikarzy, blogerów, instytucje pozarządowe.
Działalność Funduszu będzie finansowana ze środków Komisji Europejskiej oraz wpłat państw członkowskich, z których będą pochodziły realizowane projekty. Budżet Funduszu w pierwszych trzech latach będzie wynosił ponad 25 mln euro. Największy wkład jak dotąd zadeklarowały: Polska (5 mln euro w tym okresie), Szwecja, Dania, Holandia i Szwajcaria. 6 mln euro w ramach grantu dołoży Komisja Europejska.
MSZ podkreśla, że Europejski Fundusz na rzecz Demokracji to nie jedyna polska inicjatywa mająca na celu wspieranie przemian prodemokratycznych na świecie. Resort przypomina, że w 2000 r., we współpracy z ponad setką innych państw, Polska doprowadzała do powstania Wspólnoty Demokracji. Z kolei w 2011 r. Warszawa gościła konferencję donorów, której zadaniem było wsparcie niezależnych środowisk obywatelskich na Białorusi.
"Promocja demokracji jest także stałym elementem naszej współpracy z pozostałymi partnerami z Grupy Wyszehradzkiej" - zaznaczył - cytowany prze MSZ - wiceminister Jerzy Pomianowski, który w styczniu został dyrektorem wykonawczym Funduszu. Ponadto - podkreśla resort - nasz kraj jest jedynym partnerem, który prowadzi dialog strategiczny na rzecz demokracji ze Stanami Zjednoczonymi.
Od ponad roku działa też powołana przez MSZ Fundacja Solidarności Międzynarodowej. Swoimi projektami m.in. w krajach Partnerstwa Wschodniego, wspiera budowę społeczeństwa obywatelskiego, aktywizację kobiet i tworzenie niezależnych mediów. MSZ zwraca uwagę, że polskie doświadczenia w zakresie budowy struktur demokracji lokalnej, czy tworzenia niezależnego dziennikarstwa w ciągu ostatnich dwóch lat były wykorzystywane zarówno w krajach Partnerstwa Wschodniego, ale również w krajach objętych arabską wiosną: Tunezji, Egipcie i Libii. Z doświadczeń tych - zaznaczyło MSZ - korzystali także aktywiści demokratyczni z Birmy oraz Afganistanu.
W 2012 roku MSZ zorganizowało m.in. tygodniowe seminarium dla liderki birmańskiej opozycji Aung San Suu Kyi oraz grupy aktywistów i parlamentarzystów kierowanej przez nią Narodowej Ligii Demokratycznej. Dzięki działaniom Polski udało się ponadto uruchomić unijny fundusz na rzecz wsparcia społeczeństwa obywatelskiego w państwach Partnerstwa Wschodniego (Neighbourhood Civil Society Facility), który ma budżet 37 mln euro. (PAP)
mzk/ mki/
