Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa obchodzi 35-lecie. Tymczasem trwają prace nad ustawą, która pozwoli wykorzystać krakowskie doświadczenia w ochronie zabytków w innych miastach historycznych.
"Kraków chce się podzielić swoim 35-letnim doświadczeniem z całą Polską" - mówił podczas środowego posiedzenia plenarnego SKOZK na Wawelu wojewoda małopolski Jerzy Miller. Jak powiedział dziennikarzom model ochrony zabytków, który sprawdził się już w Krakowie powinien być dostępny dla innych miast.
"Kraków udowodnił, że uspołecznienie problemu dbałości o dziedzictwo narodowe dobrze służy sprawie. W związku z tym uznajemy, że to rozwiązanie powinno być modernizowane o tyle, że powinno być dostępne nie tylko dla Krakowa, ale także dla innych miast historycznych" - dodał.
Projekt ustawy w tej sprawie ma być poddany konsultacjom.
Jak podkreślił przewodniczący SKOZK prof. Franciszek Ziejka najważniejsze jest to, że dotacje na ratowanie zabytków są w Krakowie dzielone przez ludzi pracujących społecznie, którzy znają potrzeby miasta i najlepiej potrafią wskazać priorytety. Właśnie takie rozwiązanie zdaniem prof. Ziejki, a nie dzielenie pieniędzy odgórnie np. przez ministra kultury, powinno być stosowane także w innych miastach.
Prof. Franciszek Ziejka jest przekonany, że SKOZK będzie nadal istniał i dbał o zabytki. "Prace restauracyjne nigdy nie zostaną zatrzymane, to jest nieustający wymóg" - powiedział dziennikarzom prof. Ziejka.
W 2014 r. SKOZK będzie dysponował kwotą 30,5 mln zł (o 10 mln zł niższą niż była pierwotnie zapisana w budżecie Kancelarii Prezydenta RP). 40 proc. tej kwoty zostanie przeznaczone na dofinansowanie prac konserwatorskich w obiektach użyteczności publicznej, 38,5 proc. w obiektach sakralnych, 19,5 proc. na remonty i odnowę budynków mieszkalnych i usługowych oraz 2 proc. na ratowanie zabytkowych nagrobków i pomników na cmentarzach.
Prof. Ziejka podkreślił w środę, że należy skupić się na kontynuacji już rozpoczętych prac. Wśród zadań na rok 2014 i kolejne lata wymienił m.in. dokończenie prac w kaplicy Potockich, rozpoczęcie remontu Wieży Zegarowej oraz naw i obejścia w Katedrze na Wawelu, zakończenie odnowy fortyfikacji Zamku Królewskiego na Wawelu oraz generalnego remontu Pałacu Krzysztofory, remont wieży hejnałowej w Bazylice Mariackiej, konserwację witrażu "Bóg Stwórca" Stanisława Wyspiańskiego w Bazylice Franciszkanów, kontynuację prac w Muzeum Książąt Czartoryskich.
Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa za swoją działalność został w środę uhonorowany medalem "Polonia Minor" przyznawanym przez władze województwa małopolskiego - marszałka i przewodniczącego sejmiku.
SKOZK został powołany 18 grudnia 1978 r., w trzy miesiące po wpisaniu historycznego centrum Krakowa na pierwszą listę światowego dziedzictwa UNESCO. Rozdziela on pieniądze z istniejącego od 1985 r. Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa (NFRZK), który jest zasilany z budżetu państwa za pośrednictwem Kancelarii Prezydenta RP.
Od 1990 r. na ratowanie krakowskich zabytków zostały przekazane blisko 732 mln zł. Prace remontowe i konserwatorskie przeprowadzono m.in. w Katedrze i Zamku Królewskim na Wawelu, w Sukiennicach, w zespole pałaców i rezydencji miejskich przy ul. Kanoniczej, w 55 zespołach kościelno-klasztornych, w synagogach, w wielu obiektach użyteczności publicznej np. w 13 kolegiach Uniwersytetu Jagiellońskiego, na Kopcu Piłsudskiego.
Członków Komitetu i jego przewodniczącego powołuje Prezydent RP. Obecnie w SKOZK zasiadają 123 osoby, reprezentujące różne środowiska: naukowców, twórców kultury i sztuki, działaczy społecznych, duchownych, przeważają jednak historycy sztuki, architekci i konserwatorzy. (PAP)
wos/ ls/
