# dochodzą wypowiedzi podsekretarza stanu w MEN i wiceszefa litewskiego resortu edukacji i nauki #
19.09. Warszawa (PAP) - Wprowadzenie egzaminu maturalnego z języka litewskiego to główny temat dzisiejszego spotkania Polsko-Litewskiego Zespołu Ekspertów Edukacyjnych i Przedstawicieli Mniejszości Narodowych. "Zmiany w edukacji wymagają czasu"- podkreślił Mirosław Sielatycki z MEN.
Eksperci spotykają się po raz drugi, tydzień temu zespół ten obradował w Druskiennikach na Litwie. Spotkania są efektem protestów Polaków mających obywatelstwo litewskie, którzy chcą zmiany przyjętej przez litewski parlament ustawy o oświacie. Ich zdaniem, ustawa jest dyskryminująca, ponieważ przewiduje m.in. wprowadzenie ujednoliconych egzaminów po szkole średniej w języku litewskim dla wszystkich uczniów.
"Mam nadzieję, że dopracujemy się tu rozwiązań, które będą satysfakcjonujące dla obu stron" - podkreślił w przerwie rozmów podsekretarz stanu w MEN Mirosław Sielatycki. "Tutaj jest kilka elementów, które porusza polska strona, ale jeden z najważniejszych dotyczy tego, że zmiany w edukacji wymagają czasu. Każdy to sobie może wyobrazić, jeśli spojrzy na to z punktu widzenia ucznia, który nagle za dwa lata ma zdawać egzamin według zasad, które zostały zmienione niedawno" - tłumaczył podsekretarz MEN.
"W wypadku szkolnictwa litewskiego, które ma inną strukturę niż polskie, takim rozwiązaniem byłoby wprowadzanie zmian dotyczących egzaminu maturalnego od klasy piątej i zakończenie tego na klasie dwunastej i dopiero wtedy przeprowadzenie egzaminu, który odnosiłby się do tych wprowadzonych wcześniej zmian" - mówił Sielatycki. Podkreślił też, że kształt przyszłego egzaminu maturalnego z języka litewskiego powinien być wypracowany wspólnie przez władze litewskie i Polaków mieszkających na Litwie.
Na pytanie, czy spodziewa się konkretnych efektów poniedziałkowych negocjacji podsekretarz stanu MEN odparł, że "nie jest to na pewno ostatnie spotkanie". Zaznaczył też, że rozmowy ekspertów dotyczą ustalenia stałej formuły konsultacji polsko-litewskich na poziomie rządowym z udziałem przedstawicieli mniejszości (na wzór np. relacji polsko-niemieckich), które nie będą dotyczyć wyłącznie edukacji, ale także innych problemów społeczeństw Polski i Litwy.
Na propozycję polskiej strony nie chcą się zgodzić Litwini, którzy zmianę egzaminu maturalnego z języka litewskiego chcą już od 2013 r. Według wiceministra edukacji i nauki na Litwie Vaidasa Bacysa, egzamin w nowej formule nie może zostać przesunięty, natomiast możliwe jest wprowadzenie ze strony Litwinów ułatwień dla polskich uczniów. "Możemy zmienić kryteria ocen dla uczniów polskich szkół" - opowiedział w przerwie negocjacji Bacys. Nie chciał jednak zdradzić, jak mogłyby wyglądać te nowe kryteria.
Na pytanie dlaczego nie uczestniczą w negocjacjach przedstawiciele rodziców, którzy na początku września zorganizowali protesty i strajki w polskich szkołach na Litwie przeciwko nowym zapisom ustawy o oświacie, wiceszef litewskiego resortu edukacji odpowiedział, że skład grup ekspertów został utworzony przez premierów. "Być może w przyszłości będzie poszerzona ta grupa, ale na razie nie wiadomo" - mówił Bacys.
Zespół, który rozpoczął spotkanie dziś od godz. 9, ma omówić także kwestie dotyczące m.in. sieci szkół mniejszości narodowych, programów nauczania, zaopatrzenia w podręczniki i zasad finansowania szkół w Polsce i na Litwie. W jego ramach dojdzie także do rozmów przedstawicieli Ministerstwa Oświaty i Nauki Republiki Litwy z przedstawicielami kierownictwa szkół mniejszości polskiej na Litwie. Spotkanie, które jest zamknięte dla mediów, ma zakończyć się o godz. 18.
Podczas pierwszego spotkania w Druskiennikach eksperci omówili kwestie oświaty mniejszości polskiej na Litwie i litewskiej w Polsce, a także kwestie wdrażania w życie zapisów litewskiej ustawy o oświacie.
Zgodnie z nową ustawą o oświacie od 2013 r. w szkołach litewskich i szkołach mniejszości narodowych egzamin maturalny z języka litewskiego zostanie ujednolicony. Tymczasem program nauczania litewskiego w szkołach litewskich i nielitewskich różni się; w szkołach litewskich zakres literatury litewskiej jest szerszy. Ustawa zakłada też, że od 1 września w szkołach mniejszości narodowych lekcje historii i geografii Litwy oraz wiedzy o świecie w części dotyczącej Litwy mają być prowadzone w języku litewskim. W całości po litewsku będzie wykładany przedmiot o nazwie "podstawy wychowania patriotycznego".
W związku z nową ustawą 2 września w Wilnie odbył się wiec przed Pałacem Prezydenckim, w którym uczestniczyło kilka tysięcy osób, głównie Polaków - obywateli Litwy. Protestujący domagali się odwołania przyjętej w marcu ustawy o oświacie. Zdaniem protestujących, uderza ona w oświatę mniejszości narodowych, również w szkoły polskie.
Dwa dni później - 4 września - na Litwie w miejscowości Połąga (Palanga) doszło do spotkania premierów Polski i Litwy Donalda Tuska i Andriusa Kubiliusa na temat sytuacji polskiej oświaty na Litwie. Szefowie rządu ustalili wówczas, że powołany zostanie polsko-litewski zespół ekspertów zajmujących się edukacją.(PAP)
nno/ dsr/ mlu/ jbr/
