W lakonicznym komunikacie po wyborach parlamentarnych na Białorusi unijna komisarz ds. stosunków zewnętrznych Benita Ferrero-Waldner wezwała władze w Mińsku do zagwarantowania obserwatorom OBWE pełnego dostępu do końcowych etapów procedury wyborczej.
"Wstępne ustalenia OBWE zawierają nieco pozytywnych uwag, ale także wiele negatywnych elementów. Jest kluczową sprawą, aby misja obserwacyjna miała pełny dostęp do pozostających etapów wyborów (...). Wzywam rząd Białorusi, aby nawiązał dialog z misją OBWE na temat sposobu wdrożenia jej zaleceń" - oświadczyła komisarz drogą komunikatu prasowego.
Ferrero-Waldner pozostawiła otwartą kwestię ewentualnego uchylenia unijnych sankcji wobec Białorusi, możliwej rewizji stosunków UE z tym krajem i objęcia go Europejską Polityką Sąsiedzką, za czym idzie udział w unijnych programach i dostęp do unijnych funduszy. Unijni szefowie dyplomacji kusili taką ofertą reżim w Mińsku na spotkaniu w Brukseli 15 września, zastrzegając, że decyzje podejmą "w świetle oceny" niedzielnych wyborów parlamentarnych.
"Teraz UE powinna się zastanowić nad najlepszym sposobem naszego zaangażowania" w kontakty z białoruskimi władzami i z białoruskim społeczeństwem - oceniła komisarz. "To zaangażowanie powinno uwzględniać sposoby zwiększenia poszanowania zasad demokratycznych, rządów prawa i praw człowieka, zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami Białorusi" - głosi jej oświadczenie.
Gotowość Unii do ponownego zbliżenia z Białorusią była wynikiem pozytywnych sygnałów płynących z Mińska przed wyborami, takimi jak uwolnienie więźniów politycznych i zaproszenie na głosowanie misji obserwacyjnej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.
OBWE uznała jednak w poniedziałek, że niedzielne wybory parlamentarne nie spełniły demokratycznych standardów. W porównaniu z poprzednimi głosowaniami za reżimu Aleksandra Łukaszenki odnotowano zaledwie "niewielką poprawę". "Znaczący postęp, na który liczyliśmy w demokratycznym rozwoju Białorusi, nie nastąpił" - oświadczyła wiceprzewodnicząca Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE Anne-Marie Lizin z Belgii.
Według wstępnych ustaleń OBWE obietnice zapewnienia przejrzystości liczenia głosów nie zostały zrealizowane, zaobserwowano też przypadki celowego fałszowania wyników.
"Będziemy uważnie studiować ostateczny raport misji obserwacyjnej" - zapewniła Ferrero-Waldner.
Michał Kot(PAP)
kot/ kar/
