Unijni ministrowie finansów zadecydowali w piątek późnym wieczorem, że środki finansowe na rozwój europejskiego systemu nawigacji satelitarnej Galileo będą pochodziły z niewykorzystanych kwot asygnowanych w budżecie UE na lata 2007-2013 na inne cele - oznajmił rzecznik sprawującej przewodnictwo w UE Portugalii.
Do zakończenia projektu niezbędne są co najmniej 2,4 mld euro (dotychczas Galileo pochłonął około 1 mld euro). Większa część tej kwoty - około 1,6 mld euro - będzie pochodziła z niewykorzystanych środków przeznaczonych na politykę rolną - ustalili po dwunastogodzinnych negocjacjach ministrowie finansów państw UE. Reszta pieniędzy zostanie pozyskana ze środków przeznaczonych w budżecie na lata 2007-2013 na administrację i badania naukowe.
Komisarz UE ds. budżetu Dalia Grybauskaite oceniła wynik piątkowych pertraktacji jako "doniosłe postanowienie" - zgodnie z jej propozycją, po raz pierwszy pieniądze przeznaczone na politykę rolną zostaną wykorzystane w celu wzmocnienia konkurencyjności Wspólnoty - podała agencja dpa.
System Galileo - europejska, precyzyjniejsza, cywilna wersja amerykańskiego GPS-u - miała początkowo powstać głównie w oparciu o prywatny kapitał. Gdy konsorcjum ośmiu brytyjskich, niemieckich, francuskich, hiszpańskich i włoskich firm, powołane w celu realizacji projektu, nie potrafiło porozumieć się w sprawie podziału prac i kosztów, przyszłość Galileo stała się niepewna.
Piątkowa decyzja rady ministrów finansów oznacza, że europejski system nawigacji satelitarnej jednak powstanie. Wcześniej na wykorzystanie publicznych środków zgodzili się ministrowie transportu państw UE, Parlament Europejski oraz Komisja Europejska, która wysunęła pomysł spożytkowania na ten cel niewykorzystanych środków z budżetu.
Propozycji, aby Galileo był finansowany ze środków wspólnotowych najsilniej przeciwstawiały się Niemcy. Berlin, jako największy unijny płatnik do budżetu, chciałby zapewnić niemieckim firmom odpowiedni udział w budowaniu systemu.
Aby przekonać Niemcy, Komisja Europejska zaproponowała klarowne reguły organizowania przetargów na wykonywanie poszczególnych prac. Projekt podzielono na sześć etapów i ustalono, że jedna firma może być głównym wykonawcą na co najwyżej dwóch etapach, co uniemożliwi zdominowanie przedsięwzięcia przez którąkolwiek z uczestniczących w nim spółek.
Mimo to, Berlin głosował w piątek przeciwko rozwijaniu systemu Galileo z unijnej kasy - ujawnił portugalski dyplomata. Niemcy obawiają się bowiem, że powstanie precedens umożliwiający wykorzystanie niespożytkowanych unijnych funduszy, które dotychczas były zwracane krajom członkowskim.
Zakończenie prac nad systemem Galileo jest planowane na 2013 r. Docelowo będzie się składał z 30 satelitów, co pozwoli osiągnąć większą precyzję niż w amerykańskiej, opracowanej przez Pentagon technologii GPS.
Krytycy unijnego przedsięwzięcia uważają, że stanowi ono dublowanie kosztów, ponieważ system GPS jest ogólnodostępny. Natomiast zwolennicy europejskiego systemu nawigacji są zdania, że jest to również kwestia prestiżu - oprócz USA własne systemy satelitarnej nawigacji rozwijają bowiem Chiny i Rosja.(PAP)
gsi/
7928 7943 0034 0096 0338 arch.
