W obliczu fali protestów przeciwko rosnącym cenom paliw, Komisja Europejska zgodziła się w środę na udzielenie przez kraje pomocy najbardziej dotkniętym grupom społecznym, ale ostrzegła, że ceny pozostaną wysokie i trzeba się do tego "dostosować".
"Rosnące ceny paliw zmniejszają siłę nabywczą wszystkich obywateli UE, a największy wpływ mają na rodziny o najmniejszych dochodach. Wierzę, że możemy sprostać temu wyzwaniu dzięki zorganizowanej odpowiedzi na poziomie UE - połączonej być może także z ukierunkowanymi działaniami z zakresu polityki społecznej, podejmowanymi przez państwa członkowskie" - oświadczył przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Barroso.
KE zaznacza jednak, że w celu zniwelowania wpływu wysokich cen paliw państwa członkowskie mogą podejmować tylko takie inicjatywy, których celem byłoby udzielenie wsparcia "tym gospodarstwom domowym, które najbardziej ucierpiały w wyniku wzrostu cen". "Te inicjatywy, o charakterze przejściowym, powinny stanowić część skoordynowanej strategii i powinno się unikać działań zakłócających funkcjonowanie rynku wewnętrznego lub naruszających zasady racjonalnej polityki fiskalno-monetarnej" - podkreśla KE.
Zdaniem KE, nie ma szans, by ceny ropy wróciły do niskiego poziomu. Dlatego Barroso powiedział, że trzeba się do nich "dostosować strukturalnie", a najlepszym sposobem jest efektywniejsze wykorzystanie energii i odejście od zużycia tradycyjnych surowców na rzecz odnawialnych źródeł energii, takich jak słońce, wiatr czy woda.
"Musimy oszczędzać energię i dywersyfikować jej dostawy. Dzięki temu możliwe będzie zareagowanie w sposób skoordynowany na problem rosnących cen ropy naftowej i energii. Jeżeli będziemy działali szybko i w sposób zdecydowany, będziemy mogli zwiększyć odporność naszych obywateli i przedsiębiorstw na wzrost cen paliw oraz utrzymać naszą obecną jakość życia i konkurencyjność" - oświadczył Baroso.
Jedyne zapowiadane przez KE propozycje legislacyjne dotyczą zmian w dyrektywie o opodatkowaniu energii i w dyrektywie o eurowinietach, które mają zachęcać do zwiększenia efektywności energetycznej. Ponadto KE zamierza przedstawić jesienią sprawozdanie na temat możliwości wykorzystania zachęt podatkowych, w tym zmniejszenia niektórych stawek VAT, w celu zachęcania do oszczędzania energii.
Od kwietnia 2007 r. do kwietnia 2008 r. w UE tempo wzrostu cen paliw płynnych wykorzystywanych przez gospodarstwa domowe, a także benzyny i oleju napędowego, przekroczyło tempo wzrostu inflacji, osiągając poziom od 12 do 35 proc., podczas gdy inflacja wyniosła średnio jedynie 3,6 proc.
Zdaniem KE, obecny wzrost cen ropy naftowej wynika w dużej mierze z rosnącego globalnego popytu napędzanego rozwojem gospodarczym Chin i Indii. Na to nałożyły się przejściowe kłopoty z eksploatacją niektórych rurociągów, wahania poziomu mocy wydobywczych, osłabienie kursu dolara i napływ na rynki funduszy szacowanych na 70 miliardów dolarów w pierwszym kwartale bieżącego roku. "Ale wzrost cen ropy wynika ze zmian strukturalnych i nie jest zjawiskiem przejściowym" - podkreśla KE.
KE uważa, że dyskusja na temat rosnących cen ropy, podobnie jak żywności, powinna odbyć się na poziomie międzynarodowym. W środę poparła zgłoszony przez Arabię Saudyjską pomysł światowego szczytu w sprawie rynku ropy naftowej, w którym uczestniczyłyby państwa mające największy udział w produkcji i zużyciu tego surowca.
Dyskusja na ten temat ma się odbyć także na szczycie szefów państw i rządów UE w przyszłym tygodniu w Brukseli.
Michał Kot (PAP)
kot/ icz/ mc/ gma/
