Komisarz ds. stosunków zewnętrznych UE Benita Ferrero-Waldner opowiedziała się w poniedziałek za utrzymaniem zawieszenia unijnych sankcji wobec przedstawicieli władz Białorusi.
"Cieszę się z postępu poczynionego przez Białoruś, choć potrzeba dużo więcej" - powiedziała Ferrero-Waldner na spotkaniu z dziennikarzami w poniedziałek. Jak podkreśliła, stosunki UE- Białoruś są w kluczowym punkcie. "Musimy zbudować takie relacje, które będą korzystne dla obu stron" - podkreśliła.
"Ja jestem za utrzymaniem zawieszenia sankcji" - powiedziała.
Szefowie spraw zagranicznych "27" mają zdecydować w poniedziałek, czy UE wznowi zawieszone w październiku sankcje wizowe wobec przedstawicieli reżimu w Mińsku, czy na kolejne pół roku lub nawet 12 miesięcy utrzyma je w zawieszeniu. Tak jak Ferrero-Waldner, za utrzymaniem sankcji w zawieszeniu opowiedział się w poniedziałek rano minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski.
Komisarz Ferrero-Waldner nie zajęła jeszcze stanowiska w sprawie rozważanego zaproszenia prezydenta Alaksandra Łukaszenki na szczyt do Pragi 7 maja, na którym ma być zainaugurowane Partnerstwo Wschodnie, nowa unijna inicjatywa zacieśniania współpracy z sześcioma republikami poradzieckimi - Ukrainą, Gruzją, Mołdawią, Azerbejdżanem, Armenią i warunkowo Białorusią.
"To byłby dobry sygnał, by na szczycie w Pradze był przedstawiciel Białorusi, ale za wcześnie, by wskazywać, kto to będzie" - powiedziała Ferrero-Waldner.
Przyznała, że chciałaby przed szczytem w Pradze udać się z wizytą do Mińska, by porozmawiać m.in. z Łukaszenką i ocenić sytuację na miejscu. Ujawniła, że planowana na 13 marca jej wizyta w Mińsku została odwołana, gdyż dwa dni wcześniej dostała informację z białoruskiego MSZ, że nie będzie mogła spotkać się tego dnia z prezydentem Łukaszenką. "Mam nadzieję, że do wizyty dojdzie w połowie kwietnia" - dodała komisarz.
Zdaniem Ferrero-Waldner, od czasu wznowienia w październiku ubiegłego roku kontaktów na linii Bruksela-Mińsk (po decyzji UE o tymczasowym półrocznym zawieszeniu sankcji wizowych), Białoruś poczyniła postępy w trzech obszarach. Po pierwsze, prowadzi dialog z OBWE w sprawie reformy prawa wyborczego, po drugie, przedstawiciele opozycji zostali zaproszeni do kilku rad doradczych prezydenta Łukaszenki i po trzecie, zezwolono na dystrybucję dwóch dotychczas zakazanych dzienników opozycyjnych.
Komisarz zwróciła jednocześnie uwagę, że trzynaście innych niezależnych dzienników wciąż ma zakaz korzystania z narodowego systemu dystrybucji. Ponadto do KE dotarły informacje o nowych aresztowaniach i przymusowym poborze do wojska studentów.
Nie może być więcej żadnych politycznych więźniów, musi być zapewniona wolność dla mediów i więcej ułatwień dla rejestracji organizacji pozarządowych - wymieniła Ferrero-Waldner podstawowe warunki stawiane Białorusi przez Unię.
"Naszym szczerym życzeniem jest, by Białoruś była pełnym członkiem Partnerstwa Wschodniego i wspólnej polityki sąsiedzkiej - to zależy od kolejnych kroków podjętych przez Białoruś. Na początek proponujemy więc, by Białoruś korzystała z regionalnych i wielostronnych projektów w ramach PW" - dodała komisarz.
UE wznowiła polityczne kontakty z Białorusią, zawieszając sankcje wizowe wobec przedstawicieli reżimu, w tym dla samego Łukaszenki, w październiku 2008 roku. Uznała bowiem, że miał miejsce pewien pozytywny postęp w procesie wyborczym w ubiegłym roku. Ponieważ właśnie mija sześć miesięcy od tej decyzji, szefowie dyplomacji muszą zdecydować co dalej.
Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/ mmp/
