*Utworzenie unijnego systemu wymiany danych o pasażerach latających z wszystkich państw trzecich do UE i odwrotnie to jedna z propozycji, jakie we wtorek przyjmie Komisja Europejska w ramach strategii walki z terroryzmem - dowiedziała się PAP. *
Kolejne propozycje dotyczą materiałów wybuchowych, a także rozszerzenia na Internet obecnej legislacji unijnej o karalności rekrutowania i nawoływania do aktów terrorystycznych.
Dane o pasażerach i ich podróży, tzw. PNR (z ang. Passenger Name Record) jak numery lotów, karty kredytowej, telefonu, adres miałyby być obowiązkowo zbierane przez operujących w UE przewoźników lotniczych. Zgodnie z propozycją unijnego komisarza ds. wewnętrznych Franco Frattiniego, dostęp do nich miałyby by odpowiednie służby wszystkich państw nawet przez 13 lat od przeprowadzenia lotu.
Dotychczas kraje UE zbierały i wymieniały się danymi pasażerów przybywających spoza UE tylko w ramach walki z nielegalną imigracją. W kontekście walki z terroryzmem, pod naciskiem USA i Kanady, UE zawarła umowy o przekazywaniu danych o pasażerach latających z państw członkowskich do tych dwóch krajów.
Tylko trzy kraje UE - Wielka Brytania, Francja i Dania - przyjęły akty legislacyjne, dotyczące zbierania i wykorzystywania danych PNR i dopiero rozpoczynają wdrażanie narodowych systemów.
Najnowsza propozycja komisarza Frattiniego w sprawie PNR idzie zdecydowanie dalej. Dotyczy bowiem danych o pasażerach wszystkich lotów spoza UE do któregokolwiek z państw członkowskich, a więc także z USA i odwrotnie, do których dostęp miałoby wszystkich 27 państw.
Każdy kraj członkowski byłby zobowiązany utworzyć u siebie odpowiednią jednostkę informacyjną o pasażerach (Passsenger Information Unit). Byłyby one odpowiedzialne za zbieranie od przewoźników lotniczych danych PNR, a następnie ich analizowanie pod kątem wyselekcjonowania osób, z którymi związane byłoby ewentualne ryzyko i które podlegałyby dalszemu sprawdzeniu przez odpowiednie służby danego państwa.
Projekt przewiduje, że dane w formie elektronicznej musiałyby być przekazywane przez przewoźników najpóźniej 24 godziny przed planowanym odlotem oraz bezpośrednio po zamknięciu przyjmowania pasażerów. W specyficznych przypadkach, gdyby istniało podejrzenie groźby zamachu terrorystycznego, przewoźnicy byliby zobowiązani przekazywać dane wcześniej.
Każde Passsenger Information Unit byłoby zobowiązane w niezwłocznym terminie przekazać uzyskane dane swojemu odpowiednikowi w innym kraju członkowskim na jego prośbę, jeśli w grę wchodziłoby ryzyko zamachu terrorystycznego.
Kolejna propozycja, którą we wtorek przyjmie Komisja Europejska dotyczy materiałów wybuchowych. Frattini zaproponuje utworzenie unijnego systemu wczesnego ostrzegania w przypadkach zgubienia bądź kradzieży materiałów wybuchowych, a także sieci ekspertów, potrafiących unieszkodliwiać materiały wybuchowe oraz personelu związanego z tym przemysłem.
W ramach zapoczątkowanej w 2002 roku unijnej strategii walki z terroryzmem Frattini zaproponuje też nowelizację unijnej decyzji o przeciwdziałaniu terroryzmowi. Chodzi o to, by państwa członkowskie uznały za czyny karalne podżeganie do aktów terroru i rekrutowanie członków ugrupowań terrorystycznych, podejmowane także za pośrednictwem internetu.
Inga Czerny (PAP)
icz/ dmi/ malk/
