Państwa UE zapowiedziały w poniedziałek wzmacnianie europejskiego przemysłu zbrojeniowego w ramach rozwijania wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. Polska, która w zeszłym tygodniu zablokowała przyjęcie uzgodnień w tej sprawie, poparła kompromisowy zapis.
W przyjętym w poniedziałek dokumencie kraje Unii odnotowują, że współczesny świat oczekuje od UE przejęcia "większej odpowiedzialności za utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, aby mogła ona zagwarantować bezpieczeństwo swych obywateli oraz promocję swych wartości i interesów". Dlatego też grudniowy szczyt szefów państw i rządów UE ma dyskutować o wzmocnieniu wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony.
Wskazano m.in., że "lepiej zintegrowana i bardziej konkurencyjna, innowacyjna i trwała baza przemysłowa i technologiczna dla europejskiego sektora obronnego" jest kluczowa dla rozwijania i podtrzymania europejskich zdolności wojskowych, a także "zwiększenia strategicznej autonomii UE". W związku z tym należy wzmacniać sektor obronny, który powinien pozostać globalnie konkurencyjny, oraz pobudzać wzrost i zatrudnienie. W dokumencie podkreślono jednak, że te działania powinny stwarzać równe możliwości dla firm zbrojeniowych w Unii.
Uzgodnienia te, wypracowane przez ambasadorów państw UE, zatwierdzili w poniedziałek bez dyskusji ministrowie edukacji. Nie mogli tego uczynić w zeszły poniedziałek odpowiedzialni za tę dziedzinę unijnej polityki ministrowie spraw zagranicznych i obrony, bo przyjęcie wniosków zablokowała Polska. Jak tłumaczyli ministrowie spraw zagranicznych Radosław Sikorski oraz obrony Tomasz Siemoniak, Polsce zależało na zapisach, które byłyby korzystne dla polskiego sektora zbrojeniowego. W przekonaniu ministrów poprzednia wersja dokumentu była na rękę przede wszystkim krajom o rozbudowanym przemyśle obronnym.
W ostatnich dniach wypracowano kompromis, który poparła Polska. "Tekst mógłby być lepszy, ale znalazły się w nim te elementy, o które nam chodzi" - powiedział PAP polski dyplomata.
Wzmocnienie współpracy dotyczącej sektora obronności jest jednym z pomysłów na rozwijanie skutecznej wspólnej polityki zagranicznej i obrony UE. Obecnie problemem jest m.in. duża fragmentacja przemysłu obronnego w Europie. Skutkuje to np. tym, że poszczególne europejskie firmy produkują podobny sprzęt, konkurując ze sobą nawzajem.
W lipcu Komisja Europejska przedstawiła propozycje poprawy konkurencyjności przemysłu obronnego w Europie, które mają być przyczynkiem do dyskusji przywódców państw UE na grudniowym szczycie. KE proponuje m.in. wspieranie rozwoju technologii, które mogą mieć zastosowanie zarówno cywilne, jak i wojskowe.
Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)
awi/ mc/
