Unia Europejska zawiesiła w poniedziałek część sankcji nałożonych na Iran, zgodnie z tymczasowym porozumieniem o ograniczeniu irańskiego programu nuklearnego - poinformowała szefowa unijnej dyplomacji Catherine Ashton.
Decyzję w tej sprawie podjęli obradujący w Brukseli ministrowie spraw zagranicznych państw UE. Na pół roku zostają zawieszone unijne restrykcje dotyczące transportu ropy, handlu produktami petrochemicznymi i złotem; złagodzenie sankcji dotyczy także progu dopuszczalnych transakcji finansowych.
Wcześniej w poniedziałek Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej potwierdziła, że Iran wstrzymał najbardziej kontrowersyjną część swego programu atomowego w ramach umowy zawartej ze światowymi mocarstwami w listopadzie zeszłego roku.
"To ważny pierwszy krok, ale potrzeba więcej pracy, aby uspokoić obawy społeczności międzynarodowej co do tego, czy irański program nuklearny ma wyłącznie pokojowy charakter" - powiedziała Ashton. Dodała, że kluczowe znaczenie będzie mieć właściwe wdrażanie uzgodnionych działań przez najbliższe miesiące. W lutym zaś rozpoczną się negocjacje z Iranem na temat pełnego porozumienia w sprawie wstrzymania irańskiego programu nuklearnego.
Poniedziałkowa decyzja UE oznacza zwieszenie zakazu transportu oraz ubezpieczania dostaw irańskiej ropy do obecnych odbiorców, zawieszenie zakazu importu, nabywania i transportu irańskich produktów petrochemicznych. Aby umożliwić transport ropy i produktów petrochemicznych zawieszony został też zakaz udostępniania statków.
UE zawiesiła również zakaz handlu złotem i metalami szlachetnymi z irańskim rządem, instytucjami publicznymi i bankiem centralnym Iranu. Podniesiono też próg dopuszczalnych transakcji finansowych z Iranem.
Decyzja ta wchodzi w życie w poniedziałek.
24 listopada 2013 roku Iran i grupa 5+1 (USA, Chiny, Wielka Brytania, Rosja, Francja i Niemcy) zawarły w Genewie tymczasowe porozumienie, które zakłada ograniczenie przez Irańczyków ich programu nuklearnego w zamian za czasowe zniesienie części międzynarodowych sankcji gospodarczych.
Iran zobowiązał się m.in. wstrzymać wzbogacanie uranu powyżej 5 proc. i zneutralizować posiadane zapasy uranu wzbogaconego do 20 proc. Teheran zapowiedział również, że nie będzie instalował dodatkowych wirówek do wzbogacania uranu jakiegokolwiek typu, a także nie uruchomi reaktora atomowego w Araku i zapewni MAEA dostęp do zakładów produkujących wirówki i do kopalni uranu.
Porozumienie to jest uważane za pierwszy krok do rozładowania wieloletnich napięć wywołanych podejrzeniami Zachodu, że Iran dąży do uzyskania broni nuklearnej, czemu władze w Teheranie zaprzeczają.
Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)
awi/ ap/
