Ukraińsko-rosyjskie ustalenia, dotyczące usunięcia pośredników z handlu gazem między dwoma krajami, są wielkim, wspólnym sukcesem demokratycznej ekipy - oświadczyła w środę ukraińska premier Julia Tymoszenko.
"To wielkie zwycięstwo ukraińskiej ekipy demokratycznej, które jest kolejnym krokiem do uporządkowania rynku gazowego i wyrugowania korupcji oraz szarej strefy z branży energetycznej" - powiedziała Tymoszenko na posiedzeniu rządu w Kijowie.
Pani premier zaznaczyła, że mimo zażegnania konfliktu z Rosją, jej rząd kontynuuje kontrolę działań poprzedniego kierownictwa państwowej kompanii gazowej Naftohaz i umowy zawarte ze spółkami pośredniczącymi w sprzedaży błękitnego paliwa: RosUkrEnergo (RUE) i UkrGazEnergo (UGE).
"Sądzę, że ujrzymy unikalne przykłady potwierdzające zdradę interesów narodowych" przez poprzedni rząd Ukrainy z b. premierem Wiktorem Janukowyczem - podkreśliła Tymoszenko.
We wtorek prezydent Rosji Władimir Putin ogłosił po rozmowach z prezydentem Ukrainy Wiktorem Juszczenką na Kremlu, że oba kraje doszły do porozumienia w sprawie współpracy w sferze gazowej w 2008 roku i kolejnych latach. Poinformował także, że Ukraina zapewniła, iż spłaci długi za gaz.
Juszczenko dodał, że strony uzgodniły utworzenie grupy roboczej, która wypracuje nowe zasady dostaw błękitnego paliwa na Ukrainę.
Przebywające w tym samym czasie w Moskwie szef ukraińskiego Naftohazu Ołeh Dubyna wyjaśnił, że od 2009 roku z ukraińsko- rosyjskich stosunków gazowych wyeliminowani zostaną pośrednicy. "Mam nadzieję, że w ciągu roku rozwiążemy wszystkie problemy. Gaz będzie płynąć bezpośrednio od Gazpromu do Naftohazu" - podkreślił.
Informacje te potwierdził prezes Gazpromu Aleksiej Miller, według którego "powstanie zupełnie nowa struktura dostaw gazu na Ukrainę".
"Przewidziane jest powołanie do życia spółki, która zajmie się sprowadzaniem gazu na terytorium Ukrainy. Gazprom i Naftohaz będą w niej mieć po 50 proc. udziałów. Ponadto powstanie spółka dystrybucyjna do handlu gazem na wewnętrznym rynku Ukrainy. Również w niej Gazprom i Naftohaz będą kontrolować po 50 proc. akcji" - podał Miller.
Putin i Juszczenko poinformowali o swoich uzgodnieniach kilka minut po upływie ultimatum Gazpromu wobec Kijowa. Rosyjski koncern groził, że we wtorek wieczorem odetnie dostawy swojego gazu dla Ukrainy, jeśli ta nie spłaci 1,5 mld dolarów długu za dostarczone jej błękitne paliwo.
Obecnie Ukraina nie kupuje gazu bezpośrednio od Gazpromu. Pośrednikiem jest RUE, spółka Gazpromu i ukraińskiego biznesmena Dymytro Firtasza, którego rosyjskie media łączą m.in. z Juszczenką i jego otoczeniem.
Nabywa ona paliwo dla Ukrainy w Turkmenistanie, Uzbekistanie oraz Kazachstanie i dostarcza je do granicy rosyjsko-ukraińskiej. Tam sprzedaje je UGE, spółce RUE i Naftohazu Ukrainy.
Z kolei UGE dostarcza gaz odbiorcom przemysłowym i Naftohazowi. Ten ostatni zaopatruje zakłady ciepłownicze, a także odbiorców komunalnych i indywidualnych. W efekcie Gazprom kontroluje również 25 proc. ukraińskiego rynku wewnętrznego.
RUE jest wyłącznym importerem gazu ziemnego z Rosji i Azji Środkowej na Ukrainę. Pośredniczy też w dostawach gazu z Rosji oraz Azji Środkowej do innych państw Europy Środkowej i Wschodniej, w tym do Polski.
Jarosław Junko(PAP)
jjk/ zab/ kar/
