Uroczystości upamiętniające likwidację getta w Rymanowie (Podkarpackie) rozpoczną się w tej miejscowości w najbliższy czwartek. Będzie to już czwarta edycja Dni Pamięci o Żydowskiej Społeczności Rymanowa; potrwają one do soboty.
Jak poinformował PAP Michał Lorenc ze stowarzyszenia Spotkanie Rymanów, organizatora obchodów, najistotniejszym punktem tegorocznych obchodów będzie prezentacja artystyczna tradycyjnego wesela chasydzkiego, która odbędzie się w czwartek.
"Chcemy przypomnieć słynne przedwojenne wesele Mani, najstarszej córki Rabina Rymanowa, Horowitza, z młodym Rabinem z Jedlicza. Jak na ówczesne czasy było to bardzo duże wydarzenie, na które zjechało kilka tysięcy chasydów z regionu. Zachowało się jedno zdjęcie upamiętniające to wesele" - wyjaśnił Lorenc.
Inscenizacji towarzyszyć będzie m.in. pokaz tańców, modlitw, śpiewu, a przede wszystkim tradycyjna weselna chupa (rodzaj namiotu) z 7 błogosławieństwami i rozbijaniem na szczęście kieliszków. Pokaz ubarwi muzyka klezmerska, a na dowód obecności na tej uroczystości każdy będzie mógł podpisać Ketubę - kontrakt ślubny.
Również w czwartek odbędzie się koncert chasydzkich pieśni w wykonaniu Olgi Mieleszczuk i Mendyego Cahana z towarzyszeniem orkiestry klezmerskiej Rzeszów Klezmer Band. Wszyscy chętni będą mogli także zobaczyć film "Miasteczko Rymanow - Main Sztetełe Rymanow" w reżyserii Andrzeja Potockiego i przedwojenny film w języku jidysz "Dybuk".
Piątek, jak podkreślił Lorenc, będzie dniem wspomnień i modlitwy.
"Po ekumenicznej modlitwie i warsztatach na cmentarzu żydowskim, odsłonimy pomnik-tablicę poświęconą tym wszystkim, którzy ratowali swoich żydowskich sąsiadów. Później odbędzie się tradycyjny marsz Rymanów-Wróblik dla upamiętnienia ostatniej drogi żydowskich mieszkańców Rymanowa. Wieczorem w synagodze wysłuchamy nagrań słynnego rymanowskiego kantora, Izraela Schorra, a po nich weźmiemy udział w modlitwie na powitanie szabatu - poprowadzi ją urodzony w Rymanowie Moshe Barth" - poinformował Lorenc.
Na ostatni dzień obchodów - sobotę - zaplanowano spacer ścieżką historyczną po zabytkach Rymanowa w językach polskim i angielskim. Udział w niej wezmą m.in. byli żydowscy mieszkańcy miasta.
Przed wojną w Rymanowie żyło ok. 2 tys. Żydów, stanowili niemal połowę ludności miasta. Przez kilkaset lat współtworzyli tradycje tego miejsca. 13 sierpnia 1942 r. Niemcy wywieźli część rymanowskich Żydów do obozu zagłady w Bełżcu, a pozostałych rozstrzelali w okolicznych lasach.
W Rymanowie mieszkali m.in. znani cadycy Menachem Mendel i Cwi Hirsch Cohen, w Rymanowie urodził się także Izaak Rabi - laureat nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 1944 roku za osiągnięcia w badaniach magnetycznych właściwości atomów. (PAP)
huk/ hes/
