40. urodziny obchodzi "Nowy Dziennik", wydawana w Nowym Jorku największa i najbardziej wpływowa gazeta polska w USA, zasłużona dla Polski w okresie rewolty antykomunistycznej i transformacji ustrojowej.
Z okazji jubileuszu w konsulacie generalnym RP na Manhattanie odbędzie się w sobotę uroczysta gala z udziałem przedstawicieli polsko-amerykańskich elit i gości z Polski - wybitnych dziennikarzy, którzy w przeszłości pracowali w "Nowym Dzienniku". Przybyli m.in.: gwiazda polskiego reportażu Małgorzata Szejnert, znany publicysta i były konsul generalny w Nowym Jorku Jerzy Surdykowski oraz zastępca redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej" Piotr Stasiński.
"Nowy Dziennik" rozchodzi się w sprzedaży kioskowej w Nowym Jorku i obszarze metropolitarnym w trzech stanach: Nowy Jork, New Jersey i Connecticut (tzw. Tri-State), a w prenumeracie w całych Stanach Zjednoczonych.
W redakcji, mieszczącej się na Manhattanie, pracuje 12 dziennikarzy. Prezesem wydawnictwa Bicentennial Publishing wydającego gazetę jest Tadeusz Kondratowicz, a redaktorem naczelnym Jan Latus.
Gazeta ma stałych korespondentów w wielu miastach USA, w Polsce i w kilku innych krajach. Wydaje tygodniowy dodatek kulturalny "Przegląd Polski" redagowany od prawie 30 lat przez Julitę Karkowską. Ma portal internetowy, a w tych dniach startuje z portalem anglojęzycznym MyPolandNews.com.
Wydawnictwo prowadzi własną księgarnię z polskimi książkami i galerię sztuki, która wystawia obrazy i grafiki polskich artystów plastyków i gdzie organizuje się wieczory autorskie polskich pisarzy.
W ostatnich latach, w związku z kryzysem w USA, recesją, powrotami do kraju wielu polskich emigrantów zarobkowych i ogólnym spadkiem czytelnictwa prasy, "Nowy Dziennik" przeżywał poważne trudności finansowe. Wydawnictwo zostało zmuszone do bolesnych, oszczędnościowych redukcji personelu.
Jak powiedział PAP prezes Kondratowicz, udało się powstrzymać dalszy spadek sprzedaży, a dzięki pewnej poprawie stanu gospodarki wzrosła nieco ostatnio liczba ogłoszeń, które są głównym źródłem utrzymania gazety.
"Jedynym naszym konkurentem jest nowojorska mutacja +Super Expressu+. Mają oni tę przewagę, że większość materiałów otrzymują z kraju, a my musimy wszystko robić własnymi siłami na miejscu" - powiedział prezes Kondratowicz.
"Nowy Dziennik" powstał w lutym 1971 roku jako niezależna prywatna gazeta z inicjatywy grupy polskich emigrantów, z wybitnym dziennikarzem i działaczem politycznym Bolesławem Wierzbiańskim, który został redaktorem naczelnym.
Początkowo siedziba redakcji mieściła się w Jersey City, ale po pięciu latach przeniosła się na nowojorski Manhattan, gdzie na 38 ulicy między 6 a 5 Aleją wynajęto całe piętro.
W latach 80. dziennik wspomagał Solidarność w kraju. W czasie stanu wojennego publikował wkładki z listą internowanych i więźniów politycznych. Udzielał pomocy formalnoprawnej tysiącom przybyłych do USA emigrantów-działaczy Solidarności. W gazecie pracowali wtedy znani dziennikarze z kraju.
Na wiosnę 1989 r. Bolesław Wierzbiański uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu w Warszawie jako obserwator z ramienia Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przed historycznymi wyborami 4 czerwca 1989 dziennikarze "Nowego Dziennika" prowadzili zbiórkę funduszy na Solidarność.
W pierwszych latach transformacji w Polsce nowojorski dziennik pełnił rolę prominentnej instytucji polonijnej. Wizyty w redakcji składali niemal wszyscy czołowi politycy z kraju. Odwiedzili ją m.in.: Lech Wałęsa, Bronisław Geremek, Adam Michnik i Jan Krzysztof Bielecki, wielu posłów na Sejm i ministrów kolejnych rządów.
Nieżyjący już Bolesław Wierzbiański został w 1999 r. uhonorowany przez ówczesnego ministra spraw zagranicznych Bronisława Geremka najwyższym polskim odznaczeniem - Orderem Orła Białego.
Z Waszyngtonu Tomasz Zalewski (PAP)
tzal/ mc/ gma/
