Pierwszą w Polsce retrospektywę cenionej francuskiej artystki Annette Messager od soboty oglądać można w warszawskiej galerii Zachęta. Prace Messager dotyczą m.in. pozycji kobiety w hierarchii społecznej.
Twórczość Francuzki - zbiór prac, który powstawał przez ponad 40 lat - będzie prezentowana w sześciu salach i w holu Zachęty - poinformowano na piątkowej konferencji prasowej.
Annette Messager urodziła się w 1943 r. Mieszka i pracuje w Malakoff pod Paryżem. Jest zaliczana do najważniejszych artystek Francji. W 2005 r., jako pierwsza kobieta w historii francuskiej sztuki, pokazała swoją instalację w pawilonie narodowym na 51. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji. Jej pracę "Kasyno" wyróżniono tam Złotym Lwem. Messager użyła płachty materiału, "animowanej" za pomocą podmuchów powietrza.
Swoją drogę artystyczną Messager rozpoczęła u schyłku lat 60. Duży wpływ na jej twórczość wywarły wydarzenia roku 1968. Wczesne prace poświęcone były miejscu kobiety w hierarchii społecznej. Sięgając do estetyki i materiałów użytku codziennego, Messager przekraczała ramy tzw. sztuki wysokiej.
W Warszawie francuska artystka "ujawni oblicza znane z różnych etapów jej twórczości: Annette-kobiety praktycznej, Annette-oszustki, Annette-kolporterki czy Annette-kolekcjonerki" - zapowiedziała kuratorka ekspozycji Anna Tomczak.
Instalacje z pierwszej połowy lat 70., najwcześniejsze spośród prac, które będą pokazane w Warszawie, składają się z przedmiotów użytku codziennego, wycinków prasowych, fotografii. Według Tomczak, opisują one "świat kobiety z klasy średniej, która pod presją społeczną wypełnia narzucone jej role kulturowe: jest przykładną matką, skłonną do histerii towarzyszką mężczyzny, panią domu, której czas wypełniają powtarzalne czynności jak szydełkowanie czy hafciarstwo".
"Annette demaskuje fikcję tych schematów oraz funkcjonujący mit piękności - sygnalizuje, że kobieta jest deprecjonowana przez swój obraz kulturowy" - zwróciła uwagę kuratorka.
W twórczości z późniejszego okresu Messager koncentrowała się m.in. na cielesności człowieka, odkrywała symbolikę ciała. Fotografowała je, "kawałkowała". Eksponowała małe fotografie dłoni, stóp, oczu, piersi, kreując z tego później hybrydyczne "stwory". Inny obszar zainteresowań artystki to gra ze słowem - robienie użytku z dwuznaczności słów, ich "magicznej mocy", którą uzyskują m.in. dzięki obsesyjnemu powtarzaniu.
Messager porusza też tematy związane ze śmiercią i erotyzmem. W swoich pracach łączy przedmioty i techniki kojarzone ze światem dziecięcym - kredki, wypchane zabawki o intensywnych kolorach. Tworzy instalacje z tkanin, przybierających fantazyjne kształty. "Splata" ze sobą fotografię, malarstwo, haft. W Zachęcie prezentowana będzie m.in. instalacja "Wietrzyk", utworzona z wielkiej płachty półprzezroczystego, czarnego jedwabiu.
Annette Messager gości w Warszawie z okazji retrospektywy. "Chcę nawiązać dialog, wykpić m.in. w humorystyczny sposób solenny i uroczysty charakter gmachu Zachęty" - wyznała na konferencji. Zapowiedziała, że w ten właśnie sposób potraktuje rzeźbę Gladiatora, symbol Zachęty.
Retrospektywie Messager towarzyszyć będzie ilustrowany katalog - pierwsza polska publikacja poświęcona twórczości tej artystki. W dniu otwarcia, w sobotę o godz. 12.15, będzie można spotkać się z artystką. Wystawę, zatytułowaną "na pokaz" (fr. "faire parade"), można będzie oglądać do 14 listopada.
Za granicą Messager miała już wystawy indywidualne m.in. w Paryżu, Londynie, Tokio, Seulu i Moskwie. Artystka deklaruje dużą sympatię dla Polski i polskiej kultury. Podziwia dorobek Tadeusza Kantora, Jerzego Grotowskiego, Magdaleny Abakanowicz, Mirosława Bałki. Ceni filmy Krzysztofa Kieślowskiego oraz Muzeum Sztuki w Łodzi.(PAP)
jp/ hes/ gma/
