Prawdopodobnie w drugiej połowie 2010 r. rozpocznie się gruntowny remont i prace konserwatorskie w Archikatedrze Warszawskiej. Jednocześnie sąsiedni Pałac Dziekana będzie adaptowany na nową siedzibę muzeum archidiecezji. Prace mają zakończyć się w 2012 r.
Tzw. preumowę na dofinansowanie tego projektu ze środków unijnych podpisali we wtorek metropolita warszawski abp Kazimierz Nycz, marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik i proboszcz Bazyliki Archikatedralnej ks. Bogdan Bartołd.
Jak powiedział ks. Bartołd, takiego remontu i prac konserwatorskich w katedrze nie było od 60 lat, czyli od czasu kiedy została ona odbudowana ze zniszczeń wojennych. Jak dodał, na początku konieczne jest osuszenie murów świątyni i wykonanie odprowadzenia wody niszczącej podziemia katedry. Później prace przeniosą się do wnętrza budowli - konserwacji i renowacji poddane zostaną pomniki, kaplice i obrazy.
Konserwacji mają być poddane także wszystkie elewacje katedry i dzwonnicy. Zmodernizowane będą krypty w podziemiach, gdzie znajdują się m.in. grobowce ostatnich książąt mazowieckich, króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, prezydentów Polski - Gabriela Narutowicza, Stanisława Wojciechowskiego i Ignacego Mościckiego, a także Ignacego Paderewskiego i Henryka Sienkiewicza.
Do sąsiadującego z katedrą Pałacu Dziekana przeniesione ma zostać Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, które obecnie mieści się na Powiślu, w miejscu oddalonym od szlaków turystycznych. Budynek katedry i nowe muzeum będą połączone dwoma istniejącymi, ale niewykorzystywanymi przejściami - łącznikiem na wysokości I piętra oraz tzw. przejściem Piekarskiego, które komunikowało Zamek Królewski z lożą królewską w prezbiterium archikatedry. Pierwsze z przejść umożliwi stworzenie trasy turystycznej prowadzącej z muzeum na strychy katedry, a drugie komunikację bezpośrednio z wnętrzem katedry.
Jak podkreślano na zorganizowanej w katedrze konferencji prasowej, muzeum będzie nowoczesne i wyposażone w multimedialne sale ekspozycyjne. Część z nich znajdzie się w dobudowanym do pałacu szklanym pawilonie. Muzeum ma być też wyposażone w panoramiczną windę, która ułatwi poruszanie się po obiekcie osobom niepełnosprawnym.
Zadowolenia z dofinansowania remontu katedry ze środków unijnych nie kryła we wtorek stołeczna konserwator zabytków Ewa Nekanda-Trepka. Powiedziała, że dzięki temu więcej pieniędzy zostanie na prace przy innych obiektach. Jak dodała, dopełnieniem tego, co obecnie dzieje się na Starówce, będzie sukcesywny remont nawierzchni wszystkich ulic.
Wartość projektu remontu katedry i budowy muzeum to blisko 21 mln zł, z czego unijne dofinansowanie stanowić ma ponad 17,7 mln zł. Jak powiedział PAP abp Nycz, pozostałe środki będą pochodzić z budżetu diecezji. "Będziemy tak oszczędzać i tak przeznaczać te środki, żeby nie tylko uzyskać wkład własny, ale żeby również ze swej strony dołożyć na to, czego nie obejmuje projekt" - powiedział.
Podkreślił, że katedra została odbudowana po wojnie przez znakomitych fachowców, ale z takich materiałów i za takie pieniądze, jakie wtedy były. "To po 60 latach po prostu wymaga radykalnego odświeżenia, uzupełnienia tego wszystkiego, co zrąb czasu zniszczył. Sądzę, że mamy obowiązek pokazać młodym ludziom z Warszawy, Mazowsza, Polski i z zagranicy piękną archikatedrę, stary kościół, który ponad 200 lat temu stał się katedrą powstałej diecezji" - powiedział.
Hipotezy dotyczące początków warszawskiej archikatedry wskazują różne daty w ciągu XIII w., związane z decyzjami panujących na Mazowszu książąt z rodu Piastów. Pierwsza konkretna i upamiętniona w dokumentach data to rok 1339 - ówczesny kościół parafialny p.w. Ścięcia Św. Jana Chrzciciela stał się wówczas miejscem sprawowanego przez delegatów papieża Benedykta XII sądu, którego wyrok nakazał Krzyżakom oddać Polsce zrabowane ziemie i zapłatę odszkodowania.
Na przestrzeni wieków wielokrotnie przebudowywana katedra była świadkiem historycznych wydarzeń, m.in. koronacji królów Stanisława Leszczyńskiego w 1705 r. i Stanisława Augusta Poniatowskiego w roku 1764. W 1791 r. w katedrze zaprzysiężona została Konstytucja 3 Maja. Do godności katedry świątynię podniesiono w roku 1798, a archikatedry - 19 lat później. Zniszczoną podczas Powstania Warszawskiego i wysadzoną przez Niemców po jego upadku, po wojnie świątynię odbudowano w stylu gotyku mazowieckiego. Ponownej konsekracji archikatedry w 1960 r. dokonał prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński, którego grobowiec znajduje się w jej kryptach. W tym samym roku godność świątyni została podniesiona do rangi bazyliki. (PAP)
mca/ pz/ jra/
