Modernistyczny Okrąglak i wał obronny z X wieku zostały - wśród innych zabytków - odrestaurowane w Wielkopolsce w 2012 roku. Na prace konserwacyjne zabytków wydano w 2012 roku prawie 25 milionów złotych z unijnych programów regionalnych.
Okrąglak został zmodernizowany przez prywatnego inwestora, jego przebudowa z funkcji domu towarowego na funkcję biurową kosztowała 80 mln zł. Otwarcie budynku miało miejsce we wrześniu.
"To przykład bardzo dobrej renowacji, odtworzono wszystkie jego zabytkowe elementy przywracając znanemu budynkowi dawną świetność" - powiedziała PAP miejski konserwator zabytków w Poznaniu Joanna Bielawska-Pałczyńska.
Zabytkowy Okrąglak został oddany do użytku - jako dom handlowy w 1954 r. Charakterystyczny budynek uznawany jest za jedno z najwybitniejszych dzieł polskiego modernizmu, zaprojektował go architekt Marek Leykam.
Latem udostępniono zwiedzającym odrestaurowaną oryginalną konstrukcję fragmentu drewniano-ziemnego wału obronnego z II połowy X wieku, jest on prezentowany w specjalnie zbudowanym do tego celu rezerwacie archeologicznym Genius Loci. Restauracja kosztowała 9,7 mln zł. 70 proc. środków pochodzi z Unii Europejskiej w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013.
W 2012 roku dzięki unijnym pieniądzom zostaną odrestaurowane m.in. historyczne centrum budynku głównego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Muzeum Henryka Sienkiewicza na Starym Rynku oraz dwa zespoły klasztorne - w Ostrzeszowie i Kłodawie.
W ramach wielkopolskiego programu operacyjnego w 2013 zmodernizowana zostanie zabytkowa siedziba Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.
Także samorządy każdego roku wspierają odnawianie zabytków. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego na rok 2012 przeznaczył na dotacje dla prac konserwatorskich i przekazał ponad 1 mln zł, w 2013 będzie to 900 tys. zł. Większość środków trafiła do parafii na bieżące remonty zabytkowych kościołów i zespołów klasztornych, część otrzymały samorządy, które remontują m.in. dach Muzeum-Zamek Górków w Szamotułach i neo-rokokowe polichromie w kościele ewangelickim w Odolanowie.
Miasto Poznań w 2012 roku przeznaczyło na konserwacje własnego zasobu zabytków 900 tys. zł, nie wiadomo jeszcze, jakie środki na prace konserwatorskie będą zapisane w budżecie na 2013 rok.
Miasto poddało renowacji m.in. elewacje Urzędu Miasta, znajdującego się w zabytkowym kompleksie dawnego kolegium jezuickiego, odrestaurowano też pomniki Perseusza w Parku Wilsona i Prozerpiny na Starym Rynku.
Także firmy prywatne zajmują się restauracją zabytków. Latem zaczęto czyścić elewację siedziby Poczty Polskiej w Poznaniu, która znajduje się w kompleksie dawnego pruskiego Ziemstwa Kredytowego w poznańskiej dzielnicy zamkowej.
Prawie 400 tys. zł w 2011 r. i ponad 600 tys. zł w tym roku przeznaczył samorząd Kalisza na konserwację obiektów zabytkowych. Jak powiedziała PAP odpowiedzialna w magistracie za ochronę zabytków Anna Woźniak, dotacja w konstruowanym na 2013 r. budżecie będzie najprawdopodobniej większa od tegorocznej.
W tym roku prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane finansowane z pieniędzy samorządowych prowadzone są w kaliskich kościołach.
Kościół franciszkanów jest jednym z najcenniejszych zabytków Kalisza, jego historia sięga XIII wieku. Odkryto w nim stare warstwy polichromii z czasów Bolesława Pobożnego i ufundowane przez ówczesnych władców krzyże w prezbiterium kaplicy. Odsłonięto również przykryte elementy gotyckiego okna maswerkowego i kaplicę książęcą.
W drewnianym kościółku św. Wojciecha z 1798 r. na terenie rezerwatu archeologicznego na Zawodziu oczyszczone zostały warstwy malarskie przy nawie głównej i odnowione polichromie. W kościele św. Józefa renowacji poddano przedsionek i zakrystię z XIV w. Udało się odsłonić ceglane ściany i pierwotną głębokość posadowienia kościoła.
Z budżetu miasta finansowane są także prace remontowo-konserwatorskie w kościele garnizonowym z czasów króla Zygmunta III Wazy. Konserwatorzy osuszają fasadę świątyni i znajdujący się w bardzo złym stanie zabytkowy piaskowcowy portal.
W niedalekim Ostrowie Wlkp. na prace konserwatorskie w prywatnych obiektach przeznaczono w tym roku 200 tys. zł. Podobna kwota na ten cel planowana jest na 2013 r. W ubiegłym roku najciekawszym wyremontowanym budynkiem była niszczejąca od lat maureatańska synagoga, wybudowana w latach 1857-1860. Remont pochłonął około 7 mln zł, miasto wyłożyło ponad 30 proc. tej kwoty.
Dotacje samorządu Ostrowa na ochronę zabytków przekazane zostały w tym roku także na remont kamienicy w śródmieściu miasta, przepompownię ścieków z początku XX wieku i kościół z 1778 r.(PAP)
kpr/ zak/ hes/
