W środę mija 92. rocznica utworzenia Republiki Ostrowskiej, której twórcy opowiedzieli się za przynależnością ziem ówczesnego zaboru pruskiego do Polski. Stało się to podczas wieczornego zebrania około tysiąca Polaków w Domu Katolickim w Ostrowie Wlkp.
W przyjętej wtedy rezolucji zażądano "wolnej i niepodległej Polski Ludowej" z "wolnym przystępem do morza, w granicach sprzed I rozbioru". Uczestnicy zebrania przyrzekli w jej obronie "dać swoje życie i mienie". Podkreślili jednocześnie wolę współpracy z istniejącym Tymczasowym Komitetem Obywatelskim Polskim, "aż z rąk jego władza przejdzie do prawowitego rządu polskiego".
Wydano także oświadczenie do zgromadzonych wtedy na miejscowej strzelnicy Niemców. W dokumencie podpisanym przez Polski Komitet na Miasto i Powiat Ostrów napisano, że "ponad tysiąc żołnierzy i obywateli wszystkich stanów ustaliło dzisiaj jednomyślnie, że w myśl uznanego przez wszystkie narody planu Wilsona, jest miasto i powiat Ostrów polskiem terytorium, które należy do państwa polskiego".
Według dyrektora miejscowego muzeum Witolda Banacha, Niemcy potraktowali w pierwszej chwili ogłoszenie Republiki Ostrowskiej jako przejaw swoistego separatyzmu lokalnego. "Powołanie Republiki trwało kilkanaście dni, można powiedzieć, że Ostrów rzeczywiście był pierwszym miastem w zaborze pruskim, które ogłosiło niepodległość w 1918 r.", powiedział dyrektor.
Przypomniał, że w czasie Republiki Ostrowskiej i później doszło do rozkładu władzy pruskiej. "Niemcy byli zmuszeni dokoptować Polaków do rady miejskiej, przywrócono naukę religii w języku polskim. Ta erozja systemu pruskiego następowała coraz dalej" - podkreślił Banach.
Wydarzenia z 1918 r. doczekały się filmu pt. "Republika Nadziei" i książki pt. "Noc sylwestrowa". Istnieją budynki, w których odbywały się patriotyczne spotkania, pozostało też wiele pamiątek z wydarzeń sprzed 92 lat. Uroczyste spotkanie samorządowców, kombatantów, ludzi kultury i świata gospodarczego z okazji rocznicy utworzenia Republiki Ostrowskiej odbędzie się w czwartek i będzie połączone z narodowym Świętem Niepodległości.
Andrzej Zakrzewski (PAP)
zak/ ls/
