10.3.Kalisz (PAP) - W Ostrowie Wielkopolskim podpisano w piątek protokół przekazania przez gminę żydowską miejscowemu samorządowi zabytkowej synagogi i praw do własności gruntów, na których przed wojną znajdowały się dwa cmentarze żydowskie.
Dokument podpisali prezydent miasta Jerzy Świątek i przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu - Karol Lewkowicz. "Kilka dni temu przekazano na rzecz Gminy 225 tys. zł tytułem odszkodowania za zrzeczenie się przez nią roszczeń do nieruchomości, na której stoi zabytkowa synagoga" - poinformował dziennikarzy prezydent.
Gmina żydowska zrzekła się także roszczeń do gruntów, na których przed wojną były dwa cmentarze żydowskie. Miasto wybuduje tam dwa lapidaria. "Pieniądze na ten cel zostały już zabezpieczone w budżecie" - zapewnił Świątek.
Dzięki porozumieniom z gminą żydowską, samorząd Ostrowa Wielkopolskiego będzie mógł wywiązać się także ze zobowiązań wobec kościoła rzymsko-katolickiego. "Teren po cmentarzach, na których znajduje się przejmowany przez nas budynek szkoły, zostanie przekazany w ramach rozliczeń siostrom salezjankom" - powiedział prezydent miasta.
Lewkowicz powiedział dziennikarzom, że bardzo rzadko zdarza się, by strony postępowania regulacyjnego ds. gmin wyznaniowych żydowskich dokonywały wspólnych ustaleń w zakresie wszystkich roszczeń dotyczących mienia żydowskiego na danym terenie. "W szczególności dotyczy to bardzo trudnych spraw cmentarzy żydowskich, które przez okres ostatnich kilkudziesięciu lat popadły w zapomnienie" - dodał.
Ocenił, że ugoda z władzami Ostrowa Wielkopolskiego jest "pionierskim przypadkiem porozumienia się gminy i samorządu w tak krótkim czasie". "Cieszymy się, że synagoga trafiła w dobre ręce i nie będzie już dalej dewastowana" - powiedział Lewkowicz.
Świątek podkreślał wielokrotnie, że do porozumienia doszło dzięki dobrej woli wielu ludzi, m.in. bezpośredniego zaangażowania byłego ambasadora Izraela w Polsce Szewacha Weissa, który oglądał synagogę trzy lata temu, i Naczelnego Rabina w Polsce - Michaela Schudricha.
Synagogę wzniesiono w latach 1857-1860. Należy do najpiękniejszych w Europie obiektów tego typu, wybudowanych w stylu mauretańskim. Miejscowe władze chcą tu stworzyć Europejskie Centrum Trzech Kultur im. Arona Freimana, Edwarda Schapepera i Wojciecha Bąka. (PAP)
zak/ plo/
