Benedykt XVI powiedział w synagodze w Rzymie w niedzielę, że Holokaust był "szczytem nienawiści". Papież podkreślił stanowczo, że należy na zawsze wykorzenić antysemityzm i antyjudaizm. W przemówieniu podczas swej pierwszej wizyty w żydowskiej świątyni w Wiecznym Mieście papież mówił o XX wieku jako "tragicznej epoce dla ludzkości".
"Krwawe wojny, które siały zniszczenie, śmierć i ból tak, jak nigdy wcześniej; straszliwe ideologie, które miały u swych korzeni bałwochwalstwo człowieka, rasy, państwa i które jeszcze raz doprowadziły do tego, że brat zabijał brata" - stwierdził.
"Dramat wyjątkowy i poruszający Shoah stanowi, na swój sposób, szczyt nienawiści, jaka rodzi się, kiedy człowiek zapomina swego Stwórcę i sam stawia się w centrum wszechświata" - dodał Benedykt XVI.
Przypomniał słowa, jakie wygłosił podczas swej wizyty na terenie niemieckiego hitlerowskiego obozu Auschwitz w 2006 roku o tym, że władze Trzeciej Rzeszy chciały zmiażdżyć całkowicie naród żydowski. Przywołał także los Żydów z Wiecznego Miasta, wywiezionych do obozów zagłady, między innymi po łapance w getcie 16 października 1943 roku.
"Jak w tym miejscu nie wspomnieć o rzymskich Żydach, którzy zostali wyrwani z tych domów, przed tymi murami i w straszliwych mękach zostali zabici w Auschwitz? Jak można zapomnieć ich twarze, ich imiona, ich łzy, rozpacz mężczyzn, kobiet i dzieci?" - pytał.
"Zagłada ludu Przymierza Mojżesza, najpierw zapowiedziana, potem systematycznie zaprogramowana i zrealizowana w Europie pod nazistowskim panowaniem, dotarła w tamtym tragicznym dniu także do Rzymu" - mówił papież.
Zaznaczył następnie: "Niestety wielu pozostało obojętnych, ale wielu, także wśród włoskich katolików, wspieranych przez wiarę i chrześcijańskie nauczanie, zareagowało z odwagą, otwierając ramiona, by pomóc ściganym i uciekającym Żydom, często narażając własne życie i zasługując na wieczną wdzięczność".
Papież nie wymienił imienia Piusa XII, któremu środowiska żydowskie zarzucają brak zdecydowanego potępienia Holokaustu i przeciwko beatyfikacji którego protestują. Powiedział natomiast: "Także Stolica Apostolska prowadziła akcję pomocy, często w ukryciu i z dyskrecją".
"Pamięć tych wydarzeń powinna zachęcić nas do umocnienia więzów, które nas łączą, aby coraz bardziej rosło zrozumienie, szacunek i otwartość" - ocenił Benedykt XVI.
Nawiązał do wizyty Jana Pawła II, który w 1986 roku jako pierwszy papież w dziejach przekroczył próg synagogi.
"Przybywając do was po raz pierwszy jako chrześcijanin i jako papież, mój czcigodny poprzednik Jan Paweł II prawie 24 lata temu zamierzał zaoferować decydujący wkład w umocnienie dobrych stosunków między naszymi wspólnotami, by przezwyciężyć wszelkie nieporozumienia i uprzedzenia" - stwierdził.
"Moja wizyta wpisuje się w wytyczoną drogę, by ją potwierdzić i umocnić" - dodał. "Możemy podążać razem, świadomi różnic, jakie są między nami, ale także faktu, że jeśli zdołamy połączyć nasze serce i nasze dłonie, by odpowiedzieć na wezwanie Pana, jego światło stanie się bliższe, by oświecić wszystkie ludy ziemi" - oznajmił papież.
Sylwia Wysocka(PAP)
sw/ kar/
