# dochodzą informacje o przyznaniu nagród i wypowiedzi m.in. Wandy Nowickiej i Janusza Palikota #
15.01. Warszawa (PAP) - Wicemarszałek Sejmu Wanda Nowicka (RP) ustanowiła Nagrodę Kryształowego Świecznika dla osób i organizacji działających na rzecz budowy świeckiego państwa. We wtorek otrzymali ją: Lesław Maciejewski, Zuzanna Niemier, Tomasz Chabinka oraz prof. Janusz Ostoja-Zagórski.
"Chodzi o przypominanie, że Polska, będąc krajem demokratycznym, powinna być również krajem pluralistycznym, otwartym na różnorodność, a przez to również (...) państwem świeckim" - powiedziała Nowicka na wtorkowej konferencji prasowej, poprzedzającej uroczystość wręczenia nagród.
Nominowani byli: artystka Maria Peszek za płytę "Jezus Maria Peszek"; Kampania Nie kradnę, nie zabijam, nie wierzę; Koalicja Postęp i Świeckość; Lesław Maciejewski "za walkę o usunięcie krzyża z sali obrad Rady Miasta w Świnoujściu"; Zuzanna Niemier i Tomasz Chabinka - za sprzeciw wobec obecności symboli religijnych w ich szkole; Piotr Szwajcer "za przetłumaczenie na język polski i wydanie książki +Bóg urojony+ Richarda Dawkinsa" oraz prof. Janusz Ostoja-Zagórski - "za zdjęcie krzyża w sali Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy". W Kapitule Nagrody zasiedli: prof. Jan Hartman, prof. Stanisław Obirek, Biruta Przewłocka-Pachnik, Robert Biedroń, Bożena Umińska-Keff i prof. Magdalena Środa.
Podczas wieczornej uroczystości nagrody otrzymali: Lesław Maciejewski, Zuzanna Niemier, Tomasz Chabinka oraz prof. Janusz Ostoja-Zagórski.
Nowicka podczas uroczystości mówiła, że ustanawiając nagrodę nie spodziewała się, iż spotka się to z tak szerokim odzewem ze strony wielu środowisk. "Potrzeba inicjatywy promującej ideę państwa neutralnego pod względem światopoglądowym okazała się bardzo oczywista i niezwykle nośna dla wszystkich, którym jest bliska idea państwa, gdzie ludzie są traktowani równo bez względu na wyznawaną religię czy światopogląd" - powiedziała wicemarszałek Sejmu.
Podkreśliła, że inicjatywy podejmowane przez wszystkie nominowane do nagrody osoby i organizacje "wymagały niezwykłego hartu ducha, który zasługuje na powszechny szacunek". "Nagroda Kryształowego Świecznika jest wyrazem wdzięczności dla wszystkich nominowanych organizacji i osób za odwagę w głoszeniu własnych poglądów" - zaznaczyła.
Obecny na uroczystości lider RP Janusz Palikot powiedział PAP, że nagroda ustanowiona przez Nowicką jest bardzo potrzebna. "Tak jak kiedyś w latach 50. ludzie za krzyż szli do więzienia, to dziś za zdjęcie krzyża można w Polsce mieć różnego rodzaju szykany i to są prawdziwi bohaterowie, patrioci" - ocenił.
Na wcześniejszej konferencji prasowej Hartman przekonywał, że nagroda "nie jest przeciwko nikomu, nie jest wyrazem stanowiska ateistycznego, ani wyrazem niechęci w stosunku do jakiejkolwiek religii czy jakichkolwiek symboli religijnych". "Ta nagroda ma łączyć wszystkich, którzy troszczą się o to, by państwo polskie kierowało się zapisami konstytucji, by konstytucja była naszym wspólnym dobrem" - zaznaczył. Odczytał w tym kontekście art. 25 konstytucji, mówiący m.in. o tym, że: "władze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym".
Obirek mówił z kolei, że Kapituła wybrała tych ludzi, którzy "pierwsi podjęli trud bycia odpowiedzialnymi obywatelami tego państwa, oni pierwsi wzięli na siebie tę falę uderzeniową sprzeciwu". "Każdy z nagrodzonych powiedział: +nie, ja się nie zgadzam na to, by w moim miejscu pracy, szkole, samorządzie decydowała większość+" - mówił.
Politycy RP byli także pytani o poniedziałkową decyzję warszawskiego sądu, który oddalił pozew posłów Ruchu Palikota domagających się usunięcia krzyża z sali obrad Sejmu. Sąd orzekł, że obecność symbolu religijnego w miejscu publicznym, np. w Sejmie, nie narusza swobody sumienia. Posłowie Ruchu zapowiadają apelację.
Wicemarszałek Sejmu powiedziała, że nie zgadza się z decyzją sądu w tej sprawie. Podkreśliła jednocześnie, że cieszy się z faktu, iż orzeczenie zbiegło się w czasie z przyznaniem Nagrody Kryształowego Świecznika. "Cieszę się, że ten krok wstecz może być w jakiś sposób zneutralizowany przez krok do przodu za pośrednictwem naszej nagrody" - mówiła.
Oceniła też, że sąd jest powołany do tego, by patrzeć, czy w kraju jest przestrzegane prawo. Według niej sędzia Alicja Fronczyk w uzasadnieniu do decyzji "nie odniosła się absolutnie do tego". "Co więcej, właściwie ona - która powinna stać na straży prawa - uznała, że skoro ten krzyż już wisi, to niech sobie wisi, a jeśli Ruch Palikota chce to zmienić, to musi wygrać wybory" - mówiła Nowicka. Jej zdaniem oznacza to, że sędzia "zamiast stać na straży prawa, uważa, że nieważne, kto ma rację, ważne, kto ma większość".
Palikot, odnosząc się w późniejszej rozmowie z PAP do orzeczenia sądu, uznał je za "absurdalne i zupełnie beznadziejne, bo nie niesie nadziei na normalność". "Konstytucja podkreśla neutralność światopoglądową państwa, a krzyż nie jest symbolem niereligijnym" - powiedział PAP Palikot.
"Kiedyś było heroiczne rzeczywiście bronienie w latach 50. krzyża w miejscach także sakralnych, ale i publicznych, a dziś heroizmem jest ściąganie krzyża. Trzeba dziś obronić krzyż, zdejmując go, bo on wisząc tam przestaje być krzyżem, symbolem religijnym. Tego sędzina nie rozumie, tego ten wyrok nie potwierdza" - ocenił. Palikot zadeklarował też, że RP odwoła się od decyzji sądu i wyraził nadzieję, że w wyższej instancji "da się dociec tej podstawowej zasady tolerancji, polegającej na tym, że nikt nie powinien być pod presją innej religii w miejscach publicznych".
Pełnomocnik posłów, którzy domagali się usunięcia krzyża z sali obrad i jednocześnie sekretarz Ruchu, mec. Anna Kubica zapowiedziała, że RP złoży wniosek o uzasadnienie wyroku na piśmie oraz apelację do tego orzeczenia. (PAP)
sdd/ eaw/
