*Zakończyła się poranna część obchodów 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej. W uroczystościach przy Pomniku Obrońców Wybrzeża na Westerplatte udział wziął prezydent Lech Kaczyński i premier Donald Tusk. I prezydent, i premier w swoich wystąpieniach wspominali bohaterstwo broniących Westerplatte. A jeden z czterech żyjących westerplatczyków Ignacy Skowron, poproszony o zabranie głosu, powiedział tylko: "Nigdy więcej wojny!". *
Obchody rozpoczęły się o godz. 4.45. Po hymnie narodowym odegranym przez Kompanię Reprezentacyjną Marynarki Wojennej odczytany został apel poległych, wojsko oddało salwę honorową, a delegacje złożyły wieńce pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża, przy którym wartę honorową trzymali m.in. marynarze, funkcjonariusze Straży Granicznej i harcerze.
Obchodom asystowały też dwa okręty Marynarki Wojennej: fregata rakietowa ORP "Gen. K. Pułaski" i okręt szkolny ORP "Wodnik", które z podniosą wielką galę banderową cumowały w pobliżu półwyspu.
W czasie swojego wystąpienia prezydent Lech Kaczyński mówił, że Westerplatte to symbol bohaterskiego oporu słabszych przeciw silniejszym, dowód patriotyzmu i niezłomności. Przypomniał słowa ministra spraw zagranicznych z czasów II wojny światowej Józefa Becka, że Polacy nie znają pokoju za wszelką cenę. Przypomniał też ofiary Katynia.
"Można zadać pytanie, jakie jest porównanie między Holokaustem realizowanym przez nazistowskie Niemcy a Katyniem realizowanym przez sowiecką Rosję. Jest jedno porównanie między tymi zbrodniami, chociaż ich rozmiary były oczywiście bardzo różne. Żydzi ginęli dlatego, że byli Żydami, polscy oficerowie ginęli dlatego, że byli polskimi oficerami - taki był wyrok i w pierwszym i drugim przypadku" - powiedział prezydent.
Premier podkreślał, że spotkanie na Westerplatte służy temu, by pamiętać o katach i ofiarach wojny. "Pamięć o napaści na Polskę, napaści Niemiec hitlerowskich, napaści bolszewickiej Rosji, która rozpoczęła się kilkanaście dni później, to pamięć, której my, Polacy, nie chcemy i nie będziemy używać przeciwko komukolwiek - mówił premier.
Wystąpień premiera oraz prezydenta wysłuchali m.in. mieszkańcy Trójmiasta i regionu, którzy oglądali relację z uroczystości na telebimie ustawionym u podnóża monumentu.
Na obchodach byli także obecni ministrowie, w tym minister edukacji Katarzyna Hall oraz minister kultury Bogdan Zdrojewski.
Po uroczystości pod pomnikiem dokonano uroczystego otwarcia wystawy "Westerplatte: kurort - bastion - symbol" przygotowanej przez Muzeum II Wojny Światowej. Premier podpisał też akt erekcyjny Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, które ma zostać otwarte w Gdańsku w 2014 roku.
Po oficjalnej części porannych obchodów gospodarze miasta zaprosili ich uczestnicy na tradycyjną już w tym miejscu 1 września grochówkę.
O godz. 14.30 na Westerplatte rozpocznie się druga część obchodów 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Wezmą w niej udział goście zagraniczni, w tym premier Rosji Władimir Putin i kanclerz Niemiec Angela Merkel oraz m.in. premierzy: Włoch, Francji, Litwy, Ukrainy, Łotwy, Szwecji, Estonii, Finlandii, Holandii, Czech, Serbii, Albanii, Białorusi, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Austrii i Słowenii.
Na popołudniowej części obchodów ma także być obecny brytyjski minister spraw zagranicznych David Miliband. Na czele delegacji USA ma stanąć emerytowany generał James Jones, szef Rady Bezpieczeństwa Narodowego w Białym Domu.
Tą część uroczystości na Westerplatte otworzą prezydent Lech Kaczyński z przewodniczącym Parlamentu Europejskiego Jerzym Buzkiem. Następnie głos zabiorą Donald Tusk, Władimir Putin, Angela Merkel, Julia Tymoszenko, Francois Fillon i Fredrik Reinfeldt - szef rządu Szwecji (przewodniczącej w tym półroczu UE).
Obchodom towarzyszyć ma szereg imprez towarzyszących - o godz. 9.00 w Dworze Artusa rozpocznie się międzynarodowa konferencja burmistrzów miast - symboli II wojny światowej. Z ponad 41 miast swój udział potwierdzili reprezentanci 19 metropolii, m.in. Berlina, Bremy, Brześcia, Drezna, Hamburga, Kurska, Lipska, Mińska, Narwiku, Norymbergi, Oświęcimia, Smoleńska, St. Petersburga i Tobruku.
Burmistrzowie tych miast przywiozą ze sobą garść ziemi, która zostanie użyta podczas wmurowywania kamienia węgielnego pod przyszłą siedzibę Muzeum II Wojny Światowej. Konferencji towarzyszyć będzie otwarcie na Długim Targu plenerowej wystawy poświęconej miastom, które zapisały się w historii wojny.
Przewidziano także dwie imprezy kulturalne: koncert w Bazylice Mariackiej "Requiem wojenne" Benjamina Brittena, pod batutą jednego z najwybitniejszych światowych dyrygentów Neville'a Marrinera oraz wideoinstalację pt. "City on Fire - Holy Trinity on Fire" w kościele św. Trójcy.
Atak niemieckiego pancernika "Schleswig-Holstein" na polską składnicę wojskową na Westerplatte 1 września 1939 roku o godzinie 4.45 był jednym z pierwszych wydarzeń rozpoczynających II wojnę światową. Oddziały polskie pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego bohatersko broniły placówki przed atakami wroga z morza, lądu i powietrza - do 7 września 1939 r.(PAP)
aks/ bk/
