*W wieku 84 lat w poniedziałek wieczorem zmarł były marszałek Senatu, były minister edukacji narodowej i doradca prezydenta ds. Polonii Andrzej Stelmachowski - poinformował we wtorek PAP prezes Wspólnoty Polskiej Maciej Płażyński. *
Prof. Andrzej Stelmachowski był wybitnym prawnikiem, działaczem społecznym i politycznym. Urodził się w 1925 r. w Poznaniu. W czasie II wojny światowej walczył w szeregach Armii Krajowej.
Stelmachowski był znawcą prawa cywilnego i rolnego. Studia prawnicze odbywał na Uniwersytecie Warszawskim (podziemnym w latach 1943 - 1944) oraz na Uniwersytecie Poznańskim w latach 1945 - 1947, gdzie doktoryzował się w 1950 roku.
W latach 1962 - 1969 wykładał na Uniwersytecie Wrocławskim. Po studiach prawniczych pracował naukowo na uczelniach w Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu i Białymstoku. Od 1969 r. był profesorem Uniwersytetu Warszawskiego.
Tytuł doktora honoris causa przyznały mu polskie i zagraniczne uniwersytety, m.in. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Paryski I i Uniwersytet w Ferrarze.
Stelmachowski był autorem około 160 publikacji książkowych, rozpraw i artykułów z zakresu prawa cywilnego i rolnego.
W sierpniu 1980 r. pełnił funkcję doradcy Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej. Był także członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie.
W okresie stanu wojennego był doradcą Tymczasowej Komisji Krajowej NZZ "Solidarność". Był zaangażowany w sprawę powołania kościelnej Fundacji na Rzecz Rolnictwa; przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Fundacji Rolniczej (1982 - 1985). Został także członkiem Kościelnego Komitetu Rolniczego oraz prezesem Warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej (1987 - 1989). W 1988 roku był obserwatorem Stolicy Apostolskiej na 63. Konferencję Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego w Warszawie.
W 1989 r. był jednym z inicjatorów Okrągłego Stołu ze strony "Solidarności" i uczestnikiem - jako współprzewodniczący podzespołu ds. rolnictwa - jego obrad plenarnych i prac zespołowych.
W latach 1989-1991 piastował stanowisko marszałka Senatu RP I kadencji, a w latach 1991-1992 ministra edukacji narodowej w rządzie Jana Olszewskiego.
Od lutego 1990 do 11 maja 2008 r. prof. Stelmachowski był prezesem Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie.
W marcu 2007 roku został doradcą prezydenta Lecha Kaczyńskiego ds. Polonii.(PAP)
