W poniedziałek w Baltimore w USA zmarła w wieku 89 lat polska pisarka Danuta Mostwin, autorka siedmiotomowej "Sagi polskiej", poświęconej życiu polskich emigrantów. O śmierci pisarki poinformował w środę PAP Mirosław Jacek Kucharski z Oficyny Wydawniczej Kucharski z Torunia, która publikowała książki Mostwin.
Danuta Mostwin urodziła się 31 sierpnia 1921 r. w Lublinie. W tym mieście mieszkała do dziesiątego roku życia. Następnie jej rodzina przeniosła się do Warszawy, gdzie przyszła pisarka skończyła szkołę średnią.
Podczas II wojny światowej Mostwin studiowała medycynę na konspiracyjnym Uniwersytecie Warszawskim. W czasie okupacji jej rodzina była zaangażowana w ruch oporu. Mieszkanie, w którym Mostwin żyła z matką (ojciec był wtedy w Londynie), służyło za schronienie przybywającym z Anglii "cichociemnym". Mostwin była żołnierzem Armii Krajowej. Szkoliła grupy dziewcząt w udzielaniu pierwszej pomocy rannym w walce z Niemcami.
Po wojnie wyjechała z Polski - razem z mężem i matką dotarła do Anglii. Kontynuowała studia medyczne w Edynburgu. W 1951 r. Mostwin - z mężem, synem i rodzicami - wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych.
W latach 1969-1980 prowadziła wykłady na temat zdrowia psychicznego na Amerykańskim Uniwersytecie Katolickim w Waszyngtonie. W 1980 r. otrzymała tytuł profesora zwyczajnego.
Głównym dziełem w literackim dorobku Danuty Mostwin jest siedmiotomowa "Saga Polska", cykl powieściowy, w którym autorka przedstawiła dzieje kilku pokoleń polskiej rodziny. Na cykl, nad którym Mostwin pracowała od drugiej połowy lat 50., składają się powieści: "Cień księdza Piotra", "Szmaragdowa zjawa", "Tajemnica zwyciężonych", "Nie ma domu", "Dom starej lady", "Ameryko! Ameryko!" i "Ja za wodą, ty za wodą". Książki tworzące "Sagę" opublikowała m.in. - w 2004 r. - Oficyna Wydawnicza Kucharski.
"Danuta Mostwin wniosła oryginalny sposób pisania o emigracji i emigrantach. Odeszła od sentymentalizmu, od łatwego wspominkarstwa często właściwego innym autorom podejmującym podobną tematykę. Utrwaliła codzienne życie powojennego emigranta w Stanach Zjednoczonych. Inaczej spojrzała na emigracyjność, wydobyła psychologię wewnętrznych przemian emigranta" - oceniono na stronie internetowej Oficyny Wydawniczej Kucharski.
Jak przypomina wydawnictwo, jednym z głównych motywów twórczości Mostwin jest "przeciwstawienie się człowieka wyobcowaniu ze środowiska, w którym się znalazł; stawianie czoła kolejnym wyzwaniom, w tym także obrona przed wynarodowieniem i odchodzeniem od macierzystej kultury, co jest dużym dramatem w życiu emigranta".
W 2005 r. w Stanach Zjednoczonych, nakładem wydawnictwa Ohio University Press, ukazała się książka Danuty Mostwin, napisana w języku angielskim, pt. "Testaments. Two Novellas of Emigration and Exile" ("Testamenty. Dwie nowele o emigracji i życiu na obczyźnie").
Wśród nagród i wyróżnień, które otrzymała Danuta Mostwin, są: Nagroda Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie - przyznana jej w Wielkiej Brytanii w 1965 r. za powieść "Olivia", oraz Nagroda im. Anny Godlewskiej - za całokształt twórczości, przyznana w Szwajcarii w 1974 r.(PAP)
jp/ hes/ woj/
