Jaką metodą przeprowadzić amortyzację

Zgodnie przepisami odpisy amortyzacyjne środków trwałych można robić w równych ratach co miesiąc lub co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku.

Obraz
Źródło zdjęć: © alonzo76ok/CC/Flickr

Na skutek zużycia środka trwałego w wyniku normalnego użytkowania następuje zmniejszenie lub utrata jego wartości nazywana amortyzacją. Zgodnie z ustawą o rachunkowości i ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, amortyzacji dokonuje się od środków trwałych i wartości niematerialnych oraz prawnych.

Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu ich zużycia (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dla jednostki gospodarczej jest to koszt niepieniężny zaliczany do kosztów operacyjnych.

W myśl ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszty amortyzacji nie uznaje się za podatkowe od odpisów amortyzacyjnych od:

1. wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:

a) nabytych nieodpłatnie, jeżeli:

  • nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub
    • praw lub
    • dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego lub
    • nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku;

b) jeżeli przed dniem 1 stycznia 1995 r. zostały nabyte, lecz nie zaliczone do środków trwałych, albo wartości niematerialnych i prawnych;

c) oddanych do nieodpłatnego używania - za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania;

d) nabytych w formie wkładu niepieniężnego, od tej części ich wartości, która nie została przekazana na utworzenie lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej;

2. wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych wniesionych do spółki w postaci wkładu niepieniężnego, stanowiących równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how);

3. odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 16a-16m ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 tys. euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania.

Należy jednak pamiętać, że chodź nie stanowią one kosztów podatkowych to od wyżej wymienionych aktywów koszty amortyzacji w księgach rachunkowych powinny zostać naliczone w pełnych wysokościach.

Istnieje jednak taka grupa aktywów trwałych, która nie podlega w ogóle amortyzacji i zgodnie z ustawą o podatku dochodowym są to:

  • grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów;
    • budynki, lokale, budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych lub służących działalności społeczno-wychowawczej prowadzonej przez spółdzielnie mieszkaniowe;
    • dzieła sztuki i eksponaty muzealne;
    • wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 16b ust. 2 pkt 2;
    • składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane. W tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono, albo zaprzestano tę działalność.

Odpisów amortyzacyjnych od składników majątku można nie dokonywać, jeśli wartość początkowa określona zgodnie z art. 16g ustawy o podatku dochodowym nie przekracza kwoty 3,5 tys. zł. Wydatki poniesione na ich nabycie stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.

Od kiedy rozpoczyna się amortyzację?

Najpóźniej w miesiącu przekazania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych do używania należy wprowadzić je do ewidencji. W myśl przepisów podatkowych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową, lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór.

Obraz

Metody i stawki amortyzacji

Zgodnie z ustawą podatkową odpisów amortyzacyjnych środków trwałych można dokonywać w równych ratach co miesiąc lub co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku.

Wyróżnić możemy następujące metody amortyzacji:

  • liniową
    • degresywną
    • podwyższonych stawek przy użyciu współczynników
    • stawek indywidualnie ustalonych
    • jednorazowego odpisu

Metoda liniowa

Metoda liniowa polega na równomiernym rozłożeniu odpisów amortyzacyjnych obciążających koszty działalności w każdym roku w tej samej wysokości. Przez cały okres amortyzacji stosowana jest taka sama stawka, a odpisy są dokonywane w tych samych wartościach.

Metoda degresywna

Metodę degresywną można stosować dla środków trwałych z grup 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych oraz środków transportu, z wyjątkiem samochodów osobowych.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/126/t75902.jpg ) ] (http://msp.money.pl/ksiegowosc-internetowa/artykul/co;i;w;jaki;sposob;zapisujemy;w;ewidencji;srodkow;trwalych,7,0,676103.html) Co i w jaki sposób zapisujemy w ewidencji środków trwałych
Odpisów amortyzacyjnych metodą degresywną można dokonywać od wartości początkowej maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji oraz środków transportu, z wyłączeniem samochodów osobowych, w pierwszym podatkowym roku ich używania przy zastosowaniu stawek podanych w Wykazie stawek amortyzacyjnych podwyższonych o współczynnik nie wyższy niż 2,0, a w następnych latach podatkowych od ich wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat ich używania. Począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji jest niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej metodą liniową podatnicy dokonują dalszych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z metodą liniową.

W przypadku używania środków trwałych, o których mowa powyżej w zakładzie położonym na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym, albo w gminie zagrożonej recesją i degradacją społeczną, których wykaz na podstawie odrębnych przepisów ustala Rada Ministrów. Stawki podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych można podwyższyć przy zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 3,0.

Metoda podwyższonych współczynników

Ustawa o podatku dochodowym określa wysokość współczynników, które mogą podwyższać podstawową stawkę amortyzacji. Stawkę tę podwyższyć można jedynie w przypadku amortyzacji tych środków trwałych, które wymienia ustawa. W razie wystąpienia bądź ustania warunków uzasadniających podwyższenie stawek, stawki te ulegają podwyższeniu lub obniżeniu od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające te zmiany;


Metoda indywidualnie ustalonych stawek* *

Ustawa umożliwia stosowanie indywidualnych stawek amortyzacyjnych dla niektórych środków trwałych takich jak np.: inwestycje w obcych środkach trwałych oraz używanych lub ulepszonych środków trwałych po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika.

Amortyzacja bilansowa i podatkowa

Poniżej przedstawione zostały różnice i podobieństwa w podejściu do amortyzacji na podstawie ustawy o rachunkowości oraz podatku dochodowego:

| Kryteria | Ustawa o podatku dochodowym | Ustawa o rachunkowości | | |
| --- | --- | --- |
| Metoda amortyzacji | - liniowa | - liniowa |
| - środki trwałe gr. 3-8 z w wyjątkiem samochodów osobowych -degresywna | - degresywna | |
| - jednorazowego odpisu | - naturalna | |
| Rozpoczęcie amortyzacji | Od miesiąca następnego po przyjęciu środka trwałego do używania. | Rozpoczęcie odpisów amortyzacyjnych następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania. |
| Zakończenie amortyzacji | W miesiącu zrównania się w wartości początkowej dotychczasowymi odpisami amortyzacyjnymi; w wypadku sprzedaży, likwidacji środka trwałego łącznie z tym miesiącem, w którym środek sprzedano, zlikwidowano. | Nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenie go do likwidacji, sprzedaży bądź stwierdzenia jego niedoboru. |
| Stawki amortyzacyjne | Określone w przepisach ustawy lub stawki indywidualne do nabytych używanych środków trwałych lub środków trwałych ulepszonych. | Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego |
| Uproszczenia w zakresie dokonywania odpisów amortyzacyjnych | Środki trwałe, których cena nabycia nie przekracza 3500 zł spółka może amortyzować jednorazowo w miesiącu przyjęcia do używania lub w następnym miesiącu. | Odpisy amortyzacyjne dla środków trwałych o niskiej wartości początkowej można ustalać w sposób uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup środków trwałych zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem lub jednorazowo odpisując wartość tego rodzaju środków trwałych |
| Zmiany metody i stawki | - zmiana metody niedozwolona | - zmiana metody niedozwolona |
| - podwyższająca w stosunku do wykazu zmiana stawek niedozwolona | - okresowa weryfikacja stawek z ważnością od początku następnego roku | |
| Częstość dokonywania odpisów | Miesięcznie, kwartalnie lub jednorazowo za cały rok | Za poszczególne okresy sprawozdawcze |

Czytaj w Money.pl
[ ( http://static1.money.pl/i/h/192/t21184.jpg ) ] (http://msp.money.pl/ksiegowosc-internetowa/artykul/z;jakich;ulg;podatkowych;moze;skorzystac;mala;firma,185,0,712889.html) Z jakich ulg podatkowych może skorzystać mała firma? Największe zyski na podatku daje możliwość jednorazowej amortyzacji środka trwałego.
[ ( http://static1.money.pl/i/h/97/t35937.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/podatki/artykul/czy;mozna;amortyzowac;maszyne;ktorej;uzywa;podwykonawca,79,0,684111.html) Czy można amortyzować maszynę, której używa podwykonawca? Zdaniem NSA amortyzacja przysługuje jedynie w przypadku, gdy podatnik bezpośrednio wykorzystuje środek trwały.
[ ( http://static1.money.pl/i/h/199/t85703.jpg ) ] (http://msp.money.pl/wiadomosci/podatki/artykul/amortyzacja;i;sprzedaz;drogiego;samochodu,153,0,659865.html) Amortyzacja i sprzedaż drogiego samochodu Trzeba zachować szczególną ostrożność przy podejmowaniu decyzji o sposobie amortyzacji drogiego samochodu, zwłaszcza jeśli chcemy go później sprzedać.

Autorka jest główną księgową w spółce donewell sp. z o.o. - dobrze zrobiona księgowość.

Wybrane dla Ciebie
Ceny prądu w 2026 r. Jest deklaracja ministra
Ceny prądu w 2026 r. Jest deklaracja ministra
Gazprom nie chce zapłacić gigantycznej kary. Polska znalazła sposób
Gazprom nie chce zapłacić gigantycznej kary. Polska znalazła sposób
Podsumowali dwa lata rządów Tuska. Oto co się dzieje z gospodarką
Podsumowali dwa lata rządów Tuska. Oto co się dzieje z gospodarką
Odłożyła na emeryturę 350 tys. zł. Pieniądze przejął ZUS. RPO komentuje
Odłożyła na emeryturę 350 tys. zł. Pieniądze przejął ZUS. RPO komentuje
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 11.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 11.12.2025
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 11.12.2025
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 11.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 11.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 11.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 11.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 11.12.2025
"Złote karty" z wizerunkiem Trumpa. Rusza składanie wniosków
"Złote karty" z wizerunkiem Trumpa. Rusza składanie wniosków
Wraca spór z Czechami. Domagają się od Polski działań
Wraca spór z Czechami. Domagają się od Polski działań
Media: USA proponują przywrócenie dostaw rosyjskiej energii do Europy
Media: USA proponują przywrócenie dostaw rosyjskiej energii do Europy
Amerykanie przejęli tankowiec. Prokurator generalna ujawnia szczegóły
Amerykanie przejęli tankowiec. Prokurator generalna ujawnia szczegóły