Co do zasady uczestnictwo w ubezpieczeniu zdrowotnym jest obowiązkowe.
Jak zgłosić się do ubezpieczenia zdrowotnego?
Obowiązek zgłoszenia danej osoby do ubezpieczenia zdrowotnego ciąży na płatniku składek. Nie każdy musi o tym pamiętać. Za pracowników zgłoszenia dokonuje pracodawca, w imieniu studentów i uczniów macierzysta jednostka edukacyjna. Osobami pozostającymi bez pracy, zajmuje się w tym zakresie Urząd Pracy, po dokonaniu rejestracji przez bezrobotnego i przyznaniu mu odpowiedniego statusu.
Jedynie przedsiębiorcy, prowadzący własną działalność zobowiązani są do samodzielnego zgłoszenia i comiesięcznego przesyłania równowartości składki na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Osoba ubezpieczona ma prawo, a nawet obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia członków swojej rodziny, którzy z jakiegoś powodu w danej chwili pozostają poza systemem ubezpieczeń. Przepisy zezwalają na zgłoszenie przez ubezpieczonego: dziecka do chwili ukończenia 26. roku życia, jeśli się uczy, żony, męża, a nawet rodziców czy dziadków, o ile razem prowadzą gospodarstwo domowe.
Pamiętać należy, by w razie znalezienia przez zgłoszonego innego źródła ubezpieczenia wyrejestrować go z własnego konta. ZUS podkreśla, że termin wyrejestrowanie wynosi 7 dni od nabycia nowej podstawy.
Ponadto istnieje możliwość dobrowolnego zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego. Ewentualność ta przeznaczona jest dla osób, które, mieszkając w Polsce, z różnych przyczyn nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu. Ochrona następuje wówczas na podstawie umowy zawartej przez wnioskodawcę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Dokument będzie obowiązywał przez wskazany w nim czas, o ile zainteresowany będzie opłacał składki. Miesiąc zwłoki w opłaceniu należności będzie skutkował brakiem ochrony.
Ile wynosi składka na ubezpieczenie zdrowotne?
Koniecznością przy wyliczaniu wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne jest ustalenie podstawy wymiaru składek. Wskaźnik ten jest różny dla pracowników, zleceniobiorców, przedsiębiorców, duchownych, a nawet osób na urlopie wychowawczym.
Co miesiąc na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zobowiązani powinni przelewać równowartość 9 proc. właściwej im z uwagi na formę zatrudnienia podstawy. W przypadku przedsiębiorców od kwietnia do grudnia 2018 roku zobowiązanie jest równoznaczne z kwotą 319,94 zł.
Cała kwota powinna znajdować się w jednym przelewie. ZUS nie zezwala na podział należności. Zobowiązane podmioty muszą pamiętać, by wykonywać tę czynność terminowo. Dla osób fizycznych termin upływa 10. każdego miesiąca.
Odliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku
Artykuł 27b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zezwala na odliczanie opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne od podatku dochodowego. Z tej możliwości mogą skorzystać i przedsiębiorcy i pracownicy. Niestety w rozliczeniu nie można wpisać całej przesłanej kwoty. Prawo do odliczenia obejmuje nie 9 proc. podstawy wymiaru jak przy obliczaniu wysokości składki, a 7,75 proc. tej wielkości.