POiIŚ to najważniejsze źródło unijnego dofinansowania inwestycji transportowych w Polsce w latach 2014-2020. Poza nim CUPT rozdziela środki na projekty kolejowe z puli Programu Polska Wschodnia i instrumentu "Łącząc Europę" (CEF).
"2019 to rok, w którym będziemy się powoli zbliżali do zamknięcia perspektywy 2014-2020. Na pewno będzie rokiem, w którym będziemy dalej stabilnie realizowali tę perspektywę finansową" - powiedział Gorgol podczas spotkania prasowego.
Poinformował, że rok 2018 CUPT zakończył z podpisanymi 240 umowami, na mocy których beneficjentom przyznał 65,4 mld zł dotacji z POiIŚ. Oznacza to łączną alokację na poziomie 78%.
"To więcej niż za cel postawiła Rada Ministrów [75%]" - podkreślił p.o. dyrektora.
"Ten rok chcielibyśmy zakończyć na poziomie 93% wykorzystania alokacji. To by się przełożyło na 51 [kolejnych] umów o finansowanie plus umowy w konkursie 'Niskoemisyjny transport miejski'" - dodał.
Gorgol zaznaczył, że nie tylko poziom alokacji jest wysoki, ale i w przypadku rozliczania środków z POIiŚ jest "niezła sytuacja".
"28,5 mld zł z [ogółem dostępnych] 83,8 mld zł, czyli 34%, to środki już fizycznie przelane na konta beneficjentów, są już faktycznie wykorzystane" - powiedział.
"W wydatkowaniu środków zbliżamy się do 'magicznych' 50%. Chcielibyśmy dojść do ok. 47% zatwierdzonych płatności do końca 2019 r. Te plany wyprzedzają cele [założone] na poziomie krajowym" - zapowiedział także Gorgol.
Szef CUPT-u podsumował także sytuację w wykorzystaniu pozostałych źródeł finansowania unijnego na inwestycje transportowe.
W ramach puli z Programu Polska Wschodnia (gdzie CUPT ma do rozdysponowania w obecnej perspektywie 1,7 mld zł na inwestycje kolejowe) do końca 2018 r. przyznano 1,6 mld zł (96%), a z tego rozliczono już 0,5 mld zł (29%). CUPT zakłada, że na koniec tego roku udział środków rozliczonych wzrośnie do 57%.
Natomiast w ramach "Łącząc Europę" CUPT przyczynił się do tej pory do zawarcia 29 umów (GA - "grant agreement") na 4,12 mld euro w tzw. Kopercie Narodowej (przeznaczonej tylko dla Polski). Rozliczenie Koperty Narodowej na koniec 2018 r. kształtowało się na poziomie 16%. W tym roku CUPT chce dojść do 30,1% płatności.
Jako największe zagrożenie dla rozliczenia dofinansowań UE na transport w kontekście całej perspektywy 2014-2020 Gorgol wskazał problemy rynku budowlanego.
"Największym zagrożeniem jest kwestia samego rynku budowlanego. To jest ciągle gorący temat. Ale działania, które są podejmowane przez głównych inwestorów - PKP PLK i GDDKiA trochę zmitygują ryzyka. Mam na myśli temat waloryzacji, który został zaproponowany przez tych dwóch inwestorów i Ministerstwo Infrastruktury. Wydaje się, że ta propozycja, która może nie jest idealna - bo propozycje kompromisowe nigdy nie są idealne - pomoże ryzyka zmitygować" - wskazał szef CUPT.
Podkreślił, że przedstawione na początku stycznia propozycje zmian w waloryzacji kontraktów budowlanych na pewno są lepsze niż dotychczasowy praktyczny brak waloryzacji.
Centrum Unijnych Projektów Transportowych wspiera beneficjentów w przygotowaniu i realizacji inwestycji finansowanych z Funduszy Europejskich oraz instrumentu finansowego Unii Europejskiej "Łącząc Europę" (CEF). Celem CUPT jest racjonalne i efektywne wykorzystanie do 2023 r. wszystkich środków UE przeznaczonych na dofinansowanie projektów transportowych.
