Oczekuje się, że fundusz uruchomi do 200 mld euro dodatkowego finansowania w celu wsparcia głównie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) dotkniętych epidemią w 21 uczestniczących w Funduszu państwach członkowskich, w tym w Polsce.
"Oczekuje się, że paneuropejski fundusz gwarancyjny uruchomi 200 mld euro wsparcia dla europejskich przedsiębiorstw - w szczególności MŚP - które poważnie ucierpiały w wyniku kryzysu. Fundusz gromadzi środki na wsparcie 21 państw członkowskich i będzie zarządzany przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) i Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI). Stanowi uzupełnienie krajowych systemów wsparcia" - powiedziała wiceprzewodnicząca Komisji Margrethe Vestager.
W kwietniu 2020 r. Rada Europejska zatwierdziła ustanowienie ogólnoeuropejskiego Funduszu Gwarancyjnego zarządzanego przez Europejski Bank Inwestycyjny w ramach ogólnej odpowiedzi UE na wybuch koronawirusa.
Ustalono, że Fundusz będzie udzielał gwarancji na instrumenty dłużne (np. pożyczki)
. Ma na celu zaspokojenie w skoordynowany sposób potrzeb finansowych europejskich przedsiębiorstw (głównie MŚP), od których oczekuje się długoterminowej rentowności, a które borykają się z trudnościami w związku z obecnym kryzysem w całej Europie. EBI i EFI oczekują, że dzięki funduszowi zostanie uruchomionych do 200 mld euro dodatkowego finansowania.
Wszystkie państwa członkowskie mają możliwość uczestniczenia w funduszu. Jak dotąd zdecydowało się na to 21 państw: Polska, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Litwa, Luksemburg, Malta, Niderlandy, Portugalia, Słowacja, Hiszpania i Szwecja.
Operacje Funduszu będą wspólnie gwarantowane przez uczestniczące państwa członkowskie z ich budżetów krajowych. Wkład każdego uczestniczącego państwa członkowskiego do funduszu jest proporcjonalny do ich wkładu w kapitał EBI. Składki te, których łączna kwota wynosi 25 mld euro, mają postać gwarancji, które pokryją część strat poniesionych przez beneficjentów w ramach operacji wspieranych przez Fundusz. Łącząc ryzyko kredytowe we wszystkich uczestniczących państwach członkowskich, można zmaksymalizować ogólny wpływ funduszu, podczas gdy średni koszt funduszu zostanie znacznie zmniejszony w porównaniu z systemami krajowymi.
Fundusz będzie zarządzany przez EBI i EFI. Uczestniczące państwa członkowskie będą uczestniczyć w zarządzaniu funduszem za pośrednictwem tak zwanego komitetu płatników, który zadecyduje o zastosowaniu gwarancji. Ma on mieć charakter tymczasowy i będzie w stanie gwarantować pożyczki udzielane do 31 grudnia 2021 r.
21 uczestniczących państw członkowskich zgłosiło Komisji wnioski o zatwierdzenie swoich wkładów do funduszu zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa.
Komisja oceniła ustanowienie Funduszu i gwarancje dotyczące pożyczek, które mają być udzielane przez fundusz za zgodne z zasadami pomocy państwa na podstawie art. 107 ust. 3 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).
Komisja stwierdziła, że ustanowienie funduszu i gwarancje pożyczek, które mają być udzielane przez fundusz, są zgodne z zasadami określonymi w Traktacie UE i dobrze ukierunkowane na zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce uczestniczących państw członkowskich. W szczególności: (i) Fundusz ma charakter tymczasowy; (ii) gwarancje obejmują do 70-90% pożyczek bazowych; (iii) ich termin zapadalności jest ograniczony do 6 lat; oraz (iv) pośrednicy finansowi są zobowiązani do przeniesienia korzyści na beneficjentów końcowych w możliwie największym stopniu, podano także.
Komisja stwierdziła, że środki wsparcia, które zostaną zapewnione przez fundusz, przyczynią się do zarządzania skutkami gospodarczymi pandemii koronawirusa w 21 uczestniczących państwach członkowskich. Są one konieczne, odpowiednie i proporcjonalne, aby zaradzić poważnym zaburzeniom w gospodarce, zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE i ogólnymi zasadami określonymi w tymczasowych ramach pomocy państwa.
Na tej podstawie Komisja zatwierdziła środki pomocy zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa.
Tymczasowe ramy obowiązywać będą do końca czerwca 2021 r. Ponieważ problemy z wypłacalnością mogą pojawić się dopiero na późniejszym etapie, w miarę rozwoju kryzysu, w przypadku środków dokapitalizowania jedynie Komisja przedłużyła ten okres do końca września 2021 r. Mając na uwadze zapewniając pewność prawa, Komisja oceni przed upływem tego terminu, czy należy go przedłużyć.
