Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, podwyższone o 1 punkt procentowy stawki podatku VAT obowiązują do końca roku następującego po roku, w którym zostały spełnione określone warunki makroekonomiczne.
"Na podstawie danych za rok 2019 r., polska gospodarka spełniła ww. określone warunki, co oznaczałoby powrócenie do niższych stawek VAT od dnia 1 stycznia 2021 r. Jednak warunki te, z uwagi na epidemię COVID-19, nie zostały spełnione w sposób trwały. Epidemia COVID-19 oznacza konieczność zapewnienia środków finansowych na walkę z jej skutkami i wspieranie ożywienia gospodarczego, przy równoczesnym zachowaniu stabilności fiskalnej" - podano w uzasadnieniu.
W ocenie resortu finansów, działania, mające na celu przeciwdziałanie COVID-19 oraz zapewnienie wsparcia płynnościowego firmom, a także utrata dochodów podatkowych doprowadzi do znacznego wzrostu deficytu i długu publicznego.
MF przypomina, że zgodnie z szacunkami w aktualizacji programu konwergencji działania rządu związane z epidemią a także niższe dochody podatkowe doprowadzą do wzrostu deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych z 0,7% PKB w 2019 r. do 8,4% PKB w 2020 r. Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych ma wzrosnąć z kolei do 55,2% PKB.
Dlatego w ocenie resortu "ze względu na obowiązujący stan epidemii oraz konieczność odbudowy gospodarki, obniżka stawek VAT nie byłaby obecnie działaniem uzasadnionym, gdyż pomniejszyłaby ona dochody budżetowe oraz przestrzeń fiskalną umożliwiającą sfinansowanie działań służących odbudowie gospodarki po kryzysie, m.in. inwestycji publicznych.
Nowa konstrukcja projektowanego przepisu odracza powrót do stawek VAT w wysokości 22% i 7% i przewiduje, że powrót ten nastąpi w roku następującym po roku, w którym łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
- będzie stosowana stabilizująca reguła wydatkowa finansach publicznych (powrót do niej wg założeń ma trwać 2-4 lata),
- osiągnięte zostaną wartości określonych wskaźników gospodarczych.
"Obniżenie stawek VAT będzie zatem powiązane z trwale dobrą kondycją budżetu, co jest uzasadnione faktem, że wpływy z VAT stanowią główne źródło dochodów Skarbu Państwa", podano także.
W 2010 roku stawki VAT podwyższone zostały o 1 pkt procentowy (z 22 % na 23 % i z 7 % na 8 %) tymczasowo. Podwyższona stawka miała początkowo obowiązywać od 1 stycznia 2011 do 31 grudnia 2013 roku. Jednak od tego czasu termin jej obowiązywania był kilkakrotnie przedłużany.
