Przyjęcie przez Radę Ministrów (RM) projektu nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym planowane jest na III kw. 2020 r.
"Mechanizm [znoszenia obowiązku utrzymywania zapasów gazu] ma być skorelowany ze zmianami struktury polskiego rynku gazu ziemnego, tj. jego wzrostem i uwolnieniem cen dla odbiorców gazu ziemnego z dniem 1 stycznia 2024 r. oraz terminami oddania do użytkowania infrastruktury dywersyfikacyjnej, w szczególności nowych zdolności LNG" - czytamy w uzasadnieniu.
Planowana zmiana pozwoli na utrzymanie poziomu zapasów obowiązkowych na stabilnym poziomie, odpowiadającym zużyciu odbiorców chronionych.
Biorąc pod uwagę prowadzone obecnie inwestycje w zakresie rozbudowy zdolności regazyfikacyjnych, przyjęto, że możliwe jest całkowite zwolnienie z obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych od przywozu LNG od dnia 1 października 2023 r. przy stopniowym zmniejszaniu ich wymiaru, tj. o:
- 1/3 - od dnia 1 października 2021 r.
- 2/3 - od dnia 1 października 2022 r.
Ponadto, w celu dostosowania przepisów ustawy do obecnych warunków panujących na rynku gazu ziemnego oraz do prawa unijnego, zaplanowano także:
- wprowadzenie definicji odbiorcy chronionego, wobec którego nie mają zastosowania ograniczenia w poborze gazu ziemnego;
- skorelowanie terminów przekazywania przez zobowiązane podmioty dokumentów i informacji - umożliwiających operatorowi systemu gazowego weryfikację technicznych możliwości dostarczenia całkowitej ilości zapasów obowiązkowych gazu ziemnego do krajowego systemu gazowego - z początkiem roku gazowego;
- usprawnienie procesu zawierania tzw. "umów biletowych";
- zmianę przepisu upoważniającego Radę Ministrów do wydania rozporządzenia w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego, aby możliwe było wprowadzenie rozwiązań, które pozwolą na zapewnienie bezpiecznych dostaw do odbiorców z uwzględnieniem uwarunkowań rynkowych;
- rezygnację z przepisu zwalniającego przedsiębiorstwa energetyczne z odpowiedzialności za skutki wprowadzanych ograniczeń w poborze gazu ziemnego;
- umożliwienie określania stopni zasilania w dowolnej ilości, aby możliwe było zapewnienie efektywności mechanizmu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego;
- rezygnację z autoryzowanego audytora w dziedzinie energetyki przemysłowej i umożliwienie dokonywania weryfikacji podawanych przez odbiorców informacji przez operatora w oparciu o dane historyczne.
28 listopada 2019 r. Komisja Europejska wystosowała uzasadnioną opinię, w której podtrzymała wcześniejsze stanowisko dotyczące niezgodności przepisów ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 z 25 października 2017 r. dotyczącym środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylającym rozporządzenie (UE) nr 994/2010. Komisja uznała, że przepisy ustawy o zapasach mają charakter dyskryminacyjny, zakłócający konkurencję na rynku gazu oraz nakładający nieuzasadnione obciążenia na przedsiębiorstwa na polskim rynku gazu.
