Ambitne plany Kazachstanu

Ze względu na reformy polityczne przeprowadzone w kraju, mieszkańcy wszystkich wsi, dzielnic i miast (z wyjątkiem miast o znaczeniu republikańskim - Astana, Ałmaty, Szymkent) będą bezpośrednio wybierać burmistrzów od 2024 roku. Co istotne, obok niezależności politycznej, akimowie zyskają niezależność gospodarczą dzięki zapowiedzianej przez głowę państwa decentralizacji polityki podatkowej i budżetowej. Wkrótce udział dochodów z podatków w budżetach lokalnych wzrośnie do 75%, a tylko 25% będzie pochodzić z dotacji centralnych, co stanowi znaczącą zmianę w stosunku do obecnego podziału 50-50. Radykalnie zmieni to sytuację w regionach, ponieważ władze lokalne, już teraz pełniące funkcję zastępców ludowych, będą w pełni korzystać ze swojego politycznego prawa do formułowania budżetów i alokacji zasobów z maksymalną korzyścią dla lokalnych mieszkańców. Tak więc w nowych warunkach możemy spodziewać się ożywienia zarówno konkurencji politycznej, jak i aktywności wyborczej.

Ponadto obecna reforma systemu politycznego i widoczne osiągnięcia w dziedzinie cyfryzacji stanowią solidną podstawę dywersyfikacji gospodarczej w Kazachstanie i tworzą korzystny klimat biznesowy dla inwestorów zagranicznych. W tym kontekście należy wspomnieć, że prezydent ogłosił w swoim przemówieniu środki mające na celu zwolnienie inwestorów z branży produkcyjnej z płacenia podatków i innych obowiązkowych płatności przez pierwsze trzy lata.

Ponadto Kassym-Żomart Tokajew podkreślił pilną potrzebę przejścia na głębokie przetwarzanie surowców i tworzenie produktów o wysokiej wartości dodanej. Kazachstan zamierza znacznie zwiększyć swoje możliwości w zakresie wydobycia zasobów metali ziem rzadkich określanych jako "nowa ropa", zwiększyć udział produktów przetworzonych w kompleksie rolno-przemysłowym do 70% oraz szybko rozwinąć branżę transportową i logistyczną. Stanowi to sedno ambicji prezydenta Tokajewa, aby podwoić gospodarkę narodową do 450 miliardów dolarów do 2029 roku. Pozwoli to naszemu krajowi konsekwentnie przekształcać się w lidera przemysłowego i technologicznego w Azji Środkowej. Potrzebne będą jednak dodatkowe środki motywacyjne i przekonujące argumenty, aby zachęcić konglomeraty finansowe i przemysłowe, w tym wiodące korporacje metalurgiczne oraz firmy naftowe i gazowe, do udziału w tych procesach transformacyjnych. Kroki te powinny być konceptualizowane i proponowane przez rząd.

Kolejną ważną inicjatywą w zakresie liberalizacji gospodarczej jest realizacja publicznych IPO, które dają obywatelom Kazachstanu możliwość posiadania aktywów dużych funduszy narodowych i przedsiębiorstw. Zgodnie z dyrektywą prezydenta, wszystkie aktywa niezwiązane z podstawową działalnością Funduszu Narodowego "Samruk-Kazyna" zostaną sprywatyzowane od 2024 roku. Po tym nastąpi publiczne IPO Air Astana, Kazakhstan Temir Zholy, QazaqGaz i innych.

Widoczna jest paradygmatyczna zmiana w strategii rozwoju gospodarczego, a prezydent Tokajew kładzie nacisk na ścisłą ochronę interesów biznesowych Kazachstanu. Wyraźnie zadeklarowano, że polityka protekcjonizmu będzie prowadzona w celu ochrony rynku krajowego i wspierania krajowych producentów. Środki rządowe mają na celu zwiększenie udziału treści krajowych w regulowanych zakupach do 60% w ciągu trzech lat. Kluczowe jest jednak uznanie nieodłącznego ryzyka - wybrane grupy obywateli mogą nadmiernie skorzystać z tych protekcjonistycznych środków. W związku z tym, podczas wdrażania nowych zadań, konieczne jest podjęcie proaktywnych środków w celu przeciwdziałania tak zwanej renty korupcyjnej, nieodłącznie występującej w wielu sektorach kazachskiej gospodarki.

Ponadto Kazachstan ma ambitne plany, aby stać się jednym z kluczowych węzłów transportowych, logistycznych i handlowych między Europą a Azją. Pomimo istnienia różnych przeszkód wynikających z interesów narodowych i gospodarczych sąsiednich państw, najważniejsze jest, aby takie wysiłki nie przerodziły się w niekonstruktywną rywalizację polityczną. Ze swojej strony Kazachstan zamierza kontynuować swój wielowektorowy kurs partnerstwa ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, stawiając na pierwszym miejscu relacje charakteryzujące się wzajemnym szacunkiem, otwartością, współpracą i obopólnymi korzyściami.