Czym są odsetki podatkowe?
Odsetki podatkowe są naliczane przez fiskusa, czyli przez organy skarbowe w momencie, gdy podatnicy nie regulują swoich należności podatkowych w ustawowo wskazanym terminie. Na przykład masz do opłacenia podatek dochodowy od osób fizycznych albo podatek VAT, a tego nie robisz – wówczas licz się z naliczeniem przez urząd skarbowy odsetek podatkowych.
Jest to zgodne z art. 53 § 1, który stanowi, że od zaległości podatkowych naliczane są odsetki za zwłokę, nazywane również podatkowymi.
Odsetki te są zaległością podatkową wynikającą z:
- niezapłaconego w terminie podatku, zaliczki na podatek lub raty podatku,
- niepoprawnie wykazanych i zwróconej nadpłaty,
- zwrotu podatku.
Ile wynoszą odsetki podatkowe?
Od 2016 roku obowiązują w Polsce przepisy wprowadzające w życie stawkę podwyższoną i obniżoną odsetek podatkowych, które wynoszą:
- w przypadku stawki normalnej odsetek podatkowych – 200 proc. podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2 proc., z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8 proc. (art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej);
- w przypadku stawki obniżonej odsetek podatkowych – 50 proc. stawki odsetek za zwłokę.
Na dzień 5 stycznia 2023 roku stawki odsetek od zaległości podatkowych wynoszą:
- 16,5 proc. – stawka podstawowa odsetek podatkowych,
- 8,25 proc. – stawka obniżona odsetek podatkowych.
Stopa lombardowa NBP wynosiła wówczas 7,25 proc.
Naliczanie niższej stawki odsetek dotyczy sytuacji, w której podatnik sam dokonuje korekty deklaracji, w czasie 6 miesięcy od dnia, w którym upłynął termin jej złożenia. Należność ta musi być obowiązkowo zapłacona na rachunek fiskusa w ciągu tygodnia od złożenia korekty.
Stawka podwyższona naliczana jest, gdy zaległość dotyczy podatku akcyzowego lub podatku od towarów i usług, a podatnik zaniżył zobowiązanie podatkowe bądź zawyżył kwotę nadpłaty lub zwrotu daniny.
Kiedy nalicza się odsetki podatkowe?
Urząd skarbowy monitoruje terminowość księgowania wpłat należności podatkowych. Obowiązek zapłaty odsetek powstaje, jeśli zwłoka jest znaczna, a należność wysoka. W odwrotnym przypadku odsetki podatkowe w ogóle mogą nie być naliczane.
W art. 54 par. 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej ustawodawca wskazał, że odsetek podatkowych za zwłokę nie nalicza się, jeśli nie przekraczają one trzykrotności opłaty pobieranej przez pocztę za traktowanie przesyłki listowej jako poleconej.
Naliczaniem odsetek podatkowych zajmują się:
- podatnicy,
- płatnicy,
- inkasenci,
- następcy prawni lub osoby trzecie odpowiadające za zaległości podatkowe.
Jak obliczyć odsetki podatkowe?
Zalegasz z płatnością podatków? Licz się z tym, że organy skarbowe dokonają wyliczenia odsetek. Jak liczyć je samodzielnie? Możesz skorzystać z kalkulatora odsetek podatkowych. Wysokość wyliczona na podstawie wskazanych danych, pozwoli Ci się zorientować, ile pieniędzy w rzeczywistości jesteś winien do urzędu skarbowego.
Możesz też posłużyć się wzorem: (Kz x Ld x S)/365 = odsetki podatkowe naliczone
- Kz – kwota zaległości,
- Ld – liczba dni opóźnienia,
- S – stopa odsetek za zwłokę.
Wyliczone odsetki zaokrągla się do pełnych złotych. Końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy się pomija, a wynoszące 50 groszy lub więcej podwyższa do złotówki.
Jak uniknąć płacenia odsetek podatkowych?
Zdarza się, że możesz skutecznie wnioskować do fiskusa o umorzenie odsetek podatkowych. Unikniesz ich opłacania, jeśli udowodnisz urzędowi skarbowemu, że takie działanie jest uzasadnione ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym. Organy skarbowe rozpatrują wnioski o umorzenie odsetek od zaległości podatkowych jedynie na wniosek podatnika. Musi on dotyczyć podatku, którego termin płatności już upłynął, a nie płatności przyszłych.