Tomasz Nowacki, dyrektor Departamentu Energii Jądrowej, Ministerstwo Klimatu i Środowiska: – To, co się dzieje teraz, zwłaszcza w Ukrainie, pokazuje odporność sektora energetyki jądrowej. Zestawiłbym to z awarią w Fukushimie, gdzie doszło do awarii najwyższego poziomu, a mimo to sektor zademonstrował odporność na trudności. W tym momencie w Ukrainie pracują tylko źródła stabilne, będące w stanie dostarczać energię 24h na dobę, a więc elektrownie jądrowe i cieplne.
Elektrownie są bezpieczne
Kwestię bezpieczeństwa elektrowni jądrowych Tomasz Nowacki skomentował, odnosząc się ponownie do wojny w Ukrainie: – Mimo ataków, mimo zajęcia kilku obiektów jądrowych przez Rosjan, możemy spać spokojnie.
O kwestii zajmowania elektrowni jądrowych podczas wojny powiedział:
– Zgodnie z prawem takich obiektów się nie atakuje, nie zajmuje, można to robić tylko wtedy, kiedy istnieje tzw. konieczność wojskowa, a nie było takiej sytuacji w Ukrainie.
Andrzej Głowacki, wiceprezes PAA stwierdził, że monitorowanie sytuacji w Ukrainie daje im możliwość sprawdzenia pewnych rozwiązań:
– Mieliśmy okazję wzmocnić system wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych.
Pytany o ryzyko ataku na takie obiekty jak elektrownie jądrowe stwierdził:
– Musimy być gotowi na takie zdarzenia, elektrownie jądrowe buduje się w taki sposób, aby tym zdarzeniom przeciwdziałać.
System odporny na nieprzewidywalne
Rafał Kasprów, prezes, Synthos Green Energy pytany, czy sytuacja na Wschodzie powoduje osłabienie perspektyw inwestowania przez Polskę w elektrykę jądrową odpowiedział:
– Wręcz przeciwnie. Myślę, że sytuacja konfliktu, z którą mamy do czynienia, pokazała, jak ważna jest antykruchość w definicji Taleba, czyli system, w którym moglibyśmy się oprzeć na dużej ilości stabilnych źródeł energii. W naszym przypadku rozumiemy przez to małe reaktory jądrowe.
Piotr Podgórski, dyrektor ds. Transformacji Energetycznej KGHM: – Przed wojną poziom akceptacji energii atomowej w Polsce wynosił 80 proc.
O inwestowaniu przez KGHM w SMR-y powiedział: – Decyzja była podejmowana w poprzednim roku, oczywiście nie z punktu widzenia wojny tylko biznesu i konkurencyjności, zachowania konkurencyjności w Europie. Jeżeli nasze potrzeby są na poziomie 360 megawatów i patrzymy długoterminowo i w perspektywie kontrolowania oraz obniżenia kosztów, ta decyzja poszukiwania innego stabilnego źródła wydawała się decyzją naturalną.
Mirosław Kowalik, prezes WESTINGHOUSE o bezpieczeństwie jednostek jądrowych z perspektywy wydarzeń w Ukrainie:
– Kwestia ta pokazała, w jaki sposób należy tworzyć system, aby był on odporny na jak najwięcej zdarzeń losowych, których nie jesteśmy w stanie przewidzieć.
O technologiach zapewniających bezpieczeństwo elektrowni jądrowych: – WESTINGHOUSE, jedna z najbardziej zaawansowanych technologicznie firm, opracowała systemy bezpieczeństwa pasywne, które w jakiś sposób odpowiadają na zagrożenia jak w Fukushimie, np. system, który jest w stanie chłodzić reaktor w odpowiedni sposób w odpowiednim czasie bez zasilania zewnętrznego.
Mirosław Kowalik zapewnił też, że ich firma jest w stanie spełnić wymogi określonej wytrzymałości reaktorów, również na ataki terrorystyczne i samolotowe. Podkreślił też, że elektryka jądrowa jest dobrą i ekologiczną alternatywą dla paliw kopalnych:
– Zbyt mocne uzależnienie od paliw kopalnych, od paliw gazowych jednego kraju, sprawia, że cały system energoelektryczny w Europie jest w niebezpieczeństwie. Wydaje się, że teraz mamy czas pewnego przeprogramowania pewnych paradygmatów, które do tej pory przyświecały Unii Europejskiej. Proces zazieleniania tej energii co do zasady jest słuszny, bo musimy chronić środowisko. Energetyka jądrowa jest też odpowiedzią, bo jest bezemisyjna.
Przyszłość SMR-ów
Tomasz Nowacki: – Rząd zobowiąże elektrownie jądrowe do produkcji 6-9 gigawatów, co stanowiłoby 25 proc. miksu energetycznego.
Dyrektor Nowacki skonkretyzował, że rząd wybrał duże reaktory, ze względu na to, że nie ma jeszcze żadnego sprawdzonego sposobu, który już funkcjonuje, poza dużymi reaktorami. Wybór zawężono do reaktorów ciśnieniowych, ponieważ stoi za nimi największe doświadczenie i są najbezpieczniejsze.
– Z jednym partnerem najbezpieczniej jest zrobić cały program. Chodzi o partnera na dekady, który bierze część ryzyka na siebie, bo też mu się to opłaca. Takiego partnera szukamy. Uważamy, że najbardziej się opłaca zrealizowanie całego projektu w jednej technologii.
Dodał też, że mimo, iż w Polsce nie ma elektrowni jądrowej, to jest ok. 80 firm, które mają doświadczenie jądrowe.
Andrzej Głowacki: – Państwowa Agencja Atomistyki ma 24 miesiące żeby wydać pozwolenie na budowę elektrowni jądrowej, 9 miesięcy na zezwolenie na rozruch i 6 miesięcy na zezwolenie na eksploatację.
Rafał Kasprów na pytanie, dlaczego jego firma postanowiła zainwestować w SMR-y odpowiedział:
– Przeszliśmy przez weryfikację różnych technologii i zdecydowaliśmy się na doświadczonego partnera. W państwie bez energetyki jądrowej powinniśmy oprzeć się na stabilnym dostawcy ze sprawdzoną technologią.
Kasprów twierdzi, że Polska już w tym momencie jest oparta energetycznie na SMR-ach, tylko, że węglowych. Zastrzega, że do tej pory jeszcze żaden wniosek z jego firmy o budowę SMR nie znalazł się w PAA, chociaż firma podpisała już umowę z wykonawcą. Musi jednak minąć 4-6 lat aż budowa będzie możliwa, dlatego czym innym jest zamówienie jednostek a czym innym rozpoczęcie procesu weryfikacyjnego.
Mirosław Kowalik zapowiedział, że realizacja inwestycji WESTINGHOUSE w Polsce byłaby możliwa w 2033 r. Jest to związane z procedurami, które zakładają, że tyle trwa proces dla kraju, który dopiero startuje w energetyce jądrowej cywilnej. Stwierdził jednocześnie, że SMR-y są konkurencyjne w stosunku do reaktorów dużej mocy.
Atom ma służyć kolejnym pokoleniom
Tomasz Nowacki zapytany o kwestię składowania odpadów jądrowych: – Być może odpadów chemicznych powinniśmy obawiać się bardziej niż promieniotwóczych.
Prezes Rafał Kasprów stwierdził, że najtrudniejsze odpady to te, których nie możemy kontrolować. Zapewnił też, że współpracuje z różnymi przedsiębiorstwami z Japonii, Skandynawii i Kanady, które mają ogromne doświadczenie w składowaniu odpadów.
Piotr Podgórski o eksploatacji i zatrudnieniu: – W Polsce jest kopalnia uranu, w Kowarach, ale wstrzymano eksploatację. W Rumunii zatrudnia się 11 tys. pracowników w elektrowni oraz firmach powiązanych z eksploatacją.
Mirosław Kowalik: – Jesteśmy producentem paliwa. Mamy zrównoważony system dostaw. Cykl wymiany paliwa to od 1,5 do 2 lat. Przez 60 lat nic nie wydarzyło się w sferze magazynowania odpadów. Nie powinno to i teraz zaszkodzić żadnej społeczności.
O zaletach energetyki jądrowej mówi następująco: – Należy edukować społeczeństwo, ponieważ daje to pewną koncepcję funkcjonowania energetyki jądrowej w Polsce. Pojawiają się szanse rozwoju odpowiednich sektorów gospodarki, a co za tym idzie zwiększenia miejsc pracy, uruchomienia kierunków studiów. Energetyka jądrowa jako bezemisyjna, ma służyć następnym pokoleniom.
Podsumował swoją wypowiedź słowami: – Polska może odegrać dużą rolę w rozwoju energetyki jądrowej. W Polsce być może zmarnowaliśmy sporo czasu, kilka dekad, nie realizując projektów. Ale właśnie dlatego, że perspektywa się zbliża, to będziemy o tym mówić częściej i więcej.
DZIĘKUJEMY, ŻE JESTEŚCIE Z NAMI: TOGETAIR 2022
PARTNER STRATEGICZNY: PKN ORLEN PARTNER GŁÓWNY: PGE GŁÓWNY PARTNER ŚRODOWISKOWO-KLIMATYCZNY: Lasy Państwowe PARTNERZY ECO+: KGHM Polska Miedź, Bank Gospodarstwa Krajowego, McDonald’s, Grypa Żywiec, Microsoft, Polski Fundusz Rozwoju PARTNERZY ECO: Enea, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Sieć Badawcza Łukasiewicz, Lidl Polska, Agencja Rozwoju Przemysłu, ARP e-vehicles, T-mobile, VELUX, PWC, Fortum, Top Farms, Terra Nostra, Państwowy Instytut Geologiczny, NCBR PARTNERZY: PKO Bank Polski, LPP, BOŚ Bank, Saint Gobain, 3M, GPW, PAIH, Karmar, Eko Pak, Murapol, Danone, Żywiec Zdrój, Westinghouse, BOSCH, PKP Intercity, Polregio, Brother, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego, Hanton, Deloitte, Kross Rental, mLesing, Reloop, Stena Recycling, Rekopol, Lux Rad Nowoczesne Grzejniki, FPS, Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami, Red Snake, United, Koalicja Dbamy o wodę, IMGW PATNER ENERGETYCZNY Tauron PATRONAT HONOROWY: Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki PATRONATY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO: Parlament Europejski, Komisja Europejska PATRONATY MINISTERSTW: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Finansów PATRONATY MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW: Świętokrzyskiego, Lubuskiego, Podkarpackiego, Mazowieckiego, Wielkopolskiego, Zachodniopomorskiego, Opolskiego, Śląskiego, Dolnośląskiego, Warmińsko-Mazurskiego, Pomorskiego, Małopolskiego, Lubelskiego, Kujawsko-Pomorskiego, Podlaskiego, Łódzkiego PATRONATY I PARTNERZY MERYTORYCZNI: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, PARP, Państwowa Agencja Atomistyki, govtech, Biuro Rzecznika MiŚP, UOKIK, Polskie Regiony, Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie, IMGW, American Chamber of Commerce in Poland, Business Center Club, green way, Powiat Pilski, Łazienki Królewskie, Clean Air Fund, Polski Alarm Smogowy, Program Czysta Polska, PSPA, PIME GŁÓWNY PARTNER ORGANIZACJI PRACODAWCÓW: Pracodawcy RP PATRONATY UCZELNI WYŻSZYCH: Uniwersytet Warszawski, Szkoła Główna Handlowa, Akademia Górniczo-Hutnicza, Szkołą Główna Gospodarstwa Wiejskiego PARTNERZY MIĘDZYNARODOWI: eit Climate-KIC, UN Global Compact Network Poland, Business & Science Poland, American Chamber of Commerce in Poland, EurAtive.pl GŁÓWNY PARTNER MEDIALNY: Polsat, Polsat News, Interia, Zielona Interia GŁÓWNE PORTALE INTERNETOWE: Wirtualna Polska, money.pl GŁÓWNY PARTNER RADIOWY: PolskieRadio24.pl GŁÓWNY PARTNER BRANŻOWY: Energetyka24 PARTNERZY MEDIALNI: Polska Agencja Prasowa, Rzeczpospolita, Forbes, Polska Press, Audytorium17, RDC Radio Dla Ciebie, Polskie Radio Olsztyn, Polskie Radio Koszalin, Radio Opole, Polskie Radio Rzeszów, Radio Poznań, Biznes Alert, Teraz Środowisko, Wysokie Napięcie, Smog Lab, e-ciepło.pl, Pod Prąd, OZEON, Kapitał Polski, Ekologia.pl, EcoEkonomia.pl, Ekologia i Rynek, ekorynek.com, EkoGuru, Comparic.pl, BiznesTuba.pl, Business Hub, Business Magazine, Siła Nauki, SmartMe, Agencja Informacyjna GŁÓWNY PARTNER REKLAMY OOH: Clear Channel ORGANIZATORZY: Fundacja Czyste Powietrze, Fundacja Pozytywnych Idei PRODUCENT: Craetive Harder Group
Materiał partnera: TOGETAIR 2022